"Thị trường rất nhiều ổ gà, ổ voi, không phải mua cổ phiếu xong là tăng ngay, đôi khi bị tra tấn, nhà đầu tư chịu không nổi sẽ đầu hàng"

Đây là những chia sẻ của ông Lê Quang Minh, Giám đốc Phân tích của Công ty Chứng khoán Mirae Asset (MAS) tại Talk show Tự do tài chính - Nghỉ hưu ở tuổi 45 diễn ra mới đây. 

Đường đi của thị trường nhiều ổ gà, ổ voi, nhiều nhà đầu tư chịu không nổi và đầu hàng

Theo ông Minh, nhiều nhà đầu tư chứng khoán thắng lớn vì thời gian qua nhiều mã cổ phiếu đã tăng 50-70% thậm chí hơn 100% trong 2 năm vừa rồi. Nhưng điều đó không có nghĩa là ai cũng sẽ lãi, nhiều mã sau khi đạt đỉnh đã rơi tự do. Điều đó đòi hỏi nhà đầu tư phải quản trị rủi ro, hiểu được vận động của thị trường. Song nhìn lại chứng khoán trong giai đoạn Covid-19 là kênh đầu tư hấp dẫn. Đầu tư chứng khoán bây giờ là đúng thời điểm

Ông Minh đưa ra các lý do khiến chứng khoán vẫn là kênh đầu tư triển vọng: Dịch bệnh Covid-19 đã được kiểm soát, nhiều doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận mạnh; Quốc hội và Chính phủ đang họp bàn về gói đầu tư công lên tới 9-10% GDP, rất triển vọng; Lao động giá rẻ và dồi dào của Việt Nam vẫn là lực hút dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp nước ngoài. Việt Nam đang bước vào giai đoạn công xưởng của thế giới; Vĩ mô ổn định, Chính phủ luôn đồng hành, lắng nghe, doanh nghiệp khó khăn luôn được Chính phủ xử lý kịp thời. 

Ông Minh khẳng định, với chứng khoán hết sóng ngành này sẽ tới sóng ngành khác, sóng liên tục trào lên. Nhà đầu tư chỉ cần đi theo sóng, đặt đúng cửa là có lợi nhuận, dùng kiến thức, bản lĩnh của mình, gạn đục khơi trong, phải kiên nhẫn, vào hang bắt cọp. Đầu tư không bao giờ trễ cả. 

Ông Minh nêu rõ 3 điều cần phải làm khi đầu tư chứng khoán. 

Thứ nhất, nhà đầu tư cần xây dựng danh mục. Những nhà đầu tư có kinh nghiệm, khi xuống tiền họ luôn xác định mục tiêu, sau 6 tháng -1 năm đạt được mục tiêu gì, từ đó xây dựng danh mục phù hợp. Danh mục xây dựng có hai yếu tố quan trọng đó là lợi nhuận kỳ vọng và rủi ro kỳ vọng, sợ rủi ro thì khó tìm được cổ phiếu có khả năng sinh lời lớn, thị trường chứng khoán là nơi đánh đổi giữa rủi ro và lợi nhuận, từ đó họ có chiến lược phù hợp, chăm sóc danh mục của mình. Không phải mua vào vào cổ phiếu là tăng ngay đâu, vì có khi mua vào vào cổ phiếu giảm giá, hành xử sau đó mới quan trọng. 

Thứ hai, nhà đầu tư cần xác định thời gian đầu tư. Đây là yếu tố quan trọng, đầu tư trong bao lâu, trong 3-5 ngày hay 3-5 tháng. Lợi nhuận 15% trong 1-2 tháng thì cần thời gian, chiến lược cần thời gian, nhà đầu tư đừng đòi hỏi phải có ngay. 

"Đôi khi phải kiên nhẫn, chịu đựng, chịu trận, nhà đầu tư chưa quen với điều đó, tôi hay gọi đó là sự tra tấn. Đường đi của thị trường, cổ phiếu nhiều thác nghềnh lắm, nhiều ổ gà, ổ voi và nhiều nhà đầu tư chịu không nổi và đầu hàng", ông Minh nói. 

