Trần lãi suất khiến cho thị trường trái phiếu DN hoạt động kém hiệu quả

Đó là đánh giá của Phòng thương mại châu Âu – EuroCham khi bàn về thị trường vốn của Việt Nam.

Theo EuroCham các hạn chế, như bao gồm trái phiếu doanh nghiệp trong trần tăng trưởng tín dụng (NHNN áp trần tăng trưởng tín dụng cho các NHTM dựa trên đánh giá thực lực của từng ngân hàng), và giới hạn về lãi suất trái phiếu, khiến cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp lại một lần nữa kém hoạt động trong năm nay.

Trừ khi các thị trường vốn được phát triển, nếu không nền kinh tế sẽ trở nên quá phụ thuộc vào tài trợ dài hạn của ngân hàng, sẽ làm trầm trọng thêm chênh lệch giữa tiền gửi ngắn hạn và cho vay dài hạn.

Thị trường trái phiếu hoạt động có hiệu quả nên tạo điều kiện cho các ngân hàng tiếp tục tài trợ doanh nghiệp và cá nhân một cách cẩn trọng trong khi vẫn duy trì bảng cân đối thích hợp và là thị trường được tham gia chủ yếu bởi các nhà đầu tư dài hạn như các công ty bảo hiểm nhân thọ, quỹ hưu trí.

Sự phát triển của thanh khoản và việc quản lý một cách có hệ thống đường cong lãi suất của trái phiếu Chính phủ (và tín phiếu) rất quan trọng để hỗ trợ hiệu quả thị trường quỹ và ngân hàng trong việc quản lý bảng cân đối, cũng như đảm bảo sự thâm nhập của Chính phủ vào những tài trợ dài hạn cần thiết cho đầu tư cơ sở hạ tầng.

Hơn nữa, có một quy trình phát hành trái phiếu Chính phủ toàn diện rất quan trọng cho sự phát triển lành mạnh của các công cụ thị trường vốn mới, phát hành trái phiếu doanh nghiệp lớn hơn và các lựa chọn dầu tư lớn hơn cho các tổ chức cá nhân.

Theo EuroCham, một thị trường trái phiếu chưa phát triển sẽ dẫn đến tình trạng quá phụ thuộc vào cho vay của ngân hàng. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong nước, với tổng giá trị khoảng 70 nghìn tỷ đồng hoặc 2,7% GDP trong năm 2012, vẫn còn được xem là nhỏ bé so với các thị trường châu Á khác.

6 năm trước đó (2006 – 2011) tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp khoảng 36.000 tỷ đồng.

EuroCham khuyến nghị, thị trường trái phiếu Chính phủ cần có sự minh bạch đối với lịch phát hành, số tiền và kỳ hạn phát hành.  

Để cho phép trái phiếu đáo hạn dài hơn được ban hành, một dữ liệu về nhà đầu tư dài hạn cần được khuyến khích, bao gồm cả các quỹ hưu trí tư nhân.

“Về vấn đề này, các đề xuất thành lập quỹ mở có thể là một sự triển khai rất tích cực. Đây cũng nên là một ưu tiên để khuyến khích phát triển thị trường vốn rộng lớn hơn cho tổ chức phát hành phi Chính phủ” – EuroCham nhấn mạnh.