Lãi suất huy động tăng: Con dao hai lưỡi?

TS. Nguyễn Trí Hiếu

Chuyên gia tài chính

306 bài viết

• Việc can thiệp tỉ giá bằng cách bán ngoại tệ ra thị trường cần cẩn trọng, vì đây là con dao 2 lưỡi trong bối cảnh dự trữ ngoại tệ của Việt Nam đang ở xung quanh 3 tháng nhập khẩu - ngưỡng an toàn
  Tại: Tìm cách hạ nhiệt tỷ giá

Đầu tháng Sáu, hàng loạt ngân hàng thương mại đã tăng lãi suất huy động tiền gửi các kỳ hạn. Trong đó, lãi suất được điều chỉnh tăng ở mức phổ biến từ 0,2 - 0,5%/năm, tập trung ở các kỳ hạn từ 13 tháng trở xuống.

CTCK MBS dự báo lãi suất có thể tiếp tục tăng nhẹ trong thời gian tới. Việc tăng lãi suất huy động tất yếu sẽ đẩy lãi suất cho vay tăng.

"Với CPI được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng lên do ảnh hưởng của việc tăng giá xăng, giá điện, dịch vụ y tế và nhu cầu tín dụng ngày càng cao khi tăng trưởng kinh tế có chiều hướng cải thiện đáng kể, lãi suất có thể tăng nhẹ trong thời gian tới", MBS nhận định.

Trong khi đó tại cuộc họp mới đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), bà Nguyễn Thị Hồng khẳng định, lãi suất từ nay đến cuối năm vẫn sẽ ổn định như hiện nay. Phụ thuộc cung cầu thị trường, NHNN sẽ có động thái bơm hút kịp thời, tái cấp vốn để hỗ trợ nguồn vốn cho các TCTD nhưng đặt trong mục tiêu tổng thể của chính sách tiền tệ mà NHNN đề ra từ đầu năm.

Con dao hai lưỡi

Trao đổi với BizLIVE xoay quanh vấn đề lãi suất huy động tăng, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng cho biết, nếu các ngân hàng tăng lãi suất huy động thì có khả năng lãi suất cho vay sẽ tăng theo, ảnh hưởng đến doanh nghiệp và cá nhân đi vay ngân hàng.

Ông nhấn mạnh việc tăng lãi suất huy động sẽ là con dao hai lưỡi: có lợi cho một bộ phận dân chúng gửi tiền và có bất lợi cho người đi vay. Nếu ở góc độ gửi tiền ròng thì có lợi, nhưng nếu đi vay ròng thì sẽ gặp bất lợi.

"Nhìn chung, việc tăng lãi suất là không có lợi, việc sản xuất kinh doanh sẽ khó khăn hơn, chi phí vốn cho các doanh nghiệp sẽ tăng thêm. Đồng thời tăng lãi suất là một động thái thắt chặt chính sách tiền tệ, lượng tiền vốn đổ vào nền kinh tế sẽ giảm đi dẫn đến không có lợi cho nền kinh tế, đặc biệt lãi suất của Việt Nam hiện vẫn ở mức cao", ông Hiếu nhận định.

TS. Nguyễn Trí Hiếu

Theo ông Hiếu, các ngân hàng nhỏ vẫn đang đói vốn, những kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán,... dần hấp dẫn khiến người dân rục rịch rút tiền, nên họ phải tăng lãi suất để giữ chân khách hàng.

Trong khi, mục tiêu của Chính phủ và NHNN đang phấn đấu giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên diễn biến thị trường và điều kiện thị trường đang đi ngược lại mong muốn này, nhất là khi đồng VND phá giá, không thuận lợi cho chủ trương của các cơ quan điều hành.

NHNN sẽ dùng biện pháp nào để thực hiện ý chí của mình? Nếu để cơ chế thị trường vận hành thì khó có thể đẩy lãi suất xuống. Ông Hiếu nhấn mạnh đây là vấn đề hết sức cam go giữa chủ trương và thực tế của thị trường tài chính.

Trong khi đó, theo chuyên gia tài chính ngân hàng, TS. Cấn Văn Lực cho rằng động thái các ngân hàng tăng lãi suất huy động là điều hết sức bình thường. Ông cho rằng khi ngân hàng cần huy động nhiều hơn thì đẩy lãi suất lên, đặc biệt trong bối cảnh thị trường bất động sản, chứng khoán ấm lên, các ngân hàng niêm yết biểu lãi suất hấp dẫn hơn nhằm thu hút người dân gửi tiền tiết kiệm.

Ts Can Van Luc

Ngoài ra, ông Lực cho rằng các ngân hàng đang muốn có thêm nguồn vốn để đẩy tín dụng đầu ra thị trường. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh việc lãi suất cho vay có tăng hay không không chỉ phụ thuộc vào lãi suất huy động, bởi vấn đề này liên quan đến chỉ đạo chung của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước: có thể lãi suất đầu vào tăng một chút nhưng lãi suất đầu ra không được tăng.

Thêm nữa, theo ý kiến của ông muốn tăng năng lực cạnh tranh, tăng trưởng tín dụng thì các ngân hàng sẽ không tăng lãi suất cho vay.

Theo NHNN, đến ngày 18/6/2015, tổng phương tiện thanh toán tăng tăng 5,18%, huy động vốn tăng 4,74% so với cuối năm 2014. Thanh khoản của hệ thống ổn định và có dư thừa.

Đến ngày 18/6, tín dụng đối với nền kinh tế tăng 6,09% so với cuối năm 2014 và tăng 18,98% so với cùng kỳ. Trong đó nông nghiệp nông thôn là lĩnh vực ưu tiên được ngành ngân hàng tich cực đầu tư, dư nợ đến 30/6/2015 tăng 7,71% so với 31/12/2014.