Thống nhất điều hành kinh doanh xăng dầu theo cơ chế thị trường
Theo Bộ Công Thương, việc điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trên thị trường thay đổi chậm hơn biến động của giá thế giới; giá bán lẻ thấp hơn giá cơ sở là nguyên nhân gây lỗ tích lũy cho DN.
Bộ
Công Thương cho biết, từ khi Nghị định 84/2009/NĐ-CP ra đời và có hiệu
lực thi hành, về cơ bản đã vận hành tốt trong thực tiễn kinh doanh xăng
dầu. Tuy nhiên, do chưa vận hành tốt Điều 27 (giá bán xăng dầu) của Nghị
định 84 nên có một số bất cập.
Cụ
thể, DN đầu mối kinh doanh xăng dầu chỉ được quyết định giá bán trong
một giai đoạn ngắn (từ khi Nghị định 84 có hiệu lực thi hành vào cuối
năm 2009 đến tháng 3-2010), còn lại đại bộ phận thời gian giá bán xăng
dầu do Nhà nước quyết định.
Việc
điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trên thị trường thay đổi chậm hơn biến
động của giá thế giới; giá bán lẻ thấp hơn giá cơ sở là nguyên nhân gây
lỗ tích lũy cho DN.
Bên
cạnh đó, hiện chưa có quy định cụ thể để bù đắp lại những chi phí hợp
lý cho DN khi tham gia bình ổn giá, dẫn đến số dư Quỹ bình ổn (giá) của
các DN bị âm hơn 2.300 tỷ đồng, khoản lỗ kinh doanh xăng dầu của các DN
luỹ kế hơn 5.000 tỷ đồng đến nay vẫn chưa có hướng xử lý.
Những
khoản lỗ lớn trong kinh doanh xăng dầu đã gây khó khăn về tài chính cho
các DN, làm cho vốn của chủ sở hữu đã ít (khoảng 9.000 tỷ đồng vào năm
2010 và khoảng 14.000 tỷ đồng năm 2011) lại càng bị áp lực do khoản vay
tín dụng ngày một tăng.
Theo
tính toán của Bộ Công Thương, năm 2010, các DN phải vay tín dụng khoảng
17.000 tỷ đồng, tương đương 189% vốn chủ sở hữu. Năm 2011, các DN vay
tín dụng gần 27.000 tỷ đồng, tương đương 193% vốn chủ sở hữu.
Khó
khăn do bị lỗ nên DN buộc phải giảm chiết khấu hoa hồng cho các đại lý,
tổng đại lý xuống quá thấp làm ảnh hưởng đến hệ thống phân phối xăng
dầu của DN, mất tính ổn định và luôn bị xáo trộn.
Trong
khi đó, một số yếu tố cấu thành giá cơ sở lạc hậu, như chi phí định mức
được tính toán theo các yếu tố đầu vào từ năm 2009 nay đã tăng lên đáng
kể. Thêm vào đó là chi phí tiền lương, nguyên vật liệu, tài chính…
khiến giá bán lẻ xăng dầu ngày càng xa cách với giá thế giới.
Trước
thực trạng này, để giải quyết các bất cập trong kinh doanh xăng dầu
hiện nay, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng nhất quán điều hành kinh
doanh xăng dầu, đặc biệt điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường
có sự quản lý của Nhà nước đã quy định tại Nghị định 84.
Sau
một thời gian vận hành, Bộ Công Thương sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài
chính, các bộ ngành liên quan có đánh giá toàn diện Nghị định 84 và đề
xuất những nội dung cần bổ sung, sửa đổi.
Bộ
Công Thương cũng kiến nghị Bộ Tài chính khẩn trương phối hợp với Bộ
Công Thương rà soát, điều chỉnh các yếu tố cấu thành giá, chi phí bảo
đảm phù hợp với điều kiện thực tế, cơ chế vận hành Quỹ bình ổn giá đảm
bảo Quỹ được sử dụng hiệu quả.
Theo haiquanonline