'Thổi' giá thuốc chưa được xử lý kịp thời, trang thiết bị hiện đại 'đắp chiếu' nhiều năm

Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 tại thành phố Phủ Lý, Hà Nam hoàn thành nhiều năm, nhưng không đi vào khai thác, sử dụng

Đoàn giám sát của Quốc hội vừa có báo cáo về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021”. Đoàn giám sát chỉ ra rằng, việc quản lý, sử dụng kinh phí sự nghiệp KHCN chưa triệt để tiết kiệm, chưa hiệu quả, còn thất thoát, lãng phí.

Báo cáo cho thấy, việc quản lý, sử dụng nguồn thực hiện cải cách tiền lương chưa chặt chẽ, hiệu quả, trong khi số chuyển nguồn cải cách tiền lương (CCTL) tiếp tục xu hướng tăng cao do lập dự toán thu thấp, tăng thu cao. Riêng số chuyển nguồn cải cách tiền lương quyết toán năm 2020 sang năm 2021 là 173,1 nghìn tỷ đồng. Trong đó, ngân sách trung ương là 33,2 nghìn tỷ đồng, ngân sách địa phương gần 139,9 nghìn tỷ đồng.

Giai đoạn 2016-2021, nhiều bộ, ngành, địa phương bố trí kinh phí cho nhiều nhiệm vụ, đề tài chưa cấp thiết, chưa có tính thực tiễn; một số nhiệm vụ, đề tài chậm tiến độ hoặc phải dừng thực hiện. Chưa có cơ chế chia sẻ rủi ro, trách nhiệm, quyền lợi giữa nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp tham gia, đặc biệt còn để xảy ra những vụ việc nghiêm trọng, điển hình đề tài "Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV)" liên quan đến Công ty Việt - Á.

Liên quan lĩnh vực y tế, đoàn giám sát cho rằng, việc đấu thầu, mua sắm thuốc, sinh phẩm, vật tư, đầu tư, mua sắm, quản lý, khai thác trang thiết bị y tế, đầu tư các dự án bệnh viện, cơ sở y tế còn nhiều tồn tại, hạn chế, thất thoát, lãng phí, không hiệu quả. Đáng lưu ý, việc thổi giá thuốc, sinh phẩm, vật tư, trang thiết bị chưa được xử lý kịp thời. Nhiều trang thiết bị hiện đại đắp chiếu nhiều năm tại một số cơ sở y tế.

Báo cáo viện dẫn, năm 2011, Bệnh viện đa khoa (BVĐK) Chân Mây (xã Lộc Thủy, huyện Phú Lộc) đi vào hoạt động sau gần 10 năm khởi công, xây dựng. Bệnh viện được cấp nhiều trang thiết bị y tế hiện đại có trị giá đầu tư hàng chục tỷ đồng bằng ngân sách, như: máy chạy thận, máy chụp X-quang, máy siêu âm, chẩn đoán hình ảnh… có 2 máy chạy thận nhân tạo do Đức sản xuất, trị giá mỗi máy hơn 1,2 tỷ đồng “đắp chiếu” nằm kho trong 8 năm qua;

Hay cơ sở 2 Trung tâm Y tế Phú Lộc 2 máy chạy thận đắt tiền này trong tình trạng “đắp chiếu” lãng phí, chưa một ngày đưa vào phục vụ công tác khám chữa bệnh cho người dân. (Thiết bị y tế tiền tỷ đắp chiếu nhiều năm - Cafef.vn- 8/4/2022);

5 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế cho các cơ sở công lập thuộc Sở Y tế Hải Dương năm 2018 và 2019 với tổng trị giá hơn 277 tỷ đồng. Thời điểm kiểm tra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và 5 TTYT huyện: Gia Lộc, Cẩm Giàng, Nam Sách, Thanh Hà, Kinh Môn, nhiều trang thiết bị ít được sử dụng, thậm chí có hàng chục thiết bị chưa sử dụng, có tổng giá trị trên 50 tỷ đồng. Nhiều máy móc, trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Tuệ Tĩnh (thuộc Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam) mua về nhiều năm chưa một lần sử dụng, nhiều máy móc, thiết bị “bỏ xó”, thỉnh thoảng “chạy 1 lần” cho đỡ hỏng…

Đoàn giám sát cũng cho biết, về cơ bản các dự án đầu tư các bệnh viện, cơ sở y tế đều chậm tiến độ. Đáng chú ý một số bệnh viện trọng điểm cấp trung ương ( Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2 tại thành phố Phủ Lý, Hà Nam ) và cấp tỉnh hoàn thành nhiều năm, nhưng không đi vào khai thác, sử dụng, xuống cấp nghiêm trọng. Một số dự án đầu tư dở dang, không cân đối được nguồn vốn để hoàn thành, kéo dài nhiều năm, gây lãng phí nguồn lực.

Đoàn giám sát đề nghị kiểm soát chặt chẽ công tác lập, phân bổ, quản lý, sử dụng các khoản chi NSNN, đặc biệt các khoản chi đầu tư, sự nghiệp y tế, sự nghiệp khoa học công nghệ, tài nguyên, môi trường, công nghệ thông tin…

Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra trực tiếp việc sử dụng quỹ BHYT, mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh tại 8 đơn vị thuộc Bộ Y tế đã phát hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng trong mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, gây thất thoát, lãng phí lớn ngân sách nhà nước; đã tiến hành bàn giao hồ sơ 7 vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự sang Cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an (C03).