Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) đóng vai trò trọng yếu gì và vì sao Giám đốc bị tạm đình chỉ chức vụ?

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu đoàn thanh tra làm rõ việc cung ứng, chủ động nhiên liệu cho các nhà máy điện; vận hành hệ thống điện; huy động các nguồn điện (về mặt kỹ thuật), tính công bằng; vấn đề truyền tải điện; thực hiện huy động các nguồn năng lượng tái tạo chuyển tiếp.

Chức năng, nhiệm vụ của A0

Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia được thành lập theo Quyết định số 180 NL/TCCB-LĐ ngày 11/04/1994 của Bộ Năng Lượng (nay là Bộ Công thương); là doanh nghiệp Nhà nước, trực thuộc EVN.

Nhiệm vụ trọng tâm của Trung tâm là chỉ huy điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối điện năng trong hệ thống điện quốc gia, nhằm đạt kết quả tối ưu về kỹ thuật và kinh tế; đảm bảo hệ thống điện quốc gia vận hành liên tục, tin cậy, an toàn. Bên cạnh đó, Trung tâm được giao thêm nhiệm vụ vận hành thị trường phát điện cạnh tranh chính thức tại Việt Nam.

Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia có chức năng sau:

Lập phương thức hoạt động và chỉ huy vận hành hệ thống điện Quốc gia từ các khâu truyền tải đến phân phối điện năng theo quy trình nhiệm vụ và phân cấp điều độ hệ thống điện Quốc gia đã được phê duyệt.

Quản lý hệ thống SCADA (kiểm soát, điều khiển, thu thập và quản lý số liệu)/EMS ( hệ thống quản lý năng lượng) phục vụ sản xuất.

Hoạt động tư vấn trong lĩnh vực lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế lắp đặt hệ thống rơle bảo vệ và tự động hoá hệ thống điện, hệ thống SCADA/EMS và hệ thống máy tính chuyên dụng và các dịch vụ khác liên quan đến tính toán hệ thống điện, thiết bị điện, ứng dụng tin học, điều khiển vào sản xuất.

Quản lý, thiết kế, lắp đặt, bảo quản, sửa chữa hệ thống thông tin viễn thông phục vụ điều hành sản xuất kinh doanh trong hệ thống điện theo quy chế phân cấp của EVN.

Thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học và ứng dụng vào sản xuất.

Sẽ chuyển A0 về Bộ Công Thương

Bộ Công Thương vừa có Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc chuyển Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0) về Bộ này. Theo đó, Bộ đưa ra 2 phương án chuyển đổi mô hình A0.

Theo phương án 1, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia trở thành đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện trực thuộc Bộ Công thương. Còn thương án 2, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia trở thành Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện 100% vốn Nhà nước trực thuộc Bộ Công thương.

Bộ này đánh giác cả hai phương án nêu trên đều đảm bảo các tiêu chí về tính độc lập, khách quan của A0 so với hiện tại, khả năng phối hợp với các đơn vị liên quan và khả năng linh hoạt đổi mới, sáng tạo. Tuy nhiên, theo Bộ Công thương, trong điều kiện hiện nay, để đáp ứng mục tiêu chuyển nguyên trạng A0, thì phương án 1 là hợp lý. Còn giai đoạn tiếp theo, sau khi Luật Giá và Luật Điện lực sửa đổi được ban hành, có thể xem xét thêm phương án 2.

Song, rà soát các quy định pháp luật hiện hành, Bộ Công thương không có chức năng thực hiện việc quản lý, điều hành trực tiếp A0. Do đó để điều chỉnh, Bộ Công thương kiến nghị Thủ tướng ban hành quyết định chuyển nguyên trạng Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia về Bộ Công thương; Giao Bộ Công thương chủ trì rà soát, sửa đổi, bổ sung Nghị định số 96/2022/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công thương;

Bộ cũng kiến nghị giao Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì sửa đổi, bổ sung Nghị định số 26/2018/NĐ-CP quy định Điều lệ tổ chức và hoạt động, và giao Bộ Tài chính chủ trì ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các quy định về giá điều độ vận hành hệ thống điện và giá điều hành giao dịch thị trường điện lực, các cơ chế đặc thù về chi phí duy trì hoạt động của đơn vị, chế độ tiền lương...