Thiếu chip - khan xe, doanh nghiệp phân phối ôtô báo lãi quý II gấp nhiều lần cùng kỳ

Có một thực tế là trong thời gian qua, việc sở hữu một chiếc ôtô tại Việt Nam tốn nhiều thời gian hơn trước. Các hãng xe đều thiếu hàng giao cho khách vì tình trạng gián đoạn sản xuất do thiếu hụt linh kiện.

Ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Vingroup ( HoSE: VIC ) - công ty mẹ của hãng xe VinFast đã chia sẻ vào tháng 5 về tình trạng thiếu linh kiện: "Công ty nhập một số linh kiện Trung Quốc vì nước này là công xưởng của thế giới. Phần chip đang gián đoạn nguồn cung do chính sách Zero Covid của đất nước tỷ dân. Ngoài ra, các nguyên vật liệu cấu thành nên chiếc xe điện của VinFast như ithium, niken, coban, thậm chí những thứ đơn giản graphit cũng rất thiếu".

Còn lãnh đạo của Tập đoàn Thành Công (TC Group) - đơn vị phân phối xe Hyundai tại Việt Nam chia sẻ rằng tình trạng thiếu hụt linh kiện diễn ra trên tất cả các sản phẩm Hyundai tại Việt Nam, nguyên nhân chủ yếu do khủng hoảng chất bán dẫn và thiếu chip vẫn chưa được khắc phục trên phạm vi toàn cầu, đồng thời cũng do tác động từ các diễn biến tiêu cực của tình hình dịch bệnh Covid-19 và chính trị tại một vài khu vực. Hoạt động sản xuất tại nhà máy Hyundai Thành Công Ninh Bình chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu thực tế khách hàng.

Trước sự thiếu hụt trầm trọng về linh kiện để sản xuất xe, những tưởng ngành ôtô Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn trong năm nay. Tuy nhiên, các nhà phân phối xe trong nước lại đang đưa ra những con số tiêu thụ xe khả quan trong nửa đầu năm.

Theo Hiệp hội các Nhà sản xuất ôtô tại Việt Nam (VAMA), trong 6 tháng đầu năm 2022, các đơn vị thành viên VAMA tiêu thụ 201.840 xe các loại, tăng 34% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó xe du lịch đạt 157.935 xe, tăng 50%; xe thương mại 40.498 xe, giảm 5% và xe chuyên dụng là 3.407 xe, tăng 12% so với năm 2021.

Còn theo số liệu của TC Group, trong 6 tháng đầu năm, đã có 36.397 xe mang thương hiệu Hyundai đến tay khách hàng, tăng trưởng 6,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu tính cả 3 đơn vị bao gồm VinFast, TC Group và các doanh nghiệp thuộc VAMA, tổng số ôtô đã bán ra là 252.932 xe, tăng 36,3%.

Trong nửa đầu năm, dù thiếu hụt linh kiện nhưng thị trường Việt Nam cũng đã có nhiều thuận lợi để ngành ôtô phát triển. Đầu tiên phải nói đến là việc Chính phủ đã ban hành nghị định số 103/2021 ngày 26/11/2021 về giảm lệ phí trước bạ đối với ô tô có hiệu lực đến tháng 5 giúp người dân dễ tiếp cận với loại tài sản được xem là đắt tại Việt Nam hơn và cũng đòn bẩy giúp các hãng xe ôtô gia tăng sản lượng cũng như doanh thu.

Ngoài ra, nhu cầu của người dân tăng cao cũng các doanh nghiệp phân phối ôtô hưởng lợi. Tại chương trình bí mật đồng tiền ngày 20/7, ông Nguyễn Lý Thanh Lương, chuyên gia phân tích tại SSI Research (CTCP Chứng khoán SSI) đã chia sẻ rằng hiện nay thu nhập của người dân ngày càng tăng kéo theo nhu cầu về sở hữu một chiế ôtô cũng tăng theo. "Con người thường sẽ chia thu nhập của mình ra các khoản mục như chi tiêu cho sinh hoạt, chi tiêu cho nhà hay mua xe. Tuy nhiên, một người bây giờ có thể nhịn ăn để mua được ôtô hay mua được nhà. Thậm chỉ, ở thời điểm hiện tại người nào không có ôtô thì cũng sẵn sàng đi vay thêm tiền để sở hữu một chiếc cho riêng mình", ông Lương nói.

