Tỷ giá vẫn khó lường

Theo báo cáo của công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC), diễn biến tỷ giá USD/VND trong quý I nhìn chung tương đối bình ổn. So với thời điểm cuối năm 2016, tỷ giá trung tâm do NHNN công bố vào thời điểm cuối tháng 3 có mức tăng khoảng 0,5% trong khi tỷ giá giao dịch tại các NHTM tăng nhẹ 0,02%. Cũng có một vài thời điểm tỷ giá tăng khá mạnh (tuần cuối tháng 2, đầu tháng 3) nhưng đợt tăng chỉ diễn ra trong vài ngày và nhanh chóng hạ nhiệt.

Theo BVSC, có hai nguyên nhân chính khiến tỷ giá USD/VND có chiều hướng tăng nhẹ trong quý vừa qua.

Thứ nhất, về nguyên nhân khách quan, đồng USD trên thị trường thế giới có xu hướng giảm mạnh trong quý I. Chỉ số Dollar Index đã giảm 2,3%, trong đó giảm mạnh nhất là so với JPY (-5,2%), tiếp đến là EUR (-1,9%) và CNY (-1%). Đây cũng là diễn biến khá bất ngờ xét trong bối cảnh FED vẫn đang trong tiến trình tăng dần lãi suất (đã tăng thêm 0,25% trong cuộc họp chính sách tháng 3) trong khi NHTW châu Âu và Nhật Bản vẫn đang duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng. Do VND “neo” chủ yếu vào đồng USD nên khi USD giảm cũng đồng nghĩa với việc VND mất giá so với phần lớn các đồng tiền còn lại trong rổ tính tỷ giá trung tâm. Điều này dẫn đến tỷ giá trung tâm có xu hướng tăng nhẹ trong quý I.

Thứ hai, về nguyên nhân chủ quan, cán cân thương mại đã chuyển sang trạng thái nhập siêu trong ba tháng đầu năm 2017 (-1,9 tỷ USD) trong khi cùng kỳ năm 2016 xuất siêu 776 triệu USD. Nhập siêu gia tăng mạnh trong quý I chủ yếu do tốc độ tăng của nhập khẩu (22,4%) cao hơn tốc độ tăng của xuất khẩu (12,8%). Những thông tin liên quan đến nhập siêu đã gây sức ép nhất định, khiến tỷ giá có biến động tương đối lớn tại một số thời điểm.

BVSC cũng cho rằng tỷ giá trong năm nay vẫn rất khó lường và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Xu hướng khó dự báo của các đồng tiền chủ chốt như USD, EUR, JPY và đặc biệt là CNY sẽ là những yếu tố khách quan gây trở ngại không nhỏ cho các quyết định điều hành của NHNN.

Ngoài ra, tình trạng nhập siêu gia tăng mạnh trở lại là rủi ro rất đáng chú ý. Cán cân thanh toán tổng thể trong năm 2017 được dự báo cũng khó có thể đạt mức thặng dư cao như năm 2016. Do vậy, tỷ giá USD/VND được dự báo sẽ có biến động mạnh hơn trong các quý tới với mức mất giá của VND so với USD trong cả năm nay sẽ xoay quanh mức 3%.