Từ “con cưng” của ngành, hưởng thu nhập siêu khủng, lập trình game Trung Quốc "lên voi xuống chó”: Một là bị sa thải, hai là cắt giảm 80% lương vì hàng loạt nguyên nhân khó ngờ

Năm 2021 vừa qua, ngành game Trung Quốc không chỉ chịu ảnh hưởng từ Covid-19 mà còn bị xáo trộn bởi rất nhiều chính sách thay đổi. Các chuyên gia công nghệ thường được hưởng nhiều ưu đãi từ công ty để “giữ chân” nhân tài thì nay cũng phải đối mặt với những áp lực kinh tế.

Làn sóng sa thải và cắt giảm lương đang diễn ra ở rất nhiều đơn vị, bao gồm cả những tập đoàn công nghệ hàng đầu. 

Hàng loạt xáo trộn trong ngành game

1. Cấm trẻ vị thành niên chơi game quá 3 tiếng/tuần

Là một thị trường video game lớn hàng đầu thế giới, Trung Quốc đã phải đối mặt với lo ngại người trẻ tuổi đang nghiện game và Internet quá nhiều. Một bộ phận lớn trẻ em đang mắc cận thị từ rất sớm. 

Theo dữ liệu thống kê của truyền thông nước này, khoảng 62,5% trẻ vị thành niên thường chơi game online, 13,2% trẻ chơi game di động nhiều hơn 2 tiếng mỗi ngày. Căn bệnh “rối loạn chơi game” cũng gia tăng nhanh, để lại nhiều hệ quả không tốt cho xã hội. 

Điều này khiến cho Cục Quản lý Báo chí và Ấn phẩm quốc gia (NPPA) – cơ quan phê duyệt các tựa game – bắt đầu đưa ra quy định mới để hạn chế những ảnh hưởng ngày càng lớn của game đến sức khỏe thể chất, tinh thần của trẻ em.

Quy định mới này có hiệu lực từ ngày 1/9/2021, cấm người dưới 18 tuổi chơi game online từ thứ Hai tới thứ Năm. Họ chỉ được chơi 1 tiếng, từ 20h tới 21h vào thứ Sáu, thứ Bảy, Chủ nhật và ngày lễ. 

Như vậy, người dưới 18 tuổi chỉ được phép dành tối đa 3 tiếng/tuần cho việc chơi game. Họ cho đây là động thái cần thiết để chống lại nạn nghiện game.  

2. Loại bỏ văn hóa 996, giảm giờ làm thêm 

Cách đây 2 năm, vụ việc "996ICU" tại Trung quốc đã khiến cả ngành Internet chấn động. Khi đó, một lập trình viên ẩn danh với biệt danh "996icu" đã phát động một cuộc biểu tình trực tuyến trên GitHub, nền tảng toàn cầu của Microsoft dành cho giới lập trình viên. 

Cuộc biểu tình xoay quanh việc văn hóa 996 (làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối trong 6 ngày mỗi tuần) đã đe dọa sức khỏe của nhân viên công nghệ Trung Quốc khủng khiếp như thế nào. 

Rất nhiều nhân viên trên khắp các mạng xã hội lên tiếng ủng hộ. Họ còn lập một danh sách đen liệt kê những công ty với số giờ lao động nhiều quá mức, đa số là các ông lớn công nghệ tại nước này.

Biệt danh "996ICU" của lập trình viên ẩn danh này cũng mang thông điệp rằng: Những ai làm 996 sớm muộn cũng phải vào ICU (Khoa Hồi Sức Tích Cực dành cho những bệnh lý đặc biệt nghiêm trọng).

Đến thời điểm này, văn hóa làm thêm giờ 996 ngày càng phổ biến hơn tại Trung Quốc. Làn sóng phản đối không ngừng diễn ra. Các hệ lụy kéo theo cũng khiến nhà chức trách phải vào cuộc.

Mới đây, tòa án cấp cao Trung Quốc đã chính thức lên tiếng, gọi văn hóa 996 là bất hợp pháp, là hành vi vi phạm nghiêm trọng luật về giới hạn làm thêm giờ. 

Văn hóa làm thêm 996 khiến mọi người không còn thời gian dành cho bản thân. Ảnh: Bloomberg

Đồng thời, đơn vị này cũng nhấn mạnh người lao động phải có quyền được nghỉ ngơi và đi du lịch, việc tuân thủ hệ thống giờ làm việc quốc gia là nghĩa vụ pháp lý của người sử dụng lao động.

"Việc khuyến khích và thúc đẩy nhân viên làm việc chăm chỉ để phát triển là không sai. Nhưng điều này càng không phải lá chắn cho việc người sử dụng lao động đã trốn tránh trách nhiệm pháp lý", Tòa án tối cao nhấn mạnh.

Giảm giờ làm - giảm thu nhập

Theo Reuters, một số nhân viên tại ByteDance - công ty mẹ của TikTok - bày tỏ cảm giác không mấy vui vẻ sau khi 996 bị cấm. Người này cho biết,  công ty chấm dứt chính sách yêu cầu nhân viên tăng ca nên giờ làm giảm xuống. Tuy nhiên, khối lượng công việc vẫn vậy mà tiền tăng ca không có khiến thu nhập của cô bị giảm 17%. 

