Thịt lợn không giảm giá là thất bại của hệ thống liên kết, phân phối

Thực tế, tình trạng lợn hơi rớt giá đã xảy ra được hơn 1 tháng. Nhưng từ đó tới nay, giá thịt thành phẩm vẫn không có dấu hiệu giảm giá. Thậm chí, tại các siêu thị, giá thịt lợn còn cao hơn ngoài chợ.

Ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội cho biết: “Chúng tôi vừa có cuộc khảo sát ở Hà Nam, khu vực TP Hồ Chí Minh. Tại các địa phương này, giá lợn hơi đã xuống dưới mức 30.000 đồng/kg. Đặc biệt các loại lợn to, lợn béo, bị ứ lại nhiều do Trung Quốc không nhập nữa. Tuy nhiên, giá thịt lợn tại các chợ, chợ cóc lại không giảm. Hơn nữa, giá thịt lợn trong các siêu thị còn cao hơn ngoài thị trường 5- 10%”.

Người tiêu dùng đang phải mua thịt lợn thành phẩm với giá cao. Ảnh: H.V

Theo ông Phú, nguyên nhân là do nhân viên nhập hàng của các siêu thị đang “đút chân gầm bàn, ngồi máy lạnh” đợi các nhà phân phối mang thịt tới. Ở nước ngoài, các siêu thị ký hợp đồng trực tiếp với các cơ sở chăn nuôi. Tại Việt Nam, phải qua nhiều khâu thịt mới tới được siêu thị. Bên cạnh đó, thịt lợn Việt Nam đang chịu quá nhiều loại phí như: kiểm dịch lần một, lần hai; phí chuyển vùng, xuất kho… khiến giá thành bị đội lên.

Ngoài thị trường, “Thịt lợn đến được với người tiêu dùng phải qua ít nhất ba khâu trung gian: thương lái, giết mổ và các bà bán thịt ngoài chợ. Trong khi đó, Hà Nội mới xây dựng được 8 chuỗi cung ứng thịt cho người dân thủ đô, chiếm khoảng 1% so với nhu cầu thực tế. Do vậy, việc thương lái đang điều khiển thị trường là một thất bại của hệ thống phân phối, khiến người tiêu dùng và người chăn nuôi đều chịu thiệt nặng nề. Lẽ ra, giá thịt phải giảm 15- 20% như đà giảm của lợn hơi” ông Phú nói.

Còn Hội Chăn nuôi Việt Nam như đang ‘ngồi trên đống lửa’ vì giá lợn hơi chưa có dấu hiệu tăng giá. Ông Nguyễn Đăng Vang, Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam cho biết: “Chúng tôi đang rất ‘sốt ruột’ vì giá lợn hơi giảm mạnh, hiện giá bán trung bình là 29.500 đồng/kg. Trong khi, giá sản xuất tương đương 39.000 đồng/kg. Người chăn nuôi đang lỗ nặng”.

Theo ông Vang, nguyên nhân một phần là do tăng trưởng quá “nóng” của ngành chăn nuôi trong năm 2016, tới 5,8%. Phần khác là do phía Trung Quốc ngừng nhập khẩu thịt lợn để kiểm soát an toàn thực phẩm.

Bên cạnh đó, TS Nguyễn Thanh Sơn, Viện trưởng Viện trưởng Viện Chăn nuôi cho rằng: “Nguyên nhân của tình trạng trên còn là do sự thiếu sự phối hợp giữa người sản xuất với thị trường, doanh nghiệp để tạo ra các chuỗi liên kết ổn định”.

Để giải quyết bài toán này, theo các chuyên gia, cần thông tin đầy đủ, kịp thời về thị trường để người chăn nuôi định hướng sản xuất, không tăng đàn ồ ạt, tổ chức nhiều hơn các hệ thống phân phối, cắt bớt khâu trung gian.

Theo Hội Chăn nuôi Việt Nam, cần thống kê chính xác số lợn đang được nuôi và khuyến cáo người chăn nuôi, tránh tình trạng tăng đàn dẫn tới cung vượt cầu.

Tăng cường liên kết để hạn chế khâu trung gian trong tiêu thụ thịt lợn. Ảnh: Trần Việt/TTXVN

Ngoài ra, “Hội Chăn nuôi sẽ có cuộc họp với các chuyên gia xuất khẩu để bàn cách xuất khẩu lợn cho nông dân. Thực tế, nguồn cung thịt lợn tại Trung Quốc thiếu hụt, giá thịt lợn tăng lên vì họ muốn kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm”, ông Vang cho biết thêm.

Bên cạnh đó, “Cần tổ chức lại hệ thống sản xuất, hệ thống phân phối theo chuỗi, hạn chế các khâu trung gian để giảm giá thành, đồng thời giúp các hộ chăn nuôi không bị tư thương ép giá”, ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội nói

Còn theo TS Nguyễn Thanh Sơn, Viện trưởng Viện Chăn nuôi, doanh nghiệp có vai trò rất quan trọng trong mô hình chăn nuôi liên kết. Ví dụ, Công ty CP đang liên kết rất chặt với các hộ chăn nuôi. Sản phẩm thịt từ các hộ được công ty bao tiêu, chuyển về nhà máy chế biến thành: thịt được đóng gói, xúc xích, thịt hộp... Cách làm này giúp người chăn nuôi bớt lo về đầu ra và giá bán cũng ổn định hơn.