Thương cho giá điện 'không rẻ' lại gánh thêm nhiều chi phí
- 23-01-2014Lãi của DNNN, những điểm sáng buồn!
- 10-01-2014Công bố Kết luận thanh tra tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam
- 10-01-2014Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt các sai phạm ở EVN
- 10-01-2014TS Nguyễn Đức Kiên: Truy trách nhiệm EVN "không làm gì" không khó!
Dự thảo thông tư tính toán mức giá bán lẻ điện bình quân do Bộ Công Thương lấy ý kiến góp ý có nội dung, giá điện bình quân hàng năm sẽ bao gồm chi phí sản xuất, kinh doanh điện và cả thành phần giá được tính từ chi phí sản xuất kinh doanh điện chưa tính hết vào giá bán điện hiện hành.
EVN có quỹ bình ổn như xăng dầu
Cụ thể, theo dự thảo thông tư này, giá bán điện bình quân năm được xác định theo công thức: Giá bình quân = Giá cơ sở + Giá chưa tính hết ± Giá bình ổn.
Trong đó, giá cơ sở là giá bán điện bình quân cơ sở được xây dựng hàng năm trên cơ sở chi phí sản xuất, kinh doanh điện và lợi nhuận hợp lý của bốn khâu: phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, điều hành - quản lý và dịch vụ phụ trợ hệ thống điện.
Giá chưa tính hết là thành phần giá được tính từ chi phí sản xuất kinh doanh điện chưa tính hết vào giá bán điện hiện hành.
Giá bình ổn là thành phần giá bán điện được trích từ giá bán điện đưa vào Quỹ bình ổn giá điện hoặc được trích từ Quỹ để bình ổn giá bán điện theo hướng dẫn của Liên Bộ Tài chính - Công Thương. Tất cả các giá có đơn vị tính là đồng/kWh.
Đề xuất thành lập quỹ bình ổn giá điện được đưa ra trong khi nhiều chuyên gia đã lên tiếng về sự bất hợp lý của quỹ bình ổn xăng dầu.
Theo TS Lê Đăng Doanh, thực chất của quỹ bình ổn vận hành lâu nay là khoản tiền người sử dụng “ứng trước” cho doanh nghiệp (DN) và “nhờ” DN cân đối khi có biến động.
“Quỹ do dân góp nhưng dân không biết được sử dụng thế nào, không biết giám sát ra sao. Thực tế, nhiều thời điểm đã có hiện tượng DN lỗ ít mà xả quỹ cao. Như thế là không công khai, minh bạch” - TS Lê Đăng Doanh đặt vấn đề.
Còn chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long thì cho rằng quỹ đã bị sử dụng chưa đúng mục đích. Trong khi chưa sử dụng đến phần tiền nhàn rỗi đã trích lập thì DN có thể sử dụng quỹ vào việc khác, sau này vẫn sẽ hoàn lại khi có yêu cầu xả quỹ để bình ổn giá xăng dầu.
Theo các chuyên gia, trong một số thời điểm, tiền lời của doanh nghiệp còn đến từ việc xả quỹ bình ổn giá. Cuối tháng 3/2013, Bộ Tài chính duy trì phương án cho doanh nghiệp đầu mối được sử dụng 2.000 đồng/lít xăng dầu từ quỹ bình ổn giá để bù đắp phần lỗ do giá thế giới tăng cao nhưng giá trong nước được giữ nguyên nhằm mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, mặc dù giá thế giới đã giảm lại. Vì thế, doanh nghiệp có lời cả ngàn đồng mỗi lít xăng dầu nhờ quỹ bình ổn.
"Giá điện không còn rẻ nữa"
Thời gian qua, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã nhiều lần nhắc nhở EVN liên quan đến giá điện và hoạt động của Tập đoàn Điện lực.
Cụ thể, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng đã chỉ ra nhiều mặt hạn chế của EVN và không hài lòng với con số tỷ suất lợi nhuận của Tập đoàn này.
Đó là việc EVN đặt chỉ tiêu tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu khoảng 1% đã khiến Phó Thủ tướng không hài lòng. Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đánh giá: "1% là gì? 1% là không làm được gì cả. Chuẩn mực của thế giới là 7-12%, 7% đã là hết sức khó khăn trong chuyện giao tiếp với ngân hàng rồi".
Với mức lãi do sản xuất kinh doanh điện mang lại là hơn 4.000 tỷ đồng, tỷ suất lợi nhuận của EVN mới chỉ đạt 2,5%. Cho rằng, mức tỷ suất lợi nhuận này chưa làm EVN phát triển tốt, Phó Thủ tướng yêu cầu EVN phải cân bằng lại nguồn vốn.
Ngoài ra Phó Thủ tướng cũng chê "giá điện không còn rẻ nữa" so với thu nhập của người dân mặc dù thừa nhận giá bán điện thấp hơn giá thành.
Vừa qua, Phó Thủ tướng cũng chê EVN sản xuất điện không bằng Vinacomin trong buổi làm việc với Tập đoàn Than-Khoáng sản (Vinacomin).
"Hiện các dự án điện của Vinacomin chưa có dự án nào gặp sự cố lớn. Đây là việc rất đáng khen ngợi trong khi đó EVN là chuyên ngành sản xuất điện nhưng còn rất nhiều vướng mắc hay như PVN cũng có một số dự án đã làm tốt nhưng một số dự án vẫn còn hạn chế", Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nói.
Mới đây, trong buổi làm việc với nhóm chuyên gia tư vấn được thực hiện vào chiều 22/1, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng điểm mặt EVN.
Thủ tướng yêu cầu điện và xăng, dầu phải nêu rõ phải công khai các yếu tố hình thành giá, không đơn giản là đưa thông tin lên trang web của doanh nghiệp mà còn phải đưa lên các bản tin thời sự có nhiều người xem nhất. “Công khai cụ thể như bao nhiêu yếu tố hình thành ra mức giá này, lợi nhuận là bao nhiêu”.
Thủ tướng nêu rõ quan điểm điều hành trước hết sẽ phải theo quy luật thị trường, giá phải thị trường, rồi cạnh tranh. Xăng dầu đã không bù lỗ, than đã theo thị trường, “chỉ còn giá điện”.
Trước đó, vào ngày 11/11/2-13, Thủ tướng đã phê duyệt khung giá bán lẻ điện bình quân năm 2013-2015. Theo đó, đến năm 2015 mức giá bán lẻ điện bình quân tối thiểu được quy định ở mức 1.437 đồng/kWh và mức giá bán lẻ điện bình quân tối đa là 1.835 đồng/kWh. Mức tăng trong vòng 2 năm tới khoảng 22%.
Trường hợp giá bán điện bình quân cần điều chỉnh tăng từ 7% đến dưới 10% so với giá bán điện bình quân hiện hành và trong khung giá quy định, EVN được điều chỉnh giá bán điện bình quân ở mức tương ứng sau khi có ý kiến chấp thuận của Bộ Công Thương.
Theo Hà Oanh
CÙNG CHUYÊN MỤC
