Amazon sắp tạo ra cuộc cách mạng trên thị trường dược phẩm Mỹ?

Theo các chuyên gia phân tích tại Leerink Partners, gã khổng lồ thương mại điện tử Amazon.com gần như chắc chắn sẽ bước vào thị trường kinh doanh thuốc kê đơn vào năm 2019, trực tiếp đe dọa các chuỗi cửa hàng thuốc truyền thống lớn nhất ở Mỹ.

“Vấn đề chỉ còn là thời gian”, chuyên gia phân tích David Larsen của Leerink Partners viết trong báo cáo gửi khách hàng hôm thứ 5 vừa qua. “Chúng tôi dự báo Amazon sẽ chính thức thông báo về điều này trong 1-2 năm tới”.

Từ lâu nay Amazon vẫn luôn quan tâm đến các loại thuốc kê đơn, thị trường có nhiều lớp môi giới trung gian, chuỗi cung ứng phức tạp và giá cả thì rất mơ hồ. Trong những năm 1990, Amazon đã đầu tư vào startup có tên Drugstore.com, CEO Jeff Bezos có 1 ghế trong ban quản trị. Tuy nhiên cuối cùng thì một trong những chuỗi cửa hàng dược phẩm lớn nhất nước Mỹ Walgreens đã mua trang web này. Năm ngoái Drugstore.com bị đóng cửa vì Walgreens muốn tập trung vào website mang thương hiệu của riêng mình – Walgreens.com.

Các chuyên gia trong ngành cũng cho biết Amazon “đang tích cực thảo luận” với các công ty quản lý lợi ích dược (PBM) cỡ trung và sắp tới sẽ là những PBM lớn hơn ví dụ như Prime Therapeutics. PBM là 1 bên thứ ba

Các đại diện của Amazon từ chối bình luận. Hôm thứ 6, CNBC đưa tin Amazon sẽ đưa ra quyết định về mảng kinh doanh thuốc kê đơn vào trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn. Tuy nhiên, theo chuyên gia phân tích Ana Gupte, nếu như công ty bán lẻ trực tuyến lớn nhất thế giới gia nhập thị trường dược phẩm, đó chính là “mối đe dọa lớn và ngay lập tức trong ngắn hạn” đối với các chuỗi bán lẻ dược phẩm hiện đang có mặt ở Mỹ như CVS Health Corp và Walgreens.

Kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của tuần, cổ phiếu Walgreens giảm 4,9%, xuống còn 73,2 USD. Cổ phiếu CVS cũng mất 4,9%.

Trong buổi công bố kết quả kinh doanh hôm 8/8, CEO Larry Merlo của CVS đã nói rằng kinh doanh dược là ngành “có rất nhiều rào cản” và do đó rất khó thâm nhập. Tuy nhiên, theo Linda Cahn, chuyên viên tư vấn tại Pharmacy Benefit Consultants thì Amazon có thể nhanh chóng tiến vào thị trường buôn bán và phân phối thuốc kê đơn nhờ mua lại 1 PBM cỡ trung và sử dụng nó để tạo ra 1 mô hình định giá thuốc minh bạch hơn.

Mặc dù không phải là một mắt xích liên kết trực tiếp trong chuỗi cung ứng các loại dược phẩm, các PBM đã trở thành một phần không thể thiếu trên thị trường dược phẩm Mỹ. Họ làm việc với các bên thứ ba (công ty bảo hiểm tư nhân, các đơn vị sử dụng lao động và các đơn vị thực hiện chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng) để quản lý việc mua thuốc của người tiêu dùng bằng cách xác định loại thuốc nào sẽ được thanh toán và tổng số tiền mà hiệu thuốc sẽ nhận được, số tiền người tiêu dùng phải trả tiền túi khi thực hiện đơn thuốc đã kê.

Hiện nay, giá cuối cùng của rất nhiều loại thuốc ở Mỹ đang được quyết định bởi những thỏa thuận bí mật giữa các nhà sản xuất thuốc và các PBM. Sự tham gia của Amazon có thể đem đến sự minh bạch cho thị trường với mô hình kinh doanh hoàn toàn khác.

3 PBM lớn nhất hiện nay – CVS, Express Scripts và OptumRx – xử lý khoảng 70% các đơn thuốc ở Mỹ, theo Pembroke Consulting.

Cổ phiếu của Express Scripts giảm 2,6%, xuống còn 62,36 USD. Mùa hè vừa qua, CEO của công ty này là Timothy Wentworth cho biết ông sẵn sàng hợp tác với Amazon nếu như Bezos quyết định bước vào thị trường dược.

Đối tác tiềm năng của Amazon có thể là MedImpact Healthcare Systems, 1 đơn vị quản lý lợi ích dược có trụ sở ở San Diegeo. Bên cạnh đó là Prime Therapeutics, công ty quản lý lợi ích dược trong các chương trình phi lợi nhuận Blue Cross và Blue Shield ở một số bang.

Tháng 11 năm ngoái, Amazon bắt đầu hợp tác với Bartell Drugs, công ty dược có trụ sở ở Seattle, để phân phối các loại thuốc OTC (thuốc không cần đơn) từ các cửa hàng tới người tiêu dùng thông qua dịch vụ Prime Now của Amazon. Sự hợp tác này giúp Bartell hiện diện trên thị trường thuốc trực tuyến, cạnh tranh với Walgreens, đồng thời cho phép Amazon tiếp cận với nhiều khách hàng mới thông qua các cửa hàng vật lý của Bartell. Giám đốc truyền thông của Bartell, Ric Brewer, cho biết bán thuốc kê đơn không có trong thỏa thuận ban đầu vì đó là công việc rất phức tạp.