“Tay trái hái ra tiền” trong năm cũ: Người làm 3,4 việc vì thích bận rộn, người từ bỏ vì quá mệt

Không hài lòng với thu nhập và trải nghiệm 1 công việc đưa lại

Trinh Dương (27 tuổi, TP Hồ Chí Minh) hiện đang làm 3 công việc cùng lúc. Trong đó, Social Media Manager (quản lý truyền thông mạng xã hội) là công việc chính từ năm 2017. Lúc còn làm sinh viên, cô bạn đã sáng lập cửa hàng online kinh doanh quà tặng handmade từ năm 2015. Còn KOC (Key Opinion Consumer - người tiêu dùng chủ chốt) là công việc cô bạn mới theo đuổi 1 năm trở lại đây.

Cô bạn lựa chọn làm nhiều việc cùng lúc vì không hài lòng với mức thu nhập và trải nghiệm mà 1 công việc mang lại. “Xét về khía cạnh tài chính, mình hiện đang mua trả góp một căn hộ, nên mình muốn tối đa hoá cả nguồn thu nhập bị động và chủ động để nhanh chóng thanh toán hết nợ và đạt được số tiền tích luỹ mong muốn. Xét về khía cạnh cuộc sống, mình là một người khá “cả thèm chóng chán". Nếu chỉ làm một việc xuyên suốt toàn bộ thời gian, mình sẽ dễ rơi vào trạng thái chùng chình, nhàm chán. Do vậy, mình chọn cân bằng giữa công việc chính (Social Media Manager), công việc bổ trợ (KOC) và 1 công việc liên quan đến sở thích cá nhân mở cửa hàng”.

Hàng ngày, cô bạn làm việc từ 10-14 tiếng và hầu như không có ngày nghỉ trong tuần. Không tránh khỏi những giai đoạn cao điểm, deadline chồng chất lên nhau, làm từ sáng sớm đến tối muộn, nhưng Trinh Dương chưa bao giờ muốn từ bỏ công việc nào. Ngoài những ưu điểm như tối đa hoá công việc, tích lũy trải nghiệm và được gặp gỡ nhiều người hơn, cô bạn còn thích cảm giác bận rộn khi làm nhiều việc cùng lúc, có thể xoay chuyển giữa các công việc để không bị nhàm chán. “Những nguồn thu nhập phụ khiến mình tránh các áp lực tài chính. Cảm giác mình sẽ luôn có công việc dự phòng để đảm bảo nguồn thu nhập - ít nhất là đủ cho chi tiêu sinh hoạt nếu như 1 trong 3 công việc gặp khó khăn”.

Tuy nhiên, nhược điểm là cô hầu như không có thời gian đi du lịch như bạn bè đồng trang lứa, vì đi đâu cũng phải mang theo laptop để xử lý công việc. Các deadline đến cùng một lúc sẽ dễ khiến bản thân cảm thấy áp lực, kiệt sức.

Làm nhiều việc cùng lúc nhưng không hẳn vì tiền

Hồng Diễm (26 tuổi) hiện đang làm 4 công việc cùng lúc. Trong đó, Strategist (người lên chiến lược) tại TikTok Shop toàn thời gian hơn 1 năm; trợ giảng các khóa học Data hơn 1 năm, tư vấn vận hành cho 1 công ty giáo dục 4 tháng và content creator (sáng tạo nội dung). “Mình làm chủ yếu vì đam mê giáo dục, và muốn có thêm xíu tiền tiêu vặt. Việc làm các dự án liên quan đến giáo dục cũng giúp mình có hồ sơ đẹp hơn sau này khi xin các học bổng, chương trình ngắn hạn và dài hạn”.

Làm trợ giảng, Hồng Diễm sẽ dành khoảng 7-10 tiếng/tuần để dạy học, soạn bài và chấm bài. Còn làm tư vấn vận hành khoảng 4-5 tiếng/tuần. Do tính chất công việc không quá liên tục, cô bạn vẫn đảm bảo được sức khỏe thể chất và tinh thần. “Lâu lâu thấy nhiều việc, mình vẫn có thể chủ động không nhận thêm lớp. Dạo gần đây, mình tập trung hơn vào học hành và tập gym để phát triển bản thân, nên đã dành ít thời gian lại cho các công việc bán thời gian".

Hiện tại, 2 công việc bán thời gian giúp mình kiếm được khoảng 4-5 triệu mỗi tháng. Còn làm content creator là vì đam mê, có một số người hợp tác cùng nhưng không nhiều. Ngoài thu nhập, làm nhiều công việc còn giúp cô học thêm các kỹ năng mà công việc chính không cung cấp được. Ví dụ như dạy học, kinh nghiệm vận hành doanh nghiệp giáo dục hoặc doanh nghiệp nhỏ.

Mặt khác, một vài dạng công việc bán thời gian, ví dụ như dạy học, có learning curve (đường cong lĩnh hội) thấp. Tức là sau khi học được kỹ năng làm công việc đó, bạn khó học hỏi được thêm những điều mới. Công việc đó sẽ trở thành nguồn kiếm thu nhập thay vì mỗi ngày học hỏi được thêm cái mới.

