Trung Quốc có nhà máy tên lửa lớn nhất nhì thế giới: Sắp ra mắt sản phẩm vũ trụ 'giá rẻ', có thể sản xuất 50 tên lửa/năm, sẵn sàng 'vượt mặt' SpaceX

Theo các nhà khoa học tham gia dự án, Trung Quốc đang xây dựng một nhà máy lắp ráp tên lửa với năng lực sản xuất lên đến 50 tên lửa Long March 8 (Trường Chinh 8) mỗi năm.

Sau khi hoàn thiện vào năm tới, siêu nhà máy trên đảo Hải Nam sẽ tăng gần gấp đôi công suất phóng tên lửa của Trung Quốc. Đây cũng là một trong những nhà máy lớn nhất thế giới.

Cho đến nay, thế giới không có nhà máy nào có thể sản xuất tên lửa với tốc độ như trên. Năm ngoái, SpaceX của Elon Musk đã thực hiện 61 lần phóng tên lửa, nhưng hầu hết bằng tên lửa Falcon có khả năng tái sử dụng.

Theo SCMP, Long March 8 là tên lửa giá rẻ, không thể tái sử dụng và có thể chứa hơn 20 vệ tinh kích cỡ tương tự như Starlink. Trung Quốc dự kiến sử dụng tên lửa phóng cỡ trung bình, dù đã có 2 lần không thành công, để đưa hơn 1.000 vệ tinh vào không gian mỗi năm, tương đương với tốc độ hiện tại của SpaceX.

Tuy nhiên, tên lửa mới được thiết kế để đưa các vệ tinh lên quỹ đạo cao hơn so với Starlink. Độ cao thuận lợi hơn sẽ cho phép các vệ tinh của Trung Quốc có thể giám sát hay thậm chí ngăn chặt các thiết bị của Mỹ hoạt động.

Song Zhengyu, một nhà khoa học cấp cao về tên lửa của Học viện Công nghệ Phương tiện Phóng Trung Quốc (CATL), đứng đầu dự án Long March 8, cho biết cuộc đua “xây dựng một chòm vệ tinh khổng lồ đang thúc đẩy ngành công nghệ vũ trụ của Trung Quốc bước sang một thời đại mới”.

Công nghệ lắp ráp hiện đại

Trong nỗ lực cạnh tranh với Starlink, Trung Quốc có kế hoạch phóng gần 13.000 vệ tinh, trong khi đó đã có hơn 4.000 vệ tinh trên quỹ đạo. Theo một số nhà khoa học, dự án này có tên “GW” đặc biệt nhằm mục đích ngăn chặn sự thống trị toàn cầu của Starlink.

Dẫu vậy, theo Song và các đồng nghiệp, đội tên lửa của Trung Quốc hiện tại không đáp ứng được nhiệm vụ trên. Họ cho biết, các tên lửa Long March hiện quá nhỏ hoặc quá lớn. Và Long March 8 được “sinh ra” để lấp đầy khoảng trống này, với hiệu quả chưa từng có.

Song cho hay: “Dự án này có thể đáp ứng hơn 90% nhu cầu về sứ mệnh phóng tiếp theo của Trung Quốc lên quỹ đạo tầm trung và tầm thấp.”

Đồng thời, các phương pháp sản xuất tên lửa hiện tại của Trung Quốc vẫn chưa đạt được tốc độ mà dự án GW cần. Các nhà khoa học cho biết, quá trình sản xuất tên lửa truyền thống cần các công nhân lắp rắp nhiều bộ phận khác nhau, sau đó gắn vào tên lửa ở 1 địa điểm cố định. Tên lửa không được di chuyển, mà chỉ nằm 1 chỗ khi các công nhân di chuyển xung quanh để hoàn thiện.

Một số nhà sản xuất tên lửa hiện đại đã bắt đầu áp dụng kỹ thuật dây chuyền lắp ráp xung để tăng tốc độ lắp ráp và giảm chi phí.

