Vay mua nhà, khách hàng 'gồng' trả lãi

Khổ vì lãi cao

Năm 2022, anh Lê Quân (Thanh Xuân, Hà Nội) vay 2 tỷ đồng mua nhà tại Techcombank với lãi suất 12%/năm. Sang năm 2023, lãi suất cho vay tăng lên hơn 13%/năm. “Hiện tại, thu nhập của vợ chồng tôi giảm, với mức lãi suất cho vay cao thế này, mỗi tháng, tôi phải trả ngân hàng cả gốc, lãi gần 40 triệu đồng. Dù ngân hàng đã giảm lãi suất tiết kiệm nhưng lãi vay chưa giảm. Mỗi ngày mở mắt đã mất hơn 1 triệu đồng trả ngân hàng”, anh Quân nói.

Chị Minh Hằng (Thanh Xuân, Hà Nội) vay 1,5 tỷ đồng mua nhà đang phải chịu mức lãi suất 14%/năm. “Thời gian triển khai gói vay 15 năm, tôi tính ra chỉ trong 7 năm, tôi mất lãi cho ngân hàng bằng tiền gốc vay. Tôi không biết làm gì trong bối cảnh kinh tế khó khăn để trả lãi vay ngân hàng, khiến gia đình lục đục, bế tắc”, chị Hằng nói.

Không chỉ với khách hàng cũ chịu lãi cao, mức lãi suất hiện nay tại nhiều ngân hàng với khách hàng mới cũng trên 10%/năm.

Tại TPBank, nhân viên tư vấn đưa ra lãi suất ưu đãi cho khách vay mua nhà trong 6 tháng đầu là 8%/năm, trong một năm đầu là 12%/năm. Hết thời gian ưu đãi thì tính lãi suất thả nổi.

Tại HDBank, mức lãi suất ưu đãi cố định là 13,5%/năm cho năm đầu. Từ năm tiếp theo sẽ tính lãi suất cơ sở cộng 4,5%/năm.

Tại VietinBank, lãi vay ưu đãi năm đầu là 10,5%/năm, tại GPBank là 11,3%/năm, VIB là 12%/năm, PVcomBank là 12%/năm…

Các nhà băng cũng đều đưa ra quy định thời gian vay tối đa, phổ biến 20-35 năm với các khách hàng vay mua bất động sản. Mức vay tối đa trong khoảng từ 60 đến 80% giá trị định giá tài sản. Các ngân hàng áp dụng phí trả nợ trước hạn, trong khoảng 1-3%.

Không thể lãi lớn trong khi người dân, doanh nghiệp khốn khó!

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM Lê Hoàng Châu cho rằng, vừa qua các ngân hàng thương mại đã giảm lãi suất huy động nhanh, nhưng mặt bằng lãi vay đối với khách hàng cá nhân giảm chậm và rất ít, lãi vay còn đang ở mức cao. Ngân hàng chưa có chia sẻ với khách hàng.

Thống kê lợi nhuận năm 2020- 2022 của 28 ngân hàng tăng bình quân 21%, trong khi các doanh nghiệp, cá nhân lại gặp nhiều khó khăn. Tổng lãi vay mà ngành ngân hàng hỗ trợ trong năm 2022 ở mức 3.000 tỷ đồng là không nhiều. Trong khi các ngân hàng dự kiến tăng lợi nhuận 10% trong năm 2023 khiến các doanh nghiệp, đặc biệt là khách hàng vay cảm thấy “đắng nghét”.

Vì vậy, ông Châu đề nghị, ngân hàng nên giảm mức lãi vay mua nhà xuống còn 8-9%/năm.

Trong một cuộc họp với các lãnh đạo ngân hàng thương mại vào cuối tháng 4 vừa qua, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú nói rằng: “Các ngân hàng phải xem lại mình, không thể cứ lãi lớn trong khi nhiều doanh nghiệp, người dân còn đang khốn khó”.

Việc các ngân hàng vẫn cho vay cao, theo Ngân hàng Nhà nước, do áp lực gia tăng lãi suất luôn tồn tại (kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, biến động của thị trường tài chính, tiền tệ thế giới tác động nhanh và mạnh lên lãi suất, tỷ giá trong nước).

Bên cạnh đó, ngân hàng chủ yếu huy động ngắn hạn trong khi các khoản cho vay dài hạn lại chưa thu hồi được trong bối cảnh khả năng trả nợ của khách hàng suy giảm. Cụ thể, 88% lượng tiền gửi của hệ thống ngân hàng là các khoản tiền gửi ngắn hạn, từ 12 tháng trở xuống nhưng trên 52% dư nợ tín dụng là trung, dài hạn. Đây là một trong những lý do tạo sức ép lên lãi suất.