“Làm nhiều công việc chưa hẳn đã giúp bản thân giảm áp lực tài chính, nó còn tuỳ thuộc vào tính chất công việc. Chẳng hạn, làm remote (làm việc từ xa) cho công ty nước ngoài có thể sẽ giúp bạn giảm áp lực tài chính vì mức thu nhập sẽ cao hơn hẳn. Còn như mình chỉ là có thêm ít tiền tiêu vặt, không thể thay thế công việc chính. Mình xác định là làm bán thời gian vì đam mê để học thêm kiến thức, và để cho hồ sơ đẹp chứ không phải kiếm tiền”.

Quay về với 1 công việc sau khi làm 3 công việc cùng lúc

Hoàng (31 tuổi, Hà Nội) trước đó làm 3 công việc khi còn ở TP Hồ Chí Minh. “Nói là 3 nhưng thực chất chỉ có 2 công việc chính thức mang đến thu nhập ổn định và việc còn lại là freelancer (làm việc tự do). Mình là Art Director ở 1 công ty truyền thông quảng cáo và Art Leader - làm việc từ xa - tại công ty trò chơi cùng 1 lúc. Công việc freelance cũng liên quan đến ngành nghề mình đang làm, hầu hết là đều từ các mối quan hệ bạn bè, khách hàng cũ. Mình đã không còn làm đa dạng công việc từ đầu năm 2024”.

Khoảng thời gian đó, 1 ngày làm việc của Hoàng bắt đầu từ 8h sáng. Ngủ dậy là bắt đầu chuẩn bị các đầu mục cho nhân viên tại công ty trò chơi. Tới khoảng 10h, cậu quay lại văn phòng ở bên công ty truyền thông làm việc tới 7h tối. Trong thời gian, cậu vẫn hướng dẫn và quản lý các bạn nhân viên cấp dưới ở cả 2 công ty. Tới tối về Hoàng lại quay lại làm việc tiếp cho công ty trò chơi, có ngày tới 2h sáng. Trong 1 tháng, may mắn lắm mới có 1 ngày nghỉ. Tuy nhiên, kể cả trong những ngày như vậy, đầu óc Hoàng vẫn không thể không nghĩ về công việc.

Còn những công việc freelance, lúc đầu cậu bạn có thử tự làm nhưng vì quá nhiều không kham nổi. Hoàng đã kết nối với những bạn trong đội nhóm kết hợp cùng. Thường khi nhận công việc freelance, Hoàng sẽ đảm nhiệm công việc trung gian để nhận và trả lời phản hồi của khách hàng và cùng nghĩ ý tưởng.

“Lúc đó, thu nhập 1 tháng mình tăng gấp 3 thậm chí có tháng gấp 5 lần so với khi chỉ làm 1 công việc. Ngoài ra, kinh nghiệm làm việc đã lên rất nhiều, không những chuyên môn mà còn những kỹ năng mềm và cách quản lý con người nữa. Hồ sơ làm việc cũng xịn xò, đa dạng hơn nhiều. Tuy nhiên, mình gần như không có thời gian nghỉ ngơi, áp lực tăng cao. Lúc đấy mình chỉ quan tâm kiếm tiền thôi nên quên cái mục tiêu hay con đường sự nghiệp đã bị chệch hướng”.

Đa dạng thu nhập trong năm 2024

Hiện tại, Hoàng chỉ tập trung vào 1 công việc duy nhất, tức là nguồn thu nhập đã giảm so với trước. “Có bài học mình học được, quan trọng không phải bạn kiếm được bao nhiêu tiền mà là bạn tiết kiệm được bao nhiêu. Ví dụ như mình kiếm được nhiều mà mình tiêu cũng nhiều không biết tiết kiệm, làm mấy công việc cũng không đủ".

Còn đối với Trinh Dương, đa dạng thu nhập là kỹ năng tài chính cần thiết trong năm 2024 và cả trong tương lai - ngay cả khi kinh tế không biến động mạnh như bây giờ. Vì việc đa dạng hóa nguồn thu nhập sẽ khiến bạn chủ động hơn về mặt tài chính, không bị phụ thuộc quá nhiều vào nguồn thu nhập tưởng chừng như “ổn định" đến từ công việc chính. Bởi năm vừa qua đã khiến nhiều người thay đổi góc nhìn về một công việc “ổn định” vốn dĩ không hề “ổn định" như họ vẫn nghĩ - công ty có thể phá sản, sa thải - cắt giảm nhân sự bất cứ lúc nào.

Nếu ngại việc làm 2-3 công việc cùng lúc sẽ khiến bản thân bị kiệt sức, quá tải, bạn có thể đa dạng hóa nguồn thu nhập thụ động đến từ việc tiết kiệm, đầu tư, xuất bản sách, làm tiếp thị liên kết,... Đối với Trinh Dương, cảm giác an toàn trong tài chính là khi mình không bị phụ thuộc quá nhiều ở 1 nguồn thu nhập cố định.

“Tập trung vào bản thân mình, hiểu rõ đâu là điểm mạnh của mình. Việc đa dạng hóa thu nhập không phải là chuyện ngày 1 ngày 2, bạn cần phải cải thiện, trau dồi liên tục, đồng thời luôn luôn nằm trong tâm thế là tìm cách đa dạng hóa nguồn thu nhập. Mình không bỏ hết trứng vào 1 giỏ. Tuy nhiên mình vẫn chủ trương là tìm cách nâng cao năng lực để không bị thay thế và sa thải trong giai đoạn này. Kinh tế suy thoái và khó khăn, việc đa dạng thu nhập và có nguồn tài chính ổn định từ các nguồn phụ đó cũng sẽ trở nên không hề dễ dàng”, Hồng Diễm chia sẻ.