Cùng với đó, việc thiếu hụt xe đã khiến giá thành xe bán ra tại thị trường Việt Nam tăng lên. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, giá trị giá khai báo bình quân (chưa bao gồm thuế, phí liên quan), mỗi mẫu xe ôtô nhập khẩu trong 6 tháng qua tăng khoảng 2.000 USD/xe so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, 6 tháng đầu năm 2022 giá trị bình quân 24.680 USD/xe, trong khi cùng kỳ 2021 là 22.650 USD/xe.

Nhờ những thuận lợi trên, một số doanh nghiệp trong phân phối ôtô trong nước đã ghi nhận những khoảng lợi nhuận gấp nhiều lần so với cùng kỳ năm trước.

Haxaco ghi nhận lãi ròng gấp 14 lần cùng kỳ.

CTCP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (Haxaco - HoSE: HAX ) - đơn vị phân phối xe Mercedes-Benz tại Việt Nam đã ghi nhận doanh thu thuần tăng 23,6% lên 1.545,6 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ của đơn vị này đạt 80,6 tỷ đồng, gấp gần 14 lần thực hiện quý II/2021. Lãi cơ bản trên cổ phiếu là 1.627 đồng, cùng kỳ 155 đồng.

Lũy kế 6 tháng, Haxaco ghi nhận doanh thu thuần tăng 19,4% lên 3.06,9 tỷ đồng. Trong đó hoạt động kinh doanh xe chiếm phần lớn cơ cấu doanh thu với 92,7%, trị giá 2.972,5 tỷ đồng, tăng 18,8% so với cùng kỳ. Kết quả, lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ tăng 120,3% lên gần 135 tỷ đồng. Lãi cơ bản trên cổ phiếu 2.723 đồng, cùng kỳ 1.631 đồng.

Lý giải về kết quả kinh doanh tăng mạnh trong quý II, đơn vị cho biết là nhờ một số yếu tố. Cụ thể, việc giảm lệ phí trước bạ đối với ôtô chính là đòn bẩy giúp Haxaco tăng cơ hội bán hàng, theo đó gia tăng biên lợi nhuận. Việc thiếu chip toàn cầu của ngành xe hơi nói chung đã làm nguồn cung hạn chế, đồng thời nhu cầu xe sang tăng mạnh sau đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy lợi nhuận của nhà phân phối Mercedes-Benz Haxaco tăng mạnh.

Ngoài ra, Haxaco tiếp tục nhận được ưu đãi lãi suất từ các ngân hàng liên kết đi kèm việc sử dụng nguồn vốn hiệu quả đã giúp chi phí lãi vay 6 tháng đầu năm giảm 41% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, các chiến dịch quảng cáo trực tuyến liên tục được đẩy mạnh, giúp thương hiệu Mercedes-Benz của đại lý Haxao tiếp cận đến các khách hàng tiềm năng.

City Auto đạt lợi nhuận sau thuế 23,8 tỷ đồng, gấp 27 lần so với cùng kỳ.

Một doanh nghiệp phân phối ôtô khác trên sàn chứng khóan là City Auto ( HoSE: CTF ) cũng ghi nhận lợi nhuận tăng cao. Cụ thể, doanh thu thuần của đơn vị này đạt 1.591 tỷ đồng, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2021. Giá vốn hàng bán là 1.472 tỷ đồng, tăng 15% giúp biên lợi nhuận gộp tăng lên 7,5% so với 6% quý II/2021. Kết quả, City Auto đạt lợi nhuận sau thuế 23,8 tỷ đồng, gấp 27 lần so với cùng kỳ.

Đơn vị này cũng cho rằng Nghị định số 103/2021 của Chính Phủ có hiệu lực đã giúp doanh thu của City Auto được đẩy mạnh. Lũy kế 6 tháng, công ty đạt doanh thu 2.564 tỷ đồng và lãi sau thuế 38,5 tỷ đồng, tăng lần lượt 2,7% và 128% so với cùng kỳ.

Hiện nay, City Auto đang là nhà phân phối tất cả các dòng xe Ford tại Việt Nam, bao gồm các dòng xe ôtô, xe thương mại (Ranger, Ranger Raptor, Transit) và xe SUV (Explorer, Everest).