Tập đoàn 200 tuổi đến từ Hong Kong: Nắm lượng cổ phiếu REE, Vinamilk, THACO trị giá hơn 2 tỷ USD, sở hữu nhiều tòa văn phòng đắc địa tại Hà Nội, có lợi ích tại các chuỗi Starbucks, KFC Vietnam...

Mới đây, HĐQT CTCP Cơ Điện Lạnh (mã chứng khoán: REE) vừa công bố chấp thuận hồ sơ đề nghị của cổ đông Platium Victory về việc chào mua công khai 4 triệu cổ phiếu REE để nâng tỷ lệ sở hữu lên 35,7% vốn.

Giá chào mua là 80.000 đồng/cp, cao hơn một chút so với đỉnh lịch sử 74.000 đồng mà REE đạt được vào giữa tháng 7. Hiện thị giá đang dao động quanh 70.000 đồng.

Platinum Victory đầu tư vào REE từ năm 2012 thông qua việc mua lượng trái phiếu chuyển đổi trị giá 557 tỷ. Số trái phiếu này sau đó được chuyển đổi thành hơn 18% cổ phần của REE và Platinum Victory tiếp tục mua thêm để nâng dần sở hữu lên gần 35% như hiện nay. Tính theo giá trị thị trường, số cổ phần này có giá trị 11.600 tỷ đồng, tương đương khoảng 460 triệu USD. 

JARDINE MATHESON - CÁI TÊN QUEN MẶT TRÊN SÀN CHỨNG KHOÁN & THƯƠNG TRƯỜNG VIỆT NAM

Platinum Victory là một đơn vị đầu tư thuộc Jardine Cycle & Carriage (JC&C) - một công ty con tại Singapore thuộc tập đoàn Jardine Matheson có trụ sở chính ở Hongkong.

Công ty này được thành lập vào năm 1832 bởi 2 người Scotland là William Jardine và James Matheson. Khi Hongkong được nhượng lại cho Anh quốc vào năm 1842, công ty đã được chuyển trụ sở sang đây cho tới tận ngày nay.

Trải qua những thăng trầm của thế kỉ 19 và 20, hiện Jardine Matheson là một tập đoàn khổng lồ hoạt động chính tại khu vực châu Á. Thông qua nhiều công ty thành viên, lĩnh vực hoạt động của tập đoàn rất phong phú từ dịch vụ tài chính, xây dựng-bất động sản, ô tô, thực phẩm, bán lẻ, vận tải…

Hai nòng cốt của tập đoàn là Jardine Matheson Holdings Ltd và Jardine Strategic Holdings Ltd. Một điều thú vị là 2 công ty này nắm giữ chéo nhau 82% và 55% nên công ty này đều có thể coi là mẹ của công ty kia. Mỗi bên chia nhau nắm giữ một số khoản đầu tư trọng yếu.

Jardine Matheson hiện đang là một cái tên lớn trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Thương vụ đã làm nên tên tuổi của doanh nghiệp tại Việt Nam phải kể đến thương vụ mua cổ phiếu Vinamilk. 

Cụ thể, tháng 11/2017, Jardine Matheson thông qua Platinum Victory đã chi 616 triệu USD để ôm trọn số cổ phần CTCP Sữa Việt Nam (mã chứng khoán: VNM) do SCIC thoái vốn. Sau đó, Jardine Matheson liên tiếp mua thêm lượng lớn cổ phiếu VNM để nâng sở hữu lên 10% như hiện tại. 

Như vậy, số cổ phiếu Vinamilk mà công ty này đang nắm giữ có giá trị khoảng hơn 16.600 tỷ đồng (khoảng 655 triệu USD).  Cổ phiếu VNM bây giờ thấp hơn nhiều so với thời điểm công ty này mua vào. Tuy nhiên, hàng năm doanh nghiệp vẫn nhận hàng trăm tỷ cổ tức từ Vinamilk và sau 7 năm con số này khoảng 6.700 tỷ đồng. 

Trước đó, vào năm năm 2008 Jardine Matheson đã thông qua công ty con Jardine Cycle & Carriage đã chi ra tiền mua lại 20% cổ phần CTCP Ô tô Trường Hải (THACO). Đến tháng 2/2019, Jardine Matheson đã nâng tỷ lệ sở hữu lên 26,6%, định giá doanh nghiệp của tỷ phú Trần Bá Dương ở mức 9,4 tỷ USD.

Trong giao dịch gần nhất mà VietinbankSC thực hiện vào tháng 3/2023, công ty chứng khoán này định giá THACO ở mức gần 4 tỷ USD. Như vậy, số cổ phần của Jardine Matheson nắm giữ tại THACO hiện có giá trị không dưới 1 tỷ USD.

