HSBC: Hiệp định TPP sẽ rất có lợi đối với Việt Nam

Vào ngày 29/6/2015 vừa qua, Tổng thống Obama đã ký ban hành luật về Quyền xúc tiến thương mại (Trade Promotion Authority – TPA) cho thấy các cuộc đàm phán đối với Hiệp định kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership – TPP) có thể sẽ kết thúc trong những tháng tới.

Bộ phận phân tích vĩ mô của HSBC đã nhận định: Đối với Việt Nam, đây là một tín hiệu tích cực khi trước giờ vẫn chưa ký kết hiệp định thương mại tự do với Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của mình.

Hiệp định TPP cũng có các điều khoản về đầu tư và dịch vụ mà có thể buộc Việt Nam phải tự do hoá các lĩnh vực đang được bảo hộ.

HSBC cho rằng hiệp định TPP sẽ rất có lợi đối với Việt Nam. Việt Nam là quốc gia có nguồn lao động chi phí dồi dào và xu hướng này sẽ còn tiếp tục trong hai thập kỷ tới. Năng suất lao động của Việt Nam dù đang ở một trong những mức thấp nhất trong khu vực nhưng lại có tốc độc tăng trưởng nhanh nhất nhờ vào lĩnh vực FDI hoạt động hiệu quả hơn.

HSBC kỳ vọng tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ tăng nhanh trong vài năm tới.

Câu hỏi đặt ra là liệu Việt Nam có thể tiến xa hơn những thành công đang được gặt hái dễ dàng nhờ vào việc sử dụng nguồn lao động giá rẻ để tăng trưởng?

Tổ chức này dẫn chứng, kể từ khi gia nhập vào WTO vào tháng 1/2007, kết quả hoạt động của các doanh nghiệp trong nước vẫn không tốt lắm do việc phân bổ các nguồn lực thiếu hiệu quả và do chính sách công nghiệp thiếu tập trung.

Mặc dù đã có một vài cuộc cải cách, khối doanh nghiệp Nhà nước vẫn tiếp tục chi phối các hoạt động đầu tư mặc dù đóng góp rất ít vào sản lượng quốc gia.

Việt Nam đang phân bổ nguồn lực không hợp lý

Báo cáo cũng cho rằng, mô hình tăng trưởng hiện tại của Việt Nam không có tính bền vững, đặc biệt là trong trung hạn khi nguồn cung lao động giá rẻ dư thừa sẽ biến mất và chi phí lương giá rẻ sẽ không còn.

Theo tổ chức này, nguyên nhân chính nằm ở việc quản trị nguồn lực, đặc biệt là phân bổ nguồn vốn. Khối doanh nghiệp Nhà nước mặc dù hoạt động không hiệu quả nhưng vẫn được phân bổ nguồn vốn khá lớn.

Mặc dù tỷ lệ giảm liên tục từ đầu những năm 2000 thì phần chia cho khối này vẫn luôn là khoảng 40%. Trong khi đó tỷ lệ sản lượng của khối quốc doanh đã giảm đều, với phần tăng tới từ khối nước ngoài và tư nhân.

Điều này về cơ bản có ý nghĩa là trong khi khối quốc doanh nắm giữ một phần đáng kể về đầu tư từ nhà nước thì sản lượng sinh ra ít hơn trong suốt thời gian qua.

Theo HSBC, các yếu tố đóng góp lớn nhất cho tăng trưởng của Việt Nam trong những năm tới sẽ là thương mại nhờ vào các thoả thuận thương mại quan trọng như TPP và nguồn lực chi phí lao động.

“Những nguy cơ lớn nhất sẽ xuất phát từ chính Việt Nam khi việc phân bổ các nguồn lực thiếu hiệu quả sẽ khiến cho năng suất suy yếu dần và khiến Việt Nam rơi vào cái bẫy thu nhập trung bình thấp” – HSBC cảnh báo.