Tỷ phú đầu cơ Mỹ gửi thư đòi xé nhỏ Sony

Tỷ phú đầu cơ Mỹ Daniel S. Loeb đang kêu gọi xé nhỏ đại gia giải trí và đồ điện tử Sony. Từ trước tới nay, Loeb luôn nổi tiếng với những trận đánh lớn, như vụ đánh lên cổ phiếu Herbalife hay kiếm lời hơn nửa tỷ USD từ trái phiếu vỡ nợ của Hy Lạp.

(Đọc thêm: Dan Loeb kiếm lời hơn 500 triệu USD từ trái phiếu vỡ nợ của Hy Lạp)

Giữa lúc giới đầu tư phương Tây đang gom cổ phiếu Nhật Bản, lời kêu gọi này có thể bị giới quan chức và lãnh đạo doanh nghiệp ở Tokyo xem là một đòn cảnh cáo từ phố Wall.

Daniel Loeb đang gây sức ép để tách bộ phận giải trí khỏi Sony. Bộ phận này từng là bệ phóng cho bộ phim “Skyfall” và nữ ca sỹ nổi tiếng Taylor Swift. Loeb ra tín hiệu sẽ chấp nhận một ghế trong HĐQT Sony.

Dan Loeb từng nổi tiếng với vụ lật đổ cựu CEO Yahoo hay ‘câu’ Marissa Mayer khỏi Google để về điều hành Yahoo.

Tỷ phú đầu cơ Daniel S. Loeb

Quỹ đầu cơ của ông đã âm thầm tích trữ 6,5% cổ phần của Sony (bằng cổ phiếu và phái sinh, trị giá khoảng 1,1 tỷ USD), và hiện là một trong những cổ đông lớn nhất.

Dù vậy, ngay cả những nhà đầu tư lớn của Nhật cũng thường gặp nhiều khó khăn khi muốn thay đổi một công ty, chứ chưa nói đến một tay đầu cơ ngoại quốc.

Phát ngôn viên Sony, ông Shiro Kambe, nói Sony Entertainment đóng góp đáng kể tới toàn bộ tập đoàn, và không phải để bán.

Cuối tuần trước, Daniel Loeb bay tới Tokyo và dành ba ngày liền gặp gỡ các quan chức chính phủ, cơ quan quản lý và lãnh đạo cao cấp tại Sony. Ông đích thân trao một bức thư cho CEO Sony Kazuo Hirai, vừa ca ngợi những chuyển biến gần đây trong kết quả kinh doanh, vừa đòi hỏi phải cải cách mạnh tay nữa.

Sau cuộc gặp, Dan Loeb nói ông này tin tách bộ phận giải trí ra có thể giúp Sony tập trung vào mảng đồ điện tử và giúp đẩy biên lợi nhuận lên cao hơn. Ông cũng đang tính tới chuyện chia tách hoặc đem bán một số bộ phận khác, như mảng bảo hiểm (quý vừa rồi đóng góp ¼ lợi nhuận của Sony).

Chiến dịch này cho thấy, Loeb đặt cược Nhật Bản sẽ là mỏ vàng tiếp theo cho giới đầu tư toàn cầu. Bấy lâu nay vẫn chập choạng với hàng thập kỷ tăng trưởng yếu ớt, nước Nhật gần đây đã hồi sinh dưới sự chèo lái của Thủ tướng Shinzo Abe. Dan Loeb cho rằng ông Abe sẽ tiếp tục quá trình giải điều tiết.

“Dưới sự lãnh đạo của TTg Abe, Nhật Bản sẽ lại một lần nữa trở thành đầu tàu kinh tế và công nghiệp của thế giới,” Loeb viết trong thư.

Dù đã suy thoái cả thập kỷ nhưng Sony vẫn là một trong những công ty lớn nhất nước Nhật với vốn hóa thị trường xấp xỉ 18 tỷ USD.