SpaceX đã phát triển một hệ thống tự động gọi là “Dây chuyền Lắp ráp Tích hợp Falcon 9”, sử dụng các xung đồng bộ để di chuyển các bộ phận tên lửa trong quá trình lắp ráp nhanh chóng và hiệu quả. Phương pháp này cho phép SpaceX sản xuất nhiều tên lửa hơn với chi phí thấp hơn so với cách truyền thống.

Theo nhóm các nhà khoa học, nhà máy sản xuất Long March 8 ở Văn Xương, Hải Nam, Trung Quốc sẽ có phương pháp lắp ráp tương tự như của SpaceX nhưng vẫn có một số lợi thế riêng.

Để một dây chuyền lắp ráp xung hoạt động hiệu quả, điều quan trọng là phải có nguồn cung cấp linh kiện chất lượng cao, ổn định để nhanh chóng hoàn thiện sản phẩm cuối cùng. Ở Trung Quốc, việc này tương đối dễ dàng với chi phí cạnh tranh vì họ có năng lực sản xuất lớn nhất thế giới đối với nhiều sản phẩm công nghiệp, bao gồm cả những loại đòi hỏi độ chính xác và nhất quán cao.

Tên lửa “giá rẻ”

Theo một báo cáo gần đây của các nhà nghiên cứu tại China Aerospace, việc đưa tên lửa Long March hiện tại lên quỹ đạo Trái đất tầm thấp (LEO) tốn khoảng 3.300 USD/1 kg, tương tự như Falcon 9. Do đó, nhóm của Song cho biết họ đã tìm ra các phương pháp để giảm chi phí của Long March 8.

Long March 8 là tên lửa đầu tiên trên thế giới bay vào không gian thành công mà không cần thử nghiệm những phương thức với quy mô đầy đủ. Thay vào đó, các nhà khoa học Trung Quốc đã sử dụng hình thức mô phỏng để thu được các thông số chuyển động để phóng thành công, ngay cả sau khi các tên lửa đẩy bị loại bỏ và thay thế các bộ phận.

Nhóm nghiên cứu cho hay, bằng cách sử dụng các công cụ mô phỏng và thiết kế mới nhất, “chu kỳ phát triển” tên lửa này đã được rút ngắn 12 tháng và tiết kiệm được khoản kinh phí thử nghiệm lớn. Ngoài ra, các nhà khoa học Trung Quốc cũng phát triển một phương pháp mới để “dẫn đường” và điều khiển tên lửa trong quá trình bay.

Cụ thể, trong phần đầu tiên của giai đoạn thứ 2 đợt thử nghiệm, tên lửa “lướt” dọc theo quỹ đạo phụ đến một mục tiêu cụ thể. Sau đó, ở phần thứ 2, tên lửa chuyển sang tự bay bằng năng lượng sẵn có để đến quỹ đạo mục tiêu. Phương pháp này cho phép các nhà khoa học kiểm soát chính xác hơn quỹ đạo của tên lửa và giúp nó tự điều chỉnh những sai lệch so với đường bay dự kiến.

Nhóm của Long cho biết, tên lửa này được tối ưu hoá để đưa vệ tinh lên quỹ đạo đồng bộ mặt trời (SSO) ở độ cao 700 km, cao hơn hầu hết các vệ tinh Starlink đang hoạt động ở độ cao khoảng 550 km.

Đếm ngược ngày tên lửa cất cánh

Nhà máy sản xuất tên lửa mới của Trung Quốc nằm trong một phần của trung tâm thương mại vũ trụ đang được xây dựng ở Văn Xương, dự kiến sẽ phóng tên lửa đầu tiên vào tháng 6 năm sau. Cấu trúc chính của bệ phóng đầu tiên đã được hoàn thành trước 20 ngày so với kế hoạch, với tốc độ “10 ngày xây xong 1 tầng”, theo CATL.

Chính quyền thành phố Văn Xương cho biết họ đang chủ động cung cấp nhiều dịch vụ “tận nơi” để hỗ trợ dự án, bao gồm cả thủ tục giấy tờ và phê duyệt, nhằm giúp đẩy nhanh các thủ tục hành chính cho dự án.

Tham khảo SCMP