Tháng 11/2023, Platinum Victory tiếp tục tham gia vào đợt phát hành lô trái phiếu chuyển đổi với giá trị 8.680 tỷ đồng - tương đương 350 triệu USD. Như vậy, Jardine Matheson có thể tiếp tục gia tăng sở hữu tại THACO trong tương lai. 

Như vậy, ước tính số lượng cổ phiếu THACO, REE và Vinamilk mà Jardine Matheson đang nắm giữ rơi vào khoảng hơn 2 tỷ USD. 

Xa hơn, vào đầu những năm 2000, Jardine Matheson thông qua Jardine Cycle & Carriage đã chi tiền sở hữu 7,3% cổ phần Ngân Á Châu (Mã: ACB). Song, sau đó JC&C đã thoái gần như toàn bộ lượng cổ phần và thu về 2.350 tỷ đồng vào năm 2017.

KINH DOANH NHỮNG TÒA VĂN PHÒNG ĐẮT ĐỎ ĐẾN XI MĂNG, THANG CUỐN

Jardine Matheson không chỉ đầu tư vào các công ty niêm yết tại Việt Nam mà còn đầu tư vào các lĩnh vực khác. 

Tại Hà Nội, 2 tòa nhà văn phòng có giá cho thuê vào loại cao hàng đầu là 63 Lý Thái Tổ đối diện Nhà hát lớn và tòa nhà Central Building nằm ở giao cắt phố Hai Bà Trưng – Bà Triệu đều thuộc sở hữu của Hongkong Land – một công ty con trong lĩnh vực bất động sản của Jardine Matheson.

Sau một thời gian im hơi lặng tiếng, năm 2015, Hong Kong Land quay trở lại Việt Nam bằng thương vụ bắt tay với Son Kim Land cùng phát triển dự án cao cấp The Nassim tại quận 2, TP HCM. Hong Kong Land cũng là đối tác của CII trong việc phát triển dự án tại khu đô thị Thủ Thiêm.

Nói đến hạ tầng và bất động sản, không thể thiếu được phân khúc vật liệu xây dựng và sản phẩm tiện ích. Siam City Cement – công ty do Jardine Matheson sở hữu hơn 25% đã chi 580 triệu USD để mua lại thương hiệu xi măng Holcim Việt Nam (nay đổi tên thành Siam City Cement Việt Nam với thương hiệu Insee).

Jardine Schindler Group – liên doanh được thành lập bởi 2 tập đoàn Jardine Matheson và Schindler cũng hiện diện tại Việt Nam với tư cách là một trong những nhà cung cấp thang máy, thang cuốn lớn nhất. Đơn vị này là đối tác cho một loạt các dự án BĐS cao cấp như tòa nhà VietinBank, chung cư Thăng Long Number One, tòa nhà Lotte Center Liễu Giai hay Vinhomes Central Park…

 ÔNG TRÙM NGÀNH FB

Nhưng không chỉ có những lĩnh vực mang tính sản xuất, ngay cả đồ ăn nhanh, đồ uống, bán lẻ cũng có sự góp mặt của Jardine Matheson.

Thông qua liên doanh với Bầu Kiên (đại diện là CTCP Phát triển sản xuất và XNK Thiên Nam), Jardine Restaurant Group (JRG - nhánh hoạt động về nhà hàng của Jardine Pacific) hiện đang sở hữu 25% vốn của KFC Việt Nam – một trong những chuỗi đồ ăn nhanh được ưa thích tại Việt Nam. Chuỗi cửa hàng Pizza Hut cũng do JRG nhận nhượng quyền tại Việt Nam.

Jardine Matheson, với “công ty cháu” Maxim’s Caterers (công ty con do Dairy Farm sở hữu 50%) cũng là đối tác nhượng quyền cho chuỗi thương hiệu café Starbucks tại Việt Nam. Doanh nghiệp thành lập năm 2000 tại Hong Kong, hiện cũng là đối tác của Starbucks tại 4 thị trường khác là Campuchia, Hong Kong, Ma Cao và Singapore.

Với lĩnh vực bán lẻ, công ty con Dairy Farm của Jardine Matheson đầu tư vào 2 hệ thống là chuỗi bán lẻ các sản phẩm chăm sóc sức khỏe Guardian và siêu thị Giant. Guardian đến nay kinh doanh hơn 500 thương hiệu về chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp tại hệ thống 99 cửa hàng phủ ở các thành phố lớn như TP.HCM Hà Nội, Biên Hoà, Vũng Tàu, Đà Nẵng,...cùng kênh mua sắm online Shopee, Grabmart, Eshop giao hàng trên toàn quốc.