“Công xưởng” thế giới dịch chuyển sang ASEAN

Đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc giảm

Theo số liệu của Bộ Thương mại Trung Quốc đưa ra ngày 20-2, đầu tư nước ngoài trực tiếp (FDI) vào Trung Quốc trong tháng 1-2013 giảm 7,3% so với cùng kỳ năm 2012. Lĩnh vực sản xuất, chiếm tỷ trọng lớn nhất trong FDI của Trung Quốc thu hút được 4,43 tỷ USD trong tháng 1-2013, giảm 5,8% so với cùng kỳ. Đặc biệt, FDI trong lĩnh vực dịch vụ giảm 9,8%, còn 4,03 tỷ USD vào tháng 1-2013, trong khi vốn đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực bất động sản giảm 14%.

Các dòng vốn FDI từ các nước ASEAN vào Trung Quốc vào tháng 1-2013 giảm 9%, còn 7,82 tỷ USD. Các dòng FDI từ Mỹ và Nhật Bản vào Trung Quốc giảm 20%, lần lượt còn 270 triệu USD và 640 triệu USD, tương ứng, FDI từ Hồng Kông giảm 10,2% còn 5,71 tỷ USD. Chỉ có FDI của EU vào Trung Quốc trong tháng 1-2013 đạt 820 triệu USD, tăng 81,8% so với năm trước.

Ngay cả nhiều doanh nghiệp Trung Quốc cũng đang dời nhà máy tới Đông Nam Á. Ông Xiao Yujing, tổng giám đốc của Công ty TNHH Trung Sơn Liancheng, phàn nàn rằng ngày càng khó khăn cho công ty tìm khách hàng vì người tiêu dùng Trung Quốc cũng đang chú ý hơn đến hàng hóa từ các nhà sản xuất ở Đông Nam Á. Điều này đã buộc ông lên kế hoạch di dời một phần kế hoạch kinh doanh của mình sang Đông Nam Á. “Chúng tôi sẽ cố gắng đến Campuchia, nơi có chi phí lao động chỉ khoảng 1/4 những gì chúng tôi phải trả ở Trung Quốc”. Các tập đoàn đa quốc gia ở Trung Quốc cũng lên chiến lược di dời. Adidas đóng cửa nhà máy ở Tô Châu, tỉnh Giang Tô; Nike đóng cửa nhà máy sản xuất giày dép cũng có trụ sở ở Tô Châu.

Lợi thế của Đông Nam Á

Song song đó, một số quốc gia Đông Nam Á, đã mở rộng chính sách ưu đãi trong sử dụng đất và các tiện ích cho đầu tư nước ngoài, bao gồm cả từ Trung Quốc.

Cùng với dòng vốn FDI vào Trung Quốc giảm, Nhật Bản, nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới và đối tác thương mại lớn thứ 3 của Trung Quốc đã và đang tăng tốc đổ vốn vào Đông Nam Á, tìm kiếm sự tăng trưởng năng động thay thế cho Trung Quốc, nơi họ đang có căng thẳng xunh quanh tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Điều đó đã được khẳng định thông qua chuyến thăm đầu tiên ra nước ngoài của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tới các nước ASEAN gồm Việt Nam, Thái Lan và Indonesia. Các bộ trưởng của ông Abe cùng lúc tới Singapore, Brunei, Philippines và Myanmar.

Về phía ASEAN, Nhật Bản phát triển thì họ cũng hưởng lợi vì lúc đó thị trường Nhật Bản sẽ giúp tăng trưởng xuất khẩu từ ASEAN. Indonesia và Malaysia sẽ là hai nước hưởng lợi lớn nhất trong xuất khẩu của họ sang Nhật Bản vì đây là hai nước xuất khẩu nhiều hàng tiêu dùng và các mặt hàng thiết yếu vào Nhật Bản.