Trước đó, khi làm thêm giờ vào ngày cuối tuần, người lao động thường được trả gấp đôi, nếu làm vào những ngày nghỉ lễ thì được hưởng gấp ba. Tuy chính sách 996 bị lên án nhưng mặt khác, nó lại đảm bảo mức thu nhập cao cho người lao động.

Một công ty công nghệ Trung Quốc thì tiến hành biểu quyết nội bộ xem có nên hủy bỏ việc tăng ca cuối tuần hay không. Kết quả chỉ ra, chỉ có 1/3 tổng số nhân viên ủng hộ hủy bỏ, trong khi đó có 1/3 số nhân viên bày tỏ có thể tiếp tục làm thêm.

Một nhân viên khác làm việc trong ngành thương mại điện tử cũng chia sẻ: "Nghỉ ngơi để làm gì cơ chứ, làm việc là được rồi. Nếu cuối tuần nghỉ ngơi thì lại mất một khoản tiền thuê nhà mỗi tháng. Trong khi đó, sức hút của ngành đang lên, nếu có thể tận dụng để kiếm thêm tiền thì tốt biết mấy. Ai biết lúc nào thị trường sẽ nguội đi.” 

“Chưa kể đến việc công ty thường xuyên cung cấp rất nhiều đồ ăn khi tăng ca tối hoặc cuối tuần. Giờ không tăng ca ở công ty nữa, chi phí sinh hoạt đã tăng lên”, nhân viên này cho biết. 

Khó khăn xảy đến với ngành game cũng vô cùng nghiêm trọng. Ảnh hưởng do chính sách hạn chế chơi game đã khiến nhiều doanh nghiệp lâm vào tình cảnh khó khăn. Việc cấm 996 cũng làm giảm sức cạnh tranh của công ty trước những đối thủ lớn mạnh. 

Theo Times Weekly, các công ty game phải đối mặt với những chông gai trên con đường thử nghiệm các phân khúc mới. Để có thể thu hút người dùng, họ cần không ngừng sáng tạo và đưa vào thử nghiệm các chi tiết mới mẻ. Điều này yêu cầu cả thời gian và rất nhiều kinh phí. 

Khi kết quả không khả quan, các dự án thử nghiệm này bị cắt giảm nghiêm trọng. Lập trình game đang hưởng mức thu nhập “khủng” cũng phải “đau đầu” vì bị cắt giảm lương. Một số người thậm chí chia sẻ trên mạng xã hội rằng, mức thu nhập của họ giảm tới 80%.

Nếu không giảm lương, nguy cơ sẽ là sa thải trực tiếp

Đầu tháng 12, tin tức về việc sa thải của nhà phát hành "Blue Moon" - một tựa game nổi tiếng của Trung Quốc, đã làm rung chuyển làng game. 

Một số người tự nhận là nhân viên tại đây cho biết, công ty đã cho nhân viên nghỉ việc không lương và sa thải nhiều người trong suốt hai tháng qua. Đồng thời, công ty này cũng hủy bỏ thưởng cuối năm.

Theo Times Weekly, đã có rất nhiều tin tức về làn sóng sa thải nhân viên tại các công ty game vừa và nhỏ trong thời gian gần đây.

Nguyên nhân chủ yếu vẫn là do kết quả thử nghiệm dự án không khả quan, dẫn tới cắt giảm toàn bộ nhóm dự án. Những nhân viên này bị sa thải ngay lập tức mà không có khoản bồi thường nào.

Đơn vị truyền thông này cũng ghi nhận, đây là đợt sa thải thứ hai trong năm nay và quy mô lớn hơn lần trước.

Nâng cao khả năng nghiên cứu và phát triển đã trở thành điều bắt buộc đối với nhiều nhà sản xuất game quy mô vừa và nhỏ. Nhưng con đường tự nghiên cứu đầy thử thách.

Làn sóng sa thải trong ngành khiến nhiều người đối mặt với nguy cơ lớn. Nguồn: Visual China

Dưới tác động của nhiều thay đổi và xáo trộn trong ngành game, các lập trình viên, nhân sự R&D làm việc tại đây cũng cần phải thích ứng với nhu cầu thị trường và tìm ra lối thoát cho riêng mình.

Một lập trình viên lâu năm trong ngành thẳng thắn cho rằng, đãi ngộ giảm sút khiến anh ấy cảm thấy do dự về tương lai nghề nghiệp của mình. Nếu thời gian tới không có thay đổi khả quan hơn, anh cần chuẩn bị cho việc "nhảy nghề".

Chứng kiến ​​nhiều công ty game cắt giảm nhân sự và bãi bỏ các dự án, Times Weekly cho biết: "Điều quan trọng nhất với các nhân sự ngành game hiện nay là bảo lưu kinh nghiệm và nâng cao khả năng cạnh tranh. Một khi điều chỉnh tốt, họ hoàn toàn có thể bảo vệ được cơ hội việc làm cho dù ngành thay đổi như thế nào."

*Theo Sina, Sohu, Time-weekly…