Ly kì vụ kiện tỉ đô của Libya với Goldman Sachs

Quỹ đầu tư thuộc sở hữu nhà nước Libya (LIA) đang kiện 2 ngân hàng Goldman Sachs và Societe Generale (SocGen) ở Anh quốc, với tổng giá trị lên đến 3,3 tỉ USD (2,1 tỉ bảng Anh), vì cho rằng LIA đã mất hàng tỉ USD vào tay các ngân hàng này dưới thời ông Gaddifi.

Tuy nhiên, việc cựu chủ tịch quỹ đầu tư này, Abdulrahman Benyezza, người vừa bị tước quyền trong thời gian gần đây, cố giành lại quyền lực, đã khiến vụ kiện gặp khó khăn vì cả LIA và ông Benyezza đều cho rằng mình có quyền kiểm soát đối với các vụ kiện.

Theo tiết lộ của The Telegraph, LIA đã chỉ định các luật sư tại công ty luật Keystone Law đảm trách vụ kiện, sau khi các luật sư cũ của công ty Enyo từ bỏ vụ kiện.

Ông Benyezza, người bị thay thế hồi tháng 10 năm ngoái, đã chỉ định công ty luật Stephenson Harwood đảm nhiệm vụ kiện, cho rằng ông ta đã bị thay thế một cách bất hợp pháp và do đó vẫn có quyền kiểm soát LIA.

Tranh chấp giữa hai phía cũng đồng nghĩa là một tòa án Anh quốc sẽ quyết định ai có quyền đại diện hợp pháp cho quỹ đầu tư này. Dự kiến trong tuần này sẽ có một buổi điều trần để giải quyết vấn đề đó.

Tranh giành quyền lực trong giới lãnh đạo đã làm tăng thêm khó khăn cho nhà nước Libya, vốn đang phải chìm trong bạo lực của cuộc nội chiến cũng như các mối đe dọa từ tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS). Trước đó chính phủ nước này đã bị buộc phải dời từ Tripoli đến Tobruk, vùng viễn đông của quốc gia này, và ban giám đốc của LIA đã phải sang Malta để lánh nạn.

Trong một bức thư mà The Telegraph có được (do Keystone gửi cho Herbert Smith Freehills, công ty luật đại diện cho cả Goldman và SocGen), các luật sư nói rằng họ “hành động trên danh nghĩa của LIA và được chỉ thị thực hiện hành động này trên danh nghĩa đó.”

Vụ tranh chấp khiến các cuộc chiến pháp lý của LIA với Goldman và SocGen về hàng tỉ USD bị mất dưới thời ông Gaddafi, có khả năng rơi vào tình trạng rối rắm hơn.

Năm ngoái, LIA đã có những vụ kiện riêng lẻ với hai ngân hàng này, dự kiến sẽ được xử vào năm sau. LIA nói rằng Goldman đã lừa các quan chức của quỹ đầu tư này đầu tư vào những vụ giao dịch phái sinh mà họ không hiểu trong khi lại tính phí “cắt cổ”, và SocGen đã hối lộ các quan chức cao cấp thân cận với chính quyền Gaddafi lên đến hàng chục triệu USD.

Khi các vụ giao dịch đổ vỡ giữa cuộc khủng hoảng tài chính trong năm 2008, LIA đã mất hàng tỉ USD, và giờ đây họ đang nỗ lực lấy lại số tiền đó, cụ thể là họ đòi Goldman phải trả lại 1,2 tỉ USD và SocGen là 2,1 tỉ USD. Các tờ khai làm chứng do LIA nộp hồi năm ngoái nói rằng những nhân viên cấp cao của Goldman đã dẫn các quan chức Libya đi du lịch ở Morocco và cho họ được tiệc tùng với các “chân dài” xinh đẹp.

Tiếp xúc với The Telegraph, phát ngôn viên của LIA nói rằng: “Ông Benyezza là cựu chủ tịch của LIA, người đã bị thay thế bởi Hội đồng quản trị của LIA hồi tháng 10 năm 2014, nhưng giờ đây lại tái xuất hiện và cho rằng ông ấy vẫn còn là chủ tịch. Vậy là không đúng. Hạ viện, Hội đồng quản trị, ban giám đốc và vị chủ tịch đương nhiệm của LIA đều không xem ông Benyezza là chủ tịch nữa.”

Goldman Sachs cho rằng: “Bất kể ai là đại diện hợp pháp cuối cùng của LIA thì những cáo buộc trên cũng đều không có giá trị”, còn SocGen không có bình luận gì.

Lê Thanh Hải