Ngân hàng nông thôn "vội vã ra” đô thị: Một nguồn cơn của bùng phát nợ xấu

Nội dung này được đề cập trong Báo cáo giải trình chất vấn của Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình tại phiên họp thứ 10 của UBTVQH cuối tháng 8 vừa qua. Đây cũng được đánh giá là một trong 3 nguyên nhân gây ra những bất ổn trên thị trường tiền tệ năm 2011 được nhóm tác giả đưa ra trong Báo cáo kinh tế vĩ mô 2012 công bố mới đây.

Sau khi làn sóng thành lập ngân hàng mới bị chặn lại vào giữa năm 2006, nhiều tổ chức có ý định thành lập ngân hàng đã nhanh chóng trở thành cổ đông của các NHTMCP nông thôn rồi bổ sung nguồn lực để chuyển thành ngân hàng đô thị.

Năm 2005, NH An Bình lầu đầu tiên được chuyển đổi từ mô hình nông thôn sang mô hình đô thị. Từ năm 2006 - 2008 có thêm 10 ngân hàng khác được chuyển đổi gồm: OceanBank, SHB, NaviBank, GPBank, KienlongBank, TrustBank, WesternBank, DaiABank, PGBank, MekongDevBank.

Tất cả các ngân hàng này phải tăng vốn điều lệ tối thiểu 3.000 tỉ vào cuối năm 2011 theo quy định của NHNN. Hậu quả là nhiều ngân hàng phải tăng trưởng tài sản bằng mọi giá để  tương ứng với lượng vốn chủ sở hữu tăng thêm.

“Do trình độ quản trị của các ngân hàng này không theo kịp với đà tăng tài sản nên dẫn đến việc chất lượng tín dụng của các ngân hàng này kém” – Báo cáo KTVM 2012 nhận định.

Hãy cùng nhìn lại quá trình "lên đô thị" nhanh chóng của các NH như thế nào.

Theo BCTC của 10 ngân hàng trên, tổng VCSH đã tăng từ 9.787 tỷ năm 2008 lên 32.754 tỷ đồng trong năm 2011. 

SHB là ngân hàng tăng tài sản mạnh nhất, từ 14.381 tỷ lệ 70.990 tỷ đồng, tăng 5 lần trong 4 năm. Oceanbank cũng tăng 4,5 lần tổng tài sản trong thời gian này từ mức 14.091 tỷ lệ 62.639 tỷ đồng.

Dư nợ cho vay khách hàng cũng theo đó tăng mạnh. Tổng cộng, dư nợ của 10 ngân hàng này tăng từ 31.549 tỷ lên 121.652 tỷ đồng, tương đương với 90.000 tỷ đồng sau 4 năm. SHB và Oceanbank là hai ngân hàng tăng dư nợ mạnh nhất.

An Huy