Tuy thế, Loeb có không thiếu ‘đạn’ để đánh Sony. Cổ phiếu công ty này đã rớt 85% trong vòng 13 năm qua. Từ lâu, danh hiệu ‘nhà sáng chế những đồ điện tử tuyệt vời nhất’ đã phải nhường cho Apple, còn thế thống trị trên thị trường TV nay thuộc về các đối thủ Hàn Quốc như Samsung và LG.

Tuần trước, Sony lần đầu báo lãi trọn năm trong vòng 5 năm qua. Nhưng có được thành tích này chủ yếu là nhờ đồng yen yếu đi và một số biện pháp thắt lưng buộc bụng, như bán trụ sở tại Mỹ.

Tuần tới, CEO Kazuo Hirai sẽ có buổi thuyết trình về kế hoạch phục hồi kinh doanh của Sony. Ông cho rằng dù là người tới sau trong kỷ nguyên truyền thông số, nhưng công ty đã sáng chế ra máy Walkman, tivi Trinitron và máy chơi điện tử, nên cũng có thể làm ra những thứ tuyệt vời khác.

Nhưng với tỷ phú Daniel Loeb, còn phải làm nhiều thứ nữa, bắt đầu với việc tách Sony Entertainment. Dù bộ phận này góp hơn 40% giá trị doanh nghiệp của Sony, Loeb cho rằng cần phải nâng cao kỷ luật ở đây mới mong tăng biên lợi nhuận. Loeb tính toán rằng nếu tách Sony Entertainment ra, giá cổ phiếu Sony sẽ tăng tới 60%.

Trong thư gửi Sony, Loeb đề xuất trao 15-20% cổ phần Sony Entertainment cho cổ đông hiện tại của Sony. Quỹ Third Point của ông sẵn sàng hỗ trợ cho đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của Sony Entertainment để đảm bảo thành công.

Các tài sản đang bị định giá thấp khác của Sony bao gồm 60% vốn tai Sony Financial, công ty chuyên bán báo hiểm nhân thọ, và đầu tư bất động sản cùng cổ phiếu các công ty khác. Tỷ phú Loeb cho rằng phải giảm mạnh chi phí của bộ phận đồ điện tử và tập trung vào một vài sản phẩm chủ lực.

Ngày tin này tới tai thị trường, cổ phiếu Sony tăng 1,2% trong khi Nikkei đóng cửa giảm 0,16%.

Sony hiện là khoản đầu tư lớn nhất của Daniel Loeb, tỷ phú người California nổi tiếng với những bức thư lời lẽ cay độc.

Chiến thuật ấy có vẻ đang rất hiệu quả. Third Point đã thu về 13,3% lợi nhuận trong năm nay, riếng tuần đầu tháng 5 đã tăng 2,6%. Forbes ước tính tài sản ròng của Loeb hiện vào khoảng 1,5 tỷ USD.

Có lẽ chiến thắng đáng kể nhất là lần Third Point đầu tư vào Yahoo. Tỷ phú Loeb đã lật đổ được CEO Yahoo sau khi trưng được bằng chứng vị này khai sai kết quả nghiên cứu.

Dù vậy, vốn biết sẵn tính lịch thiệp của người Nhật, nên lần này Loeb phải giở giọng ngọt nhạt trong bức thư gửi CEO Kazuo Hirai. Cách nói của Loeb khiến người ta có cảm tưởng chỉ như mấy lời gợi ý để công ty tốt lên, thay vì đòi hỏi xấc xược.

“Third Point sẽ không đầu tư lớn nếu không tin tưởng vào tương lai tươi sáng của Sony, với thương hiệu toàn cầu, công nghệ siêu đẳng cùng con người tận tâm,” Loeb viết. “Chúng tôi tự tin rằng, nếu hợp tác, Sony sẽ còn tăng trưởng mạnh mẽ hơn.”

Quỳnh Oanh