Ai mừng, ai lo nếu Fed nâng lãi suất?

Vào tháng 6 năm nay, Fed có thể làm một điều mà từ thời tổng thống Barack Obama còn là một thượng nghị sĩ đến nay vẫn chưa xảy ra, đó là nâng lãi suất.

Lãi suất tăng sẽ tác động lên tất cả những người vay mua nhà, mua xe, có tài khoản tiết kiệm hay đang để tiền ở các thị trường chứng khoán. Nói một cách ngắn gọn, cuộc sống sắp sửa tốt hơn cho những người gửi tiết kiệm và hơi chật vật cho những ai phải đi vay. Các nhà đầu tư cũng có thể phải đối mặt với một giai đoạn khó khăn hơn.

Ted Peters, CEO của quỹ đầu tư Bluestone Financial Institutions, và cũng là cựu thành viên của ngân hàng dự trữ liên bang Philadelphia, cho biết: “Người mất sẽ là những người đi vay và người được sẽ là những người gửi tiết kiệm.”

Và đây là lí do tại sao:

1. Lãi suất tiền vay mua nhà sẽ tăng:

Khi Fed phát đi tín hiệu sẽ tăng lãi suất, những người vay mua nhà đổ xô hoàn tất các hợp đồng. Từ đầu năm 2015 đến nay đã có một số lượng lớn đơn xin vay mua nhà, do có nhiều người tranh thủ vay tiền để được hưởng lãi suất thấp hơn.

Dean Croushore, giáo sư kinh tế học tại đại học Richmond và là cựu thành viên của ngân hàng dự trữ liên bang Philadelphia, khuyên: “Những người đang tính đến chuyện mua nhà nên hành động nhanh để được hưởng mức lãi suất thấp của thời điểm hiện tại.”

Theo Freddie Mac, trung bình một khoản vay thời hạn 30 năm hiện chịu lãi suất 3,8%. Cách đây một năm, lãi suất lên đến gần 4,3%. Fed giảm lãi suất xuống mức thấp kỉ lục vào năm 2008 một phần là để tái khởi động thị trường nhà ở, vốn đã sụp đổ hoàn toàn khi bong bóng bất động sản vỡ tung.

Các chuyên gia cho rằng nếu Fed nâng lãi suất trong năm nay, lãi suất vay mua nhà và mua xe sẽ tăng lên. Tuy nhiên, không có gì chắc chắn là điều đó sẽ khiến việc mua nhà giảm xuống.

2. Người gửi tiết kiệm sẽ thắng lớn:

Kể từ khi khủng hoảng tài chính xảy ra, những người có tiền gửi trong ngân hàng hầu như chẳng được gì. Với lãi suất rất thấp, những người thích sự an toàn đã không còn chọn lựa nào khác.

Điều đó sẽ thay đổi theo chiều hướng tốt hơn cho những người có tài khoản tiết kiệm. Khi Fed nâng lãi suất, người gửi tiền sẽ nhận được nhiều tiền lãi hơn.

Theo Bankrate, một công ty dịch vụ tài chính tiêu dùng của Mỹ, trung bình lãi suất tiết kiệm hiện chỉ ở mức 0,44%.

Người gửi tiết kiệm có thể mỉm cười hài lòng khi biết rằng thị trường việc làm cũng đang có nhiều tiến triển.

3. Việc làm, việc làm, và việc làm:

Một lý do lớn khiến Fed đang lên kế hoạch nâng lãi suất là vì kinh tế Mỹ đang được cải thiện, đặc biệt là thị trường việc làm. Thất nghiệp đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, và nước Mỹ đã có thêm hàng triệu việc làm trong năm vừa qua.

Bà Yellen phát biểu hôm thứ tư tuần trước: “Thị trường lao động đang cải thiện. Một số trở ngại khiến nền kinh tế trì trệ đang bắt đầu giảm bớt.”

Lo ngại duy nhất hiện nay là lãi suất tăng có thể ảnh hưởng đến chuyện tăng lương. Nhiều người Mỹ đã không cảm nhận được sự hồi phục của nền kinh tế vì lương của họ tăng lên không đáng kể. Fed muốn thấy mức tăng lương là 3,5%, nhưng thực tế là chỉ có 2% trong tháng hai vừa qua.

Tuy nhiên, bà Yellen nói rõ rằng tăng lương không phải là điều kiện cần thiết để tăng lãi suất. Lương thường là thước đo cuối cùng về sức khỏe của nền kinh tế. Bà nói: “Chúng ta có thể không thấy lương tăng. Tôi sẽ không nói rằng đó là điều kiện tiên quyết để nâng lãi suất.”

4. Khó khăn cho thị trường chứng khoán:

Thị trường chứng khoán đã hồi phục mạnh hôm thứ tư tuần trước sau khi Fed phát đi thông báo chính thức.

Mặc dù vậy, đừng xem ngày hôm đó là “tiêu biểu” cho các ngày còn lại trong năm nay. Các nhà đầu tư đang phản ứng mạnh với thông điệp của Fed khi cho rằng Fed sẽ không nâng lãi suất trong tháng tư và chỉ có thể nâng chút ít trong tháng sáu hoặc trễ hơn.

Bất kì đợt tăng lãi suất nào cũng gần như chắc chắn sẽ làm tăng sự biến động. Các cổ phiếu hiện bị xem là “mắc” và nhiều nhà đầu tư ở phố Wall sợ rằng đã đến lúc thị trường điều chỉnh - hiện tượng đã không xảy ra từ năm 2011 đến nay.

Việc Fed tăng lãi suất có thể làm cho các cổ phiếu ít hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư. Điều đó cũng sẽ làm tăng lãi suất trái phiếu của Mỹ - tài sản vốn được xem là một trong những kênh đầu tư an toàn nhất.

Mùa xuân đang về trên đất Mỹ nhưng Fed có thể sẽ khiến các nhà đầu tư không còn - ít nhất là trong một thời gian – “kiếm bộn” như trong những năm gần đây.

Lê Thanh Hải