Ngân hàng không muốn “tự bắn vào chân mình”
Dù được thả nổi lãi suất cho các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên nhưng các ngân hàng đều không “mặn mà” với quyết định này khi hầu hết vẫn huy động lãi suất theo trần của kỳ hạn ngắn.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã quyết định giảm trần lãi suất huy động đối với tiền đồng và USD, áp dụng từ ngày 28/6/2013.
Theo đó, lãi suất tiền gửi bằng VND kỳ hạn dưới 1 tháng chỉ còn 1,2%/năm, thay vì 2% như trước đây. Các kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng còn lại 7%/năm. Trần lãi suất tiền gửi bằng USD giảm từ 2% xuống 1,25%/năm.
Sau quyết định của NHNN, ngay trong ngày 28/6, các ngân hàng đồng loạt điều chỉnh lãi suất huy động USD về 1,25%/năm trong khi lãi suất VNĐ được thay đổi không giống nhau.
Tại BIDV, lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng là 6,5%/năm, 2 tháng đến dưới 12 tháng ở mức 7%/năm – không đổi so với trước. Lãi suất dưới 1 tháng tuy nhiên được điều chỉnh theo trần quy định của NHNN là 1,2%/năm.
Ngân hàng Vietcombank huy động lãi suất kỳ hạn 1 tháng là 6%/năm, 2 tháng là 6,5%, 3 tháng là 6,8% và từ 6 tháng đến 11 tháng ở mức 7%/năm. Kỳ hạn 12 tháng được niêm yết ở 8%/năm và xa hơn là 7,5%/năm. Các mức lãi suất này cũng không đổi so với trước thời điểm 28/6.
Lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng tại Agribank là 5%/năm, 2 tháng là 6,5%/năm và từ 3 tháng trở lên ở mức 7%/năm. Agribank đồng thời đang là ngân hàng huy động lãi suất kỳ hạn 1 tháng thấp nhất hệ thống.
Trước đó, hồi đầu tháng 5, nhóm các NHTM nhà nước là những ngân hàng tiên phong trong việc hạ lãi suất huy động cả kỳ hạn ngắn lẫn dài cho dù NHNN không có chỉ đạo gì về thay đổi lãi suất. Chính bởi việc đi trước một bước như vậy nên lần này các “ông lớn” không điều chỉnh nữa mà chỉ hạ lãi suất cho các kỳ hạn dưới 1 tháng.
Ở các ngân hàng thương mại chưa hạ mạnh lãi suất trong tháng 5 thì lần này cũng đã điều chỉnh đồng loạt.
Tại Techcombank, lãi suất tiền gửi kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 12 tháng hiện là 6,95%/năm, giảm so với mức 7% - 7,3% trước đó. Lãi suất huy động cao nhất được áp dụng cho kỳ hạn 12 tháng với 8,5%/năm và xa hơn là 8%/năm. Riêng lãi suất kỳ hạn dưới 1 tháng chỉ 0,5%/năm – mức rất thấp và chỉ bằng một nửa so với trước đây. Techcombank cũng là ngân hàng áp dụng lãi suất kỳ hạn dưới 1 tháng thấp nhất trong hệ thống các TCTD.
Ngân hàng Sacombank áp dụng các mức lãi suất huy động cao nhất trong số những ngân hàng lớn. Hiện lãi suất kỳ hạn dưới 6 tháng được nhà băng này áp dụng ở mức 7%/năm trong khi kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng là 7,3%/năm. Lãi suất 13 tháng, 24 tháng và 36 tháng được niêm yết lên tới 9%/năm trong khi kỳ hạn 12 tháng, 15 tháng và 18 tháng là 8,5%/năm. Lãi suất kỳ hạn dưới 1 tháng ở mức kịch trần 1,2%/năm.
Trong nhóm các ngân hàng nhỏ hơn, Oceanbank huy động lãi suất dưới 6 tháng là 7%/năm, giảm 0,3% so với trước. Các kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng không đổi tại 7,3%/năm trong khi kỳ hạn từ 12 tháng trở lên là 8,5%/năm.
Lãi suất huy động cho các kỳ hạn dưới 6 tháng tại SeABank chỉ còn từ 6,8 – 6,9%/năm, 6 tháng là 7,2%/năm và từ 7 tháng đến dưới 12 tháng là 7,45%/năm.
Ngân hàng Bắc Á hiện nay đang niêm yết lãi suất các kỳ hạn trên 6 tháng đến dưới 12 tháng ở mức cao nhất hệ thống, từ 8% đến 8,1%/năm, cao hơn cả lãi suất huy động các kỳ hạn trên 18 tháng. Lãi suất huy động từ 1 tháng đến dưới 6 tháng tuy nhiên ở quanh 6,7 – 6,8%/năm.
Tại VIB, lãi suất huy động kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 12 tháng được niêm yết đồng loạt tại 7%/năm và trên 12 tháng là từ 8 – 8,25%/năm.
Niêm yết là vậy, nhưng theo tìm hiểu của chúng tôi, không phải ngân hàng nào cũng huy động lãi suất đúng như thông báo. Tại một số ngân hàng, với các khoản tiền lớn từ vài trăm triệu đồng trở lên, người gửi tiền có thể thỏa thuận để nhận được lãi suất cao hơn. Thậm chí có ngân hàng, khoản tiền gửi chỉ cần trên 100 triệu đồng là đã nhận được mức lãi suất ưu đãi.
Để thực hiện việc chi trả vượt trần cho khách, ngân hàng thường áp dụng dưới các hình thức chi thưởng theo các chương trình khuyến mại, “lách” qua các hợp đồng cho vay…Khách hàng vẫn nhận chứng chỉ tiết kiệm với lãi suất đúng quy định còn khoản tiền kia có thể được nhà băng trả qua tài khoản ATM hoặc lĩnh tiền mặt khi đáo hạn.
Nhận xét về xu hướng lãi suất sau động thái của NHNN cuối tuần trước, đặc biệt là việc bỏ trần cho các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên, chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, các ngân hàng đang rất ế vốn, khi thả nổi lãi suất, mặt bằng nói chung sẽ khó bị đẩy lên cao, bởi lẽ nếu các ngân hàng nào đẩy lãi suất lên cao để huy động thì không khác gì “tự bắn vào chân mình”.
Theo ông Hiếu, có thể động thái này sẽ khiến cho một số ngân hàng đang thiếu thanh khoản tranh thủ cơ hội đẩy lãi suất lên cao để hút vốn. Tuy nhiên, việc điều chỉnh cũng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn vì nhìn chung thanh khoản của hệ thống đang rất ổn. “Sẽ khó có việc cạnh tranh lãi suất giữa các nhà băng. Nếu có ngân hàng nào đó cố tình xé rào thì sẽ cũng bị toàn hệ thống kéo xuống”, ông nói.
Nhìn chung, việc NHNN giảm trần lãi suất là quyết định đúng đắn trong bối cảnh lạm phát đã được kiểm soát. Lãi suất cho vay hạ sẽ giúp các ngân hàng giảm được chi phí vốn và qua đó hạ lãi suất cho vay, hỗ trợ nền kinh tế.
Nguyễn Hằng