Đường đi của thị trường, cổ phiếu nhiều thác nghềnh lắm, nhiều ổ gà, ổ voi và nhiều nhà đầu tư chịu không nổi và đầu hàng

Thứ ba là tâm lý đầu tư, nhà đầu tư chọn được cổ phiếu, xác định được thời gian thì tâm lý phải vững tin vào điều mình chọn. Kinh doanh cũng phải "lửa thử vàng gian nan thử sức" thì chứng khoán cũng vậy, tâm lý vững vàng, chiến đấu và chiến thắng. Nếu không chuẩn bị kiến thức, tâm lý thì chúng ta sẽ tự thua. 

Đầu tư và tiết kiệm đi cùng nhau, đầu tư vào một khoá học lấy kiến thức. Đôi khi tiêu tiền cũng là tiết kiệm, giúp kiếm tiền tốt hơn cả gửi ngân hàng. Hiện các bạn trẻ có rất nhiều kênh đầu tư như vàng, chứng khoán, coin, bất động sản… nhưng các bạn trẻ trước khi đầu tư cần đặt câu hỏi rủi ro của kênh đầu tư là gì, hơn là đặt hỏi kiếm được bao nhiêu. Rủi ro nằm ở mọi kênh tài khoản, chúng ta chỉ có lãi kép khi quản trị được rủi ro. Quản lý rủi ro đặt lên hàng đầu. Không quan trọng bạn đem tiền vào thị trường chứng khoán như thế nào, điều quan trọng là bạn đã đem tiền ra khỏi thị trường như thế nào, bạn còn lại gì. 

Sức mạnh của lãi kép 120 triệu thành 14 tỷ trong 20 năm

Nhà bác học Albert Einstein lại đánh giá "Lãi suất kép là kỳ quan thứ 8 của thế giới. Ai hiểu được nó từ đó sẽ kiếm được tiền, còn những ai không hiểu… sẽ phải trả giá cho nó". Vậy điều gì làm nên sức mạnh của lãi suất kép và làm cách nào để có thể tận dụng sức mạnh đó trong đầu tư chứng khoán. 

Nguyễn Duy Linh, Giám đốc Chiến lược của MAS cho rằng tự do tài chính, nghỉ hưu sớm sẽ có được nếu như các bạn đạt được kỳ quan lãi kép này. 

Ông Linh đặt ra một bài toán bạn đầu tư 120 triệu năm 25 tuổi, với mức lãi bình quân 15%/năm (mức tăng trưởng bình quân của VN-Index), sau 20 năm đến 45 tuổi, số tiền mà bạn trẻ có thể đạt được là 14 tỷ. Một con số rất lớn mà số tiền ban đầu chỉ là 120 triệu đồng. Nhưng năm 30 tuổi mới bắt đầu tư thì con số đạt được năm 45 tuổi chỉ là 7 tỷ. Như vậy, nếu đầu tư càng sớm càng tốt, càng tạo ra những kết quả lớn so với con số ban đầu bỏ ra.

"Tích luỹ, đầu tư càng sớm tôi gọi đó là quyết định triệu USD. Sức mạnh của lãi kép", ông Linh nói. 

Theo vị chuyên gia này, để các bạn trẻ đầu tư và có được sức mạnh của lãi kép cần trải qua 5 bước. 

Thứ nhất, phải kiếm được tiền, các bạn trẻ đi học, ra trường đi làm, tìm công việc kiếm tiền. Đây gọi là quá trình 10.000 giờ tinh thông tức học hỏi, tìm hiểu để có kiến thức về một lĩnh vực, vấn đề. Bạn đó có khả năng kiếm tiền nhanh từ lĩnh vực đó. 

Thứ hai, tiết kiệm thông minh, đó là vấn đề thu chi, thu lớn hơn chi sẽ có khoản thặng dư. 

Thứ ba, lên kế hoạch tài chính cho tương lai mua nhà, mua xe, đi du lịch hoặc đầu tư ngắn hạn, dài hạn nào đó. 

Thứ tư, đầu tư nhưng đừng vội vàng mà hãy đầu tư thông minh. Dùng đồng tiền đầu tư thông minh là quản trị rủi ro. 

