TP HCM cần ngang tầm trong cuộc chơi với nhà đầu tư

Ngày 30-3, tọa đàm Thảo luận và góp ý dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54/2017 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM do Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phổ tổ chức đã ghi nhận được nhiều ý kiến tâm huyết từ các chuyên gia.

Nhiều "bài tập" cho TP HCM

Mở đầu phát biểu, ông Phan Thanh Bình, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu nhi và nhi đồng của Quốc hội, nhấn mạnh xây dựng nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 là câu chuyện tầm cỡ quốc gia chứ không phải chỉ TP HCM. Điều này tạo cơ chế, chính sách để thúc đẩy một cực phát triển của đất nước. 

Ông Bình cho rằng nếu tạo một động lực thật sự thì chắc chắn tác động của TP HCM đối với cả nước sẽ cao hơn nữa, không dừng lại ở 20-25% GPD. Đây sẽ là một cực phát triển trong giai đoạn mới của Việt Nam.

Trong khi đó, PGS.TS Phạm Duy Nghĩa, Đại học Fullbright, nhìn nhận nếu nghị quyết được thông qua thì TP HCM sẽ có nhiều "bài tập" để làm. Đó là phải xây dựng bộ đối sách để triển khai nghị quyết. 

Đề cập trực tiếp đến vấn đề hợp tác công tư, ông Nghĩa nói bản chất đằng sau là phải có nguồn đầu tư “mồi” và năng lực của chính quyền trong quá trình "làm ăn", đối thoại với nhà đầu tư, doanh nghiệp. "TP HCM cần các cơ chế, chính sách để thiết kế dự án, tư duy, thương thảo và ký hợp đồng với nhà đầu tư"- ông Nghĩa nói. 

Theo ông Nghĩa, thành phố phải có năng lực để cùng thiết kế, cùng đối thoại và không để tư nhân dẫn dắt. "Hợp tác công tư chỉ là một công cụ để thu hút tư nhân đầu tư. Đây cũng là con dao hai lưỡi, nếu không khéo chỉ bán cơ hội cho người ta làm rồi chính quyền đi lo những rắc rối đằng sau. Chính quyền phải có năng lực để ngang tầm trong "cuộc chơi đó"- ông Nghĩa nêu quan điểm. 

Chiếc hộp thử nghiệm chính sách mới

Ở góc nhìn khác, nhiều chuyên gia gợi mở TP HCM nên trở thành chiếc hộp thử nghiệm chính sách (sandbox).

TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, nhìn nhận mọi quốc gia đều cần sự thử nghiệm về cơ chế, chính sách chứ không thể giữ hệ thống pháp luật "bó cứng". 

Đề cập 2 cách tiếp cận của TP HCM đối với khái niệm hộp thử nghiệm cơ chế, chính sách, ông Dũng nói cách đầu tiên là coi toàn bộ thành phố là một chiếc hộp thử nghiệm. Nhưng đây là phương án khó bởi các lĩnh vực, không gian, thời gian sẽ rất rộng chứ không có giới hạn.

TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội: TP HCM nên trở thành chiếc hộp thử nghiệm chính sách (sandbox)

Cách thứ 2 là coi từng lĩnh vực cụ thể là một chiếc hộp thử nghiệm. Giống như việc hình thành TP Thủ Đức là một chiếc hộp thử nghiệm chính sách đối với lĩnh vực chính quyền đô thị, việc hình thành Trung tâm tài chính là một hộp thử nghiệm trong lĩnh vực kinh tế.

Nghiêng về cách tiếp cận thứ 2, ông Dũng nói khi thử nghiệm một lúc rất nhiều thứ thì sẽ tương đối khó khăn về nguồn lực, thời gian, chính sách. 

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Trọng Hoài, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP HCM, cho hay TP HCM là địa phương đủ tiềm năng, nguồn lực để thực hiện các thử nghiệm. Những sự thử nghiệm này cần trao quyền nhiều hơn, giúp TP HCM tìm ra các nhân tố để phát triển tương xứng với vị thế và kỳ vọng.