Bị 5.000 người kiến nghị đuổi việc, đây là cách CEO Qantas lật ngược thế cờ và trở thành anh hùng

Chỉ 2 năm trước, Qantas Airways Ltd. gặp hàng loạt khó khăn và những khó khăn này trút hết lên đầu Alan Joyce, CEO của hãng. Nhưng đến nay, chính Alan Joyce lại là người giúp công ty này lật ngược thế cờ nhanh nhất trong lịch sử.

Bị dư luận "ném đá"

Qantas Airways Ltd. thua lỗ trong cuộc chiến về sức chứa trên máy bay với hãng Virgin Australia Holdings Ltd. Chính phủ Australia không bảo lãnh nợ cho hãng, trong khi cổ phiếu bị đánh giá là có mức tín dụng thấp đến nỗi không thể xếp loại. Giá cổ phiếu của công ty giảm đến mức thấp nhất.

Tháng 8/2011, Alan Joyce định thành lập một hãng máy bay hạng sang tại châu Á nhưng đàm phán với Malaysia Airlines thất bại chỉ trong vài tháng. Năm 2012, do chi phí trong cuộc chiến sức chứa và giá nhiên liệu tăng kỷ lục, lần đầu tiên Qantas Airways bị lỗ kể từ khi lên sàn chứng khoán vào năm 1995. Từ năm 2009, Qantas không chi trả cổ tức thường xuyên.

Ngày 27/2/2014, ông đưa ra kế hoạch không tăng lương, giảm 2 tỷ AUD trong chi phí và bán 50 máy bay đồng thời sa thải 1/7 tổng số lao động. Thượng nghị sĩ Nick Xenophon kêu gọi Alan Joyce và ban điều hành Qantas phải từ chức và chịu trách nhiệm cho những thiệt hại đã gây ra. Gần 5.000 người đã ký một bản kiến nghị ủng hộ việc Alan Joyce ra khỏi ghế CEO. Cũng vì quyết định của Alan Joyce, nhân viên của hãng đình công, dẫn đến phải hoãn khoảng 600 chuyến bay, làm 70.000 người bị mắc kẹt tại sân bay.

Nỗ lực 'đơm hoa kết trái"

Tuy nhiên, chỉ trong vòng vài tháng, kế hoạch phục hồi bắt đầu đơm hoa kết trái. Chính nhờ cắt giảm lao động mà Qantas đã có được lợi nhuận lần đầu tiên kể từ năm 2008. Thậm chí hãng này còn có thể mua thêm 8 máy bay Boeing Dreamliner.

Qantas được gọi là Flying Kangaroo (Kangaroo biết bay) và đến giờ thì Kangaroo đã thực sự bay được. Chỉ trong nửa đầu năm 2015, dòng tiền tự do mà hãng tạo ra đạt giá trị trên 1 tỷ AUD. Tháng 11 vừa qua, các cổ đông của hãng đã được trả 505 triệu AUD.

Theo Sean Fenton, nhà quản lý quỹ của Investment Partners Tribeca tại Sydney Australia, thay vì để quá nhiều chuyến bay quốc tế vốn phải chịu lỗ, Qantas hợp tác với Emirates của UAE, China Eastern Airlines của Trung Quốc và American Airlines của Mỹ nhằm tăng lợi nhuận mà không cần nhiều vốn.

Tính từ tháng 11/2008 khi Alan Joyce điều hành công ty cho đến nay, cổ phiếu của Qantas tăng 59%. Đây không hề là một chuyện dễ dàng. Vào thời điểm tháng 12/2013, cổ phiếu của Qantas giảm xuống dưới mức 1 AUD/cổ phiếu. Đến nay, giá cổ phiếu của hãng đã đạt gần 4 AUD/cổ phiểu và theo nhận định của Bloomberg, giá sẽ còn tăng hơn nữa.

Theo ước tính của Bloomberg, lợi nhuận cơ bản trước thuế trong 6 tháng cuối năm 2015 của Qantas tăng lên mức 908,7 triệu AUD từ mức 367 triệu của cùng kỳ năm 2014. Kết quả trên chính là nhờ chương trình cải tổ giúp tăng doanh thu và do giá nhiên liệu giảm.

Đương nhiên, “thiên thời” cũng là yếu tố giúp Alan Joyce thay đổi được hãng hàng không. Thứ nhất, đồng đô la Australia suy yếu nên lượng du khách Trung Quốc đến Australia tăng kỷ lục. Mỗi người thường phải đi 2 – 3 chuyến bay nội địa trong chuyến đi, mà trong khi đó, Qantas lại là hãng thống trị hàng không nội địa. Do đó, doanh thu của Qantas tăng lên. Thứ hai, chi phí nhiên liệu giảm do giá dầu thô hạ. Trong 1 năm, từ 1/7/2014 đến 30/6/2015, hãng này chỉ phải chi 3,61- 3,85 tỷ AUD tiền nhiên liệu, giảm nhờ việc ngăn ngừa rủi ro bằng hợp đồng tương lai. Con số này nhỏ hơn nhiều so với mức 3,9 tỷ AUD của năm 2013-2014 và mức 4,5 tỷ của năm 2012-2013.

Thời điểm trước khi Qantas gặp vấn đề, thị trường tràn ngập các hãng máy bay giá rẻ. Sự "cạnh tranh bất hợp lý" cũng là nguyên nhân dẫn đến rắc rối của Qantas.

Trong giai đoạn 2009 - 2014, các đối thủ cạnh tranh quốc tế của Qantas tăng sức chứa lên 44%, còn trong năm nay, mức tăng chỉ khoảng 4 - 5%.

Số phận người hùng sau chiến thắng

Chính Alan Joyce lại là người giúp công ty này quay ngược thế cờ nhanh nhất trong lịch sử. Cổ phiếu của công ty tăng gấp 4 lần, lợi nhuận đạt mức cao nhất. Rất có thể, sang tuần tới, Alan Joyce sẽ công bố việc chia cổ tức bằng tiền cho các cổ đông. Nói cách khác, với các cổ đông của Qantas Airways, Alan Joyce đã chuyển từ thế địch thủ sang bạn thân.

Theo ông Neil Hansford, chủ tịch công ty tư vấn Strategic Aviation Solutions tại Nelson Bay- Sydney, Alan Joyce thực chất đã tái cấu trúc doanh nghiệp. Alan Joyce từng là bị thóc để truyền thông đâm chọc nhưng đến giờ, ông đã cứu giúp được hãng hàng không và xứng đáng được tôn vinh. Những người bình thường chẳng thể sống nổi với những gì mà Alan Joyce đã trải qua. Alan thực sự đã thay đổi cả một công ty khổng lồ.

Người ta vẫn bảo người Ailen hay gặp may. Cứ tưởng như sự may mắn chẳng còn mỉm cười với Alan Joyce nhưng rồi nó đã quay lại. Khó có thể tin được rằng một công ty bị lụi bại như vậy có thể quay đầu bứt phá nhanh chóng.

Theo ông Neil Hansford, chủ tịch công ty tư vấn Strategic Aviation Solutions tại Nelson Bay- Sydney, Qantas sẽ còn gặt hái thêm nhiều thành công nữa, nhưng đến khi đã có thành công rồi, liệu Alan Joyce có tiếp tục ở lại hay không vẫn là một câu hỏi, bởi chẳng có gì cứ đi lên và lên mãi.