Từng được bầu Đức nhận định 'làm gì còn ruột mà rút, chỉ còn xương thôi', đâu là động lực để cổ phiếu HAGL Agrico tăng gần 40% trong hai tháng qua?

Kết thúc ngày 28/12, cổ phiếu HNG của CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico) đã có thêm một phiên giao dịch "hứng khởi"khi tăng kịch trần lên mức 4.570 đồng/cp. Khối lượng dư mua ở mức giá trần của HNG khi kết thúc phiên ở mức 5,2 triệu đơn vị. 

Đây cũng là phiên tăng trần thứ hai liên tiếp của cổ phiếu HNG. Xa hơn, thị giá mã này đã tăng đến hơn 36% kể từ cuối tháng 10. 

Cổ phiếu HNG "nổi sóng" ngay sau thông tin HAGL Agrico công bố thành lập một công ty con với vốn điều lệ gần 10.000 tỷ đồng tại Lào. Theo đó, HAGL Agrico thành lập công ty TNHH Đầu tư và Sản xuất kinh doanh Nông nghiệp Nam Lào (Southern Laos Agri) theo chủ trương nhận sáp nhập công ty TNHH Phát triển nông nghiệp Hoàng Anh Attapeu và Công ty TNHH Công nghiệp và Nông nghiệp Cao su Hoàng Anh Quang Minh để thực hiện dự án đầu tư tại Lào.

Công ty này hoạt động trong lĩnh vực đầu tư và sản xuất nông nghiệp (trồng trọt, chăn nuôi,..), kinh doanh dịch vụ khách sạn, kinh doanh vật tư máy móc nông nghiệp, sản xuất phân hữu cơ vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật... HAGL Agrcico cũng bổ nhiệm ông Trần Bảo Sơn làm người đại diện theo pháp luật của Southern Laos Agri. Hiện ông Trần Bảo Sơn đang là Thành viên HĐQT kiêm CEO của HAGL Agrico.

Động thái của HAGL Agrico diễn ra sau khi ông Trần Bá Dương - Chủ tịch tập đoàn Trường Hải (Thaco Group) có cuộc gặp gỡ với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone. Tại buổi làm việc, ông Trần Bá Dương đã đề xuất các kiến nghị với Chính phủ Lào nhằm triển khai khả thi Dự án đầu tư "sản xuất trồng trọt cây ăn trái kết hợp chăn nuôi bò trên quy mô lớn".

Phó Chủ tịch HĐQT HAGL Agrico Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) từng chia sẻ: "Công ty chủ yếu sử dụng đất tại Lào, Campuchia. Nền tảng của HAGL Agrico do Thaco đặt ra là dài hạn chứ không như HAGL. Do đó, tiền chi ra tương đối nhiều, những nhà đầu tư dài hạn mới nhìn ra được vấn đề, còn nhà đầu tư ngắn hạn tương đối khó".

Việc thành lập một pháp nhân hợp nhất những gì doanh nghiệp đang có tại Lào có thể là bước tái cấu trúc giúp mảng kinh doanh của HAGL Agrico tại đất nước này có sự thay đổi tích cực hơn. 

Tuy nhiên, việc tăng giá trong thời gian gần đây cũng không thể che mờ đi những khó khăn mà HAGL Agrico đang gặp phải. Cụ thể, trong quý 3/2023, do giá vốn cao cùng khoản lỗ chênh lệch tỷ giá khiến doanh nghiệp này lỗ 199 tỷ đồng, giảm so với mức lỗ 416 tỷ cùng kỳ năm trước  nhưng kéo dài chuỗi 11 quý thua lỗ liên tiếp.

Tính đến cuối quý 3/2023, số lỗ lũy kế theo đó đã tăng lên 7.450 tỷ đồng, trong khi vốn góp chủ sở hữu 11.085 tỷ đồng; tổng nợ vay ghi nhận 7.843 tỷ đồng, gấp 2,7 lần vốn chủ sở hữu. Với việc lỗ 11 quý liên tiếp, chỉ cần thêm một quý lỗ nữa cổ phiếu HNG sẽ bị hủy niêm yết trên HoSE. 

Trước tình trạng khó khăn liên tiếp và nguy cơ bị hủy niêm yết, một cổ đông đã từng đặt vấn đề là liệu Thaco có đang "rút ruột" HAGL Agrico không. Bầu Đức thẳng thắn: "HAGL Agrico làm gì có ruột mà rút, chỉ còn xương thôi".

Cũng liên quan đến vấn đề này, tại ĐHCĐ thường niên 2023, Chủ tịch HĐQT Trần Bá Dương từng chia sẻ: "Chúng tôi đã tìm ra được giải pháp song tính tới tính lui thì không còn cách nào khác là phải lỗ". Vị tỷ phú nhấn mạnh, năm 2023 nếu có giải pháp thoát niêm yết thì công ty cũng đã thực hiện rồi và cổ đông cần "chấp nhận" bởi "thực sự không còn giải pháp nào nữa".

Hiện nhóm cổ đông có liên quan đến tỷ phú Trần Bá Dương đang nắm quyền lớn nhất tại HAGL Agrico. Cụ thể, Thaco Group nắm giữ trực tiếp hơn 27,6% vốn và công ty liên quan Thương mại & Sản xuất Trân Oanh có gần 5% cổ phần. Bản thân ông Trần Bá Dương đang sở hữu 4,5% vốn của HAGL Agrico và là Chủ tịch công ty này. Cổ đông lớn tiếp theo của doanh nghiệp này là tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai sở hữu 9,44% cổ phần.