Tin vui đầu năm cho Grab: VKS cấp cao kháng nghị phúc thẩm, cho rằng không thể buộc tội Grab cho sự thua lỗ của Vinasun

Viện Kiểm sát Nhân dân cấp cao tại TPHCM vừa bổ sung quyết định kháng nghị phúc thẩm đối với vụ án Vinasun kiện Grab. Theo đó, trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra và kết quả xét hỏi, tranh luận công khai tại phiên toà sơ thẩm, có đủ căn cứ để xác định:

Về tính hợp pháp trong hoạt động kinh doanh của Grab

Theo VKS cấp cao, tại văn bản số 1850/TTg-KTN ngày 19/10/1995 của Thủ tướng Chính phủ về việc thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng, quyết định số 24/QĐ-BGTVT về kế hoạch thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng hay tại báo cáo số 14732/BGTVT-VT của Bộ GTVT về việc tổng kết 2 năm thực hiện thí điểm đều cho thấy Chính phủ đang rất cởi mở trên định hướng thúc đẩy nhanh nền kinh tế kỹ thuật số, ủng hộ những ý tưởng mới về kinh doanh mang lại những lợi ích và hiệu quả thiết thực trong việc tạo ra giá trị mới để mang lại lợi ích cho người dân.

Theo VKS, GRAB là đơn vị vận chuyển hành khách được cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước cho phép và hoạt động kinh doanh vận chuyển hành khách của Grab là không vi phạm pháp luật. Bản án sơ thẩm nhận định Grab vi phạm đề án 24 và Nghị định 86 của Chính phủ là không có cơ sở.

Về yêu cầu bồi thường thiệt hại của Vinasun

Vinasun cho rằng bị thiệt hại hơn 41 tỷ đồng do Grab gây ra. Bản án sơ thẩm căn cứ chứng thư giám định của công ty giám định Cửu Long kết luận: "Kết quả giám định thiệt hại do hoạt động tại thị trường Việt Nam của GrabTaxi đã gây ra thiệt hại cho Vinasun tổng số tiền là gần 86 tỷ đồng" từ đó xác định đó là khoản thiệt hại thực tế của Vinasun là phiến diện, không có cơ sở thực tiễn và pháp lý. Thực chất, sự tụt giảm doanh thu, lợi nhuận của Vinasun (nếu có) liên quan đến nhiều yếu tố khách quan và chủ quan như: Năng lực quản trị doanh nghiệp của Vinasun, chính sách pháp luật của Nhà nước, tình hình thị trường, sự cạnh tranh của nhiều loại hình phương tiện vận tải hành khách, sự thay đổi nhu cầu của khách hàng…nhưng chưa được đề cập trong kết luận giám định. Vì vậy, VKS cho rằng Vinasun yêu cầu Grab bồi thường thiệt hại là hoàn toàn không có căn cứ pháp luật.

Về mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại-hành vi trái pháp luật và yếu tố lỗi của Grab

Theo VKS, như đã phân tích ở trên thì hoạt động kinh doanh của Grab là hợp pháp, doanh thu và lợi nhuận của Vinasun nếu có bị sụt giảm là do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan gây ra. Bản án sơ thẩm cho rằng Grab có hành vi vi phạm pháp luật và là lý do duy nhất làm cho các xe taxi của Vinasun nằm bãi và không hoạt động, gây thiệt hại cho Vinasun mà không xem xét đến các yếu tố khác là không có căn cứ pháp luật.

VKS cho rằng, bởi hoạt động của Grab và Vinasun là vận chuyển hành khách, đối tượng phục vụ là hành khách, vì vậy, yếu tố đóng vai trò quyết định đến doanh thu, lợi nhuận của cả 2 đơn vị là chất lượng dịch vụ và sự lựa chọn của người tiêu dùng.

VKS cũng viện dẫn trong báo cáo giám định của Cửu Long có chỉ ra nguyên nhân người tiêu dùng không còn sử dụng dịch vụ taxi của Vinasun là do giá mắc hơn so với những dịch vụ taxi mới (Grab, Uber…), dịch vụ của Vinasun không tốt bằng các dịch vụ taxi mới như không biết được thông tin chi tiết về chuyến đi, giá cả…, xe cũ, không sạch sẽ, có mùi hôi, App sử dụng chưa thân thiện với người dùng, thông tin cung cấp chưa rõ ràng. Sau kết quả nghiên cứu định tính và nghiên cứu tại bàn, công ty giám định đã phát hiện 2 nguyên nhân chính ảnh hưởng tới việc khách hàng không còn thường xuyên sử dụng dịch vụ của Vinasun nữa là do giá của Vinasun cao hơn và dịch vụ của Grab, Uber có nhiều ưu điểm.

Như vậy, doanh thu sụt giảm của Vinasun (nếu có) có phần là do người tiêu dùng đã lựa chọn Grab vì sự ưu thế của nó so với Vinasun.

Ngoài ra, VKS cho rằng theo văn bản của BGTVT thì tính đến tháng 5/2017 đã có 9 đơn vị tham gia đề án 24 cùng rất nhiều hãng taxi và các phương tiện khác cạnh tranh với Vinasun. Việc các tài xế của Grab bị xử phạt vi phạm hành chính như không có danh sách, hợp đồng vận chuyển theo quy định, không có phù hiệu theo quy định, không niêm yết tên, số điện thoại đơn vị, vi phạm an toàn giao thông, không có khẩu hiệu…(nếu có) không phải là nguyên nhân gây ra thiệt hại cho Vinasun, vì thế, không thể buộc Grab bồi thường thiệt hại cho Vinasun.

VKS cấp cao cho rằng sự tồn tại của Grab là phù hợp với xu hướng phát triển của đất nước hiện nay và trong những năm tới, về lâu dài. Quy luật của nền kinh tế thị trường, ai không thích nghi được tất yếu sẽ bị đào thải.

Cũng theo VKS cấp cao, Grab và các doanh nghiệp, hợp tác xã có giấy phép kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng được cấp tại các tỉnh, thành phố thực hiện thí điểm. Do đó, nếu có vấn đề gì xảy ra thì Grab phải chịu trách nhiệm và có nghĩa vụ với cơ quan quản lý nhà nước chứ không phải với Vinasun. Đồng thời, do Grab không có lỗi nên không có cơ sở để buộc Grab phải chịu trách nhiệm trước Vinasun về đề án thí điển.

VKS đề nghị toà án nhân dân cấp cao tại TP.HCM xét xử theo hướng sửa Bản án sơ thẩm, không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Vinasun.