Nhà giàu Trung Quốc đổ xô ra nước ngoài

Kể từ khi chính phủ Canada tuyên bố kết thúc chương trình đầu tư - nhập cư (IIP) vào giữa tuần trước, các nhân viên tư vấn nhập cư ở Hồng Kông đang có kế hoạch cung cấp các điểm đến khác cho khách hàng Trung Quốc. 

IIP là chương trình đầu tư - nhập cư được ưa chuộng nhất thế giới nhờ thủ tục đơn giản và an toàn. Điều kiện tham gia là người nước ngoài có tài sản trên 1,45 triệu USD và phải cho chính phủ Canada vay 728.000 USD không lấy lãi trong 5 năm. Đổi lại, họ cùng gia đình sẽ được cấp thị thực nhập cư, lấy thẻ xanh và sau này có thể nhập tịch. Sau 28 năm tồn tại, IIP đã đưa khoảng 185.000 người nước ngoài định cư ở Canada, trong đó có 30.000 người ở Hồng Kông và 65.000 người từ Trung Quốc đại lục, theo tờ South China Morning Post (SCMP).

Từ năm 2012, IIP đã phải tạm ngưng nhận hồ sơ để giải quyết lượng lớn hồ sơ tồn đọng, trong đó có hơn 60% từ Trung Quốc đại lục. Chương trình này bị hủy sau khi SCMP đăng hàng loạt bài cho thấy phần lớn số người nước ngoài đầu tư vào Canada theo IIP đến từ Trung Quốc đại lục. Ngay cả khi IIP bị hủy vẫn còn tới 66.000 hồ sơ, trong đó có hơn 45.000 hồ sơ từ Trung Quốc đại lục xin đầu tư vào vùng British Columbia của Canada.

Dù phủ nhận việc hủy IIP nhằm ngăn chặn dân nhập cư Trung Quốc, Bộ trưởng Nhập cư và Quốc tịch Canada Chris Alexander nói chương trình đã bị lạm dụng. Chẳng hạn, sau khi nhập cư vào Canada, nhiều người đã trở về nước tiếp tục làm việc, nhưng để vợ con ở lại. Theo SCMP, hiện tượng đó đặc biệt phổ biến trong số dân nhập cư Trung Quốc.

“Bất kỳ chương trình nào đã dẫn đến nạn lạm dụng và gian lận thì cần phải được cải cách”, ông Alexander nhấn mạnh. Trong báo cáo ngân sách trình quốc hội ngày 11.2, Bộ trưởng Tài chính Canada Jim Flaherty thừa nhận trong nhiều thập niên qua, IIP đã “hạ thấp giá trị định cư thường trú ở Canada”, cung cấp con đường nhập tịch với điều kiện “thấp hơn nhiều so với yêu cầu của những nước khác”. 

Ngay từ khi IIP bị đóng băng vào năm 2012, số người giàu Trung Quốc đã chuyển sang tìm cách định cư ở Mỹ và châu Âu, theo các cơ quan di trú. Ông Vương Tần, người Canada gốc Trung Quốc, cho hay công ty tư vấn định cư của ông làm ăn sa sút trong 2 năm qua sau khi IIP bị tạm ngưng. “Đối với Canada, lợi thế thu hút dân nhập cư đang mất dần do phần lớn người Trung Quốc muốn chuyển sang nước khác”, SCMP dẫn lời ông Vương cho hay.

Ông Mã Hiểu Học, nhân viên tư vấn nhập cư tại Công ty Well Trend ở Bắc Kinh, nói trong 2 năm qua, công ty đã khuyên khách hàng xem xét các nước khác ngoài Canada. SCMP dẫn lời ông Mã: “Người Trung Quốc muốn đến Canada để mong hưởng hệ thống phúc lợi nổi tiếng và thưởng lãm phong cảnh tuyệt vời ở nước này. Tuy nhiên, họ phải có lựa chọn khác khi chính sách nhập cư của Canada không còn chào đón họ”.

Trong thời gian qua, Mỹ đã xúc tiến chương trình đầu tư - nhập cư EB-5, trong đó cho phép người nước ngoài đầu tư tối thiểu 500.000 USD và đổi lại sẽ được cấp thẻ xanh. Bên cạnh đó, nhiều nước ở châu Âu cũng đang trở thành điểm thu hút nhập cư phổ biến bằng cách đưa ra sáng kiến thu hút đầu tư từ giới nhà giàu Trung Quốc sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. 

Tuy nhiên, chương trình EB-5 có thể hưởng lợi nhiều nhất từ việc IIP của Canada bị hủy, theo SCMP. Luật sư về nhập cư Eugene Chow thuộc Công ty luật Chow King & Associates (Mỹ) cho biết hơn 80% trong số 6.500 đơn EB-5 trong tài khóa hiện nay đến từ Trung Quốc. Tuy nhiên, nhà tư vấn nhập cư Mary Chan Siu-yee tại Công ty Rothe International Canada, đánh giá chương trình EB-5 có thể mang lại nguy cơ cho những gia đình đầu tư vì một khi việc kinh doanh thất bại họ có thể bị trục xuất về nước.

Ngoài Mỹ, Úc cũng được người Trung Quốc xem là nơi có thể thay thế cho Canada, đặc biệt kể từ khi Canberra bắt đầu chương trình cấp phép định cư thường trú cho bất kỳ ai đầu tư 5 triệu AUD (4,5 triệu USD) vào Úc. Tờ SCMP dẫn số liệu từ Bộ Nhập cư và Bảo vệ biên giới Úc cho hay 91% trong 545 người nộp đơn cho chương trình trên là người Trung Quốc. Bên cạnh đó, Bồ Đào Nha đang có chương trình cấp phép định cư vàng cho những công dân ngoài EU có vốn đầu tư ít nhất 1 triệu euro (gần 1,4 triệu USD) hoặc đầu tư 500.000 euro vào bất động sản. Hy Lạp đang chào mời cấp thị thực định cư 5 năm cho bất kỳ ai đầu tư 250.000 euro vào bất động sản, còn Cyprus sẽ cấp thị thực định cư cho ai đầu tư 300.000 euro vào nước này.

Theo Văn Khoa