Nghi án gian lận khiến cổ phiếu Alibaba “bốc hơi” hàng trăm tỷ USD

Các nhà đầu tư đã từng “say đắm” cổ phiếu của “Amazon Trung Quốc”

Cách đây hơn 1 năm, cổ phiếu của tập đoàn thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba lần đầu ra mắt sàn chứng khoán NYSE đã tăng 38%, lập tức trở thành cổ phiếu có giá trị tăng cao nhất ở trong lịch sử IPO chứng khoán tại Wall Street.

Hai tháng kế tiếp, nhờ niềm tin của giới đầu tư vào triển vọng kinh tế và tiêu dùng tại Trung Quốc, giá trị cổ phiếu của Alibaba tăng 76% sau vụ IPO gây “chấn động” toàn cầu. Tháng 10 năm ngoái, giá trị cổ phiếu của Alibaba đã đạt gần 120 USD/1 cổ phiếu, tăng gần gấp đôi so với giá trị IPO ban đầu giúp Alibaba có vốn hóa vượt qua cả đại gia bán lẻ Walmart và hãng thương mại điện tử Amazon.

Tuy nhiên sau một số vụ bê bối trong đó có những cáo buộc về gian lận, và khủng hoảng kinh tế Trung Quốc đã khiến cổ phiếu này rớt mất hơn một nửa giá trị của nó. Alibaba từng bị cơ quan chức năng Trung Quốc tăng cường giám sát chống hàng giả, nhái; nghi án “xào nấu” báo cáo tài chính; phải thay giám đốc điều hành do tăng trưởng doanh thu chậm lại…

Ngoài ra, một số vụ đầu tư sai lầm với tổng trị giá 15 tỷ USD của Alibaba cũng khiến công ty này mất niềm tin với các nhà đầu tư. Chẳng hạn việc Alibaba mua cổ phần trong một đội bóng ở Quảng Châu, mua một công ty sản xuất điện thoại thông minh (smartphone) nhỏ, và một studio giải trí làm ăn bết bát.

Giá trị vốn hóa của Alibaba đã giảm hơn 130 tỷ USD.

Ngày hôm qua (29/9), cổ phiếu Alibaba tiếp tục giảm 3% xuống 57,41 USD/1 cổ phiếu, điều này đã khiến cổ phiếu Alibaba mất hơn một nửa giá trị của nó từ tháng 10 năm ngoái, và thấp hơn giá IPO ban đầu của nó (ở lần IPO ban đầu, giá trị của Alibaba là 68 USD/1 cổ phiếu).

Theo nhà phân tích James Cordwell của Atlantic Equities, dự báo nền kinh tế giảm tốc của Trung Quốc sẽ tiếp tục khiến tăng trưởng của lĩnh vực thương mại điện tử ở nước này chậm lại cho tới ít nhất năm 2016. Điều đó sẽ khiến Alibaba gần như không có triển vọng hồi phục trong tương lai gần.

Giá cổ phiếu Alibaba cứ giảm từng ngày khiến giới đầu tư “vỡ mộng”. Nhiều cổ đông của Alibaba đã tỏ ra nản lòng. Hai tỷ phú chuyên đầu cơ là Daniel Loeb và George Sorus đều đã bán sạch cổ phiếu này.

Có thời điểm, ông chủ Jack Ma của Alibaba đã ước nếu được làm lại sẽ trở về là công ty tư nhân chứ không làm công ty đại chúng.

Dù vậy, nhiều nhà phân tích cho rằng Alibaba vẫn còn khá nhiều ưu điểm. Đó là việc hãng đã có được vị trí thống trị tại một trong những thị trường đông dân và hấp dẫn nhất thế giới. Cách quản lý, quản trị của công ty cũng đang dần được cải thiện.

Ông James Cordwell nhận định dù phải trải qua 2 đến 3 quý khó khăn sắp tới. Nhưng những thách thức sẽ giúp Alibaba trở thành một công ty tốt hơn trong 10 năm tới.