Thứ năm, tránh những sai lầm, thua lỗ để hướng đến tự chủ tài chính, nghỉ hưu sớm. Đầu tư là đem tiền đầu tư vào một tài sản nào đó điều đó khác hẳn với đem tiền gửi tiết kiệm lấy lãi. Đầu tư tức là rủi ro đã cao hơn rất nhiều, người tham gia phải lường trước và chuẩn bị cho điều đó.

"Các bạn trẻ nên tham gia vào thị trường chứng khoán, cơ hội vẫn còn đó. Với mức tăng bình quân 15%/năm, đây là kênh hấp dẫn. Định hướng của Chính phủ là kênh huy động vốn cho nền kinh tế, chủ thể doanh nghiệp niêm yết để làm sao cho nhóm này phát triển rất mạnh. Năm nay thị trường chứng kiến một lớp nhà đầu tư mới, nhà đầu tư F0, bình quân trên 100.000 tài khoản mở mới mỗi tháng, hiện mới 3,5% dân số, các nước cùng khu vực con số này là 15-20%  còn đối với các nước phát triển khác con số lên tới 70-80%. 

Sức mạnh của lãi kép, hãy đầu tư nhỏ nhỏ, từ những khoản nhỏ dần dần sẽ trở thành những khoản lãi lớn trong tương lai. Đừng nghĩ là phải đợi lớn rồi mới làm, hãy làm ngay và làm luôn. Nên bắt đầu bằng các khoản tiền nhỏ, quản lý rủi ro và rèn luyện kiến thức, điểm mua - điểm bán, để làm sao đứng vững, tồn tại mãi trên thị trường. Nếu như không mài rũa mà bỏ vào số tiền lớn cùng thị trường nếu thất bại làm cho chặng đường ghập ghềnh. Hiện chỉ cần tầm nghìn USD là các bạn trẻ đã gia nhập thị trường được rồi", ông Linh phân tích.

Sai lầm dẫn đến mất tiền trên thị trường chứng khoán: Quá tham và nghĩ mình giỏi

Theo ông Linh, khi nhà đầu tư đã mài rũa, rèn luyện nhiều nhưng không phải lúc nào cũng sẽ quyết định đúng. Có lúc mình sẽ sai, nhưng quan trọng là mình sẽ học hỏi từ những sai lầm như thế nào. 

"Tôi tìm hiểu và đầu tư chứng khoán từ hồi còn là sinh viên, những năm 2006-2007 Việt Nam gia nhập WTO, dòng vốn nước ngoài cuộn cuộn vào Việt Nam, cổ phiếu tăng rất nhanh và nóng tạo ra một thế hệ giàu lên rất nhanh và lúc đó các nhà đầu tư nghĩ mình giỏi, kiếm tiền nhanh và họ chủ quan, sau đó đã phải trả giá rất đắt. Đã đầu tư thì không nên nghĩ mình giỏi, vì sẽ dẫn đến chủ quan, giao dịch bằng cảm xúc. Khi nghĩ mình giỏi sẽ không thừa nhận sai lầm, dẫn đến từ chối học những điều mới nhất. Lúc đó thất bại chồng thất bại. Đó là bài học lớn của tôi", ông Linh chia sẻ. 

Nói về sai lầm của bản thân, ông Linh thì cho rằng sai lầm lớn nhất của ông trên thị trường đó là quá tham lam. 

"Tôi cũng từng sai lầm, nhưng sai là vì quá tham lam. Cổ phiếu đang sóng lên, cứ tham đợi giảm mới mua, nhưng cổ phiếu cứ tăng thế là mất cơ hội. Khi mình mua cổ phiếu đúng downtrend rồi cứ tham giữ lại và nghĩ rằng rồi cổ phiếu sẽ trở lại rồi, nhưng không có thể phải mất rất lâu mới trở lại. Từ lòng tham dễ dẫn sai lầm, thị trường sẽ trả lời cho bạn đã sai. Khi sai phải cắt lỗ sớm, không nên luyến tiếc, mọi sự luyến tiếc đều đem đến sự đau khổ. Cổ phiếu Việt Nam hay có chuyện tăng 30% giảm 30% là bình thường", ông Vinh cho rằng mỗi ngày nhà đầu tư nên note lại vài dòng ghi những lỗi nhỏ, tại sao mua giá đó, sao mua giá cao thế…để nhắc nhở bản thân không phạm vào những sai lầm đó nữa.