“Tỷ lệ bay đúng giờ đạt 100% là không tưởng!”

Theo Cục Hàng không Việt Nam, 7 tháng đầu năm nay, tình trạng chậm, hủy chuyến của các hãng hàng không trong nước diễn ra đáng lo ngại, gây bức xúc trong dư luận.

Về vấn đề này, trong cuộc trao đổi với chúng tôi, ông Phan Xuân Đức, Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines nói:

- Mục tiêu của chúng tôi là đạt tỷ lệ 90% chuyến bay là đúng giờ. Cho dù, mục tiêu đó chỉ đạt được những mùa thấp điểm, chứ vào những giai đoạn cao điểm như Tết hay mùa hè thì hầu như bị phá vỡ.

Mặc dù vậy, so với nhiều khu vực khác, tỷ lệ đúng giờ chúng tôi cao hơn. 6 tháng đầu năm nay, chúng tôi đạt tỷ lệ bay đúng giờ 89%.

Nhưng ở châu Âu, tỷ lệ chuyến bay đúng giờ chỉ là 80%, Bắc Mỹ 75%. Trung Quốc tệ nhất, chỉ 30%..., nên các chuyến nối từ Trung Quốc về Việt Nam thường là bị chậm hết.

Thực sự, bây giờ cố gắng giữ tỷ lệ đúng giờ ở mức đó là chủ yếu. Còn chậm hủy chuyến do các nguyên nhân khách quan: thời tiết, vấn đề an toàn, hạ tầng cơ sở, hạ tầng trên không… là những yếu tố bất khả kháng.

Vấn đề an toàn thì không bao giờ được thỏa hiệp. Mọi chuyến bay đều phải kiểm tra an toàn. Đôi khi vì để đảm bảo an toàn thì cũng gây chậm chuyến, như khi cán bộ, nhân viên kỹ thuật kiểm tra thấy lốp mòn thì đương nhiên phải dừng không cho hành khách lên tàu, không cho đưa hàng hóa lên tàu, không cho nạp dầu… chuẩn bị mất 35-40 phút, phải dừng lại hết để đảm bảo an toàn.

Hay chim va đập cũng phải kiểm tra xem có bị móp, méo máy bay không, có những hiện tượng như sét đánh, cũng phải kiểm tra…

Do tình trạng chậm hủy chuyến nhiều, gây dư luận bức xúc nên cũng đã có những chỉ đạo hành chính gay gắt, dẫn đến nhân viên, thường xuyên trực quá tải. Theo ông, đây có phải là yếu tố tiềm ẩn gây mất an toàn?

Theo quan điểm an toàn của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế (ICAO), người ta cũng không bảo anh phải triệt tiêu 100% các nguy cơ uy hiếp an toàn, họ nói một mức an toàn có thể chấp nhận được.

Còn bảo đúng giờ 100% là không thể có. Dĩ nhiên, nếu tỷ lệ bay đúng giờ mà chỉ đạt 50-60% là quá kém.

Một hãng hàng không không đảm bảo được tỷ lệ chuyến bay đúng giờ tốt thường là do họ thiếu hệ thống về quản lý an toàn, hệ thống điều hành khai thác bay hệ thống phục vụ hành khách. Đây là 4 yếu tố xương sống của một hãng hàng không.

Để xây dựng một hệ thống ấy là cả vấn đề, mang tính chất nền tảng. Tai nạn hàng không, thường là do các yếu tố tổ chức chứ không phải là máy móc. Máy móc hiện nay hiện đại hơn. Vấn đề là tổ chức hệ thống ngăn ngừa chưa tốt, đó mới chính là nguy cơ không đảm bảo an toàn.

Thống kê hiện nay cho thấy các sự cố hàng không thì bao nhiêu phần trăm là do khách quan, bao nhiêu phần trăm là do con người gây ra, thưa ông?

Tỷ lệ sự cố 70% do con người. Trong đó, con người trực tiếp gây ra là phi công, tổ lái, còn con người gián tiếp là người quản lý.

Nếu quá nghiêng về sản xuất kinh doanh mà không chú trọng đến an toàn là vấn đề số 1 thì sẽ ảnh hưởng đến an toàn bay, dẫn đến các sự cố không mong muốn.

Theo ông, ở Việt Nam, một tỷ lệ bay đúng giờ thế nào là hợp lý nhất, thực tế nhất để đảm bảo an toàn bay với một hãng hàng không?

Kinh nghiệm chúng tôi là đảm bảo bay đúng giờ 90% thì hành khách đã tương đối hài lòng.

Thị trường nội địa có hai mùa cao điểm. Dịp Tết thời tiết tốt, năng lực tốt hơn… vẫn đảm bảo 90% đạt được. Nhưng mùa hè là không tưởng vì mây, mưa giông rất lớn ,ảnh hưởng đến vận tải hàng không. Chúng tôi đạt tỷ lệ đúng giờ ở mùa hè năm nay là 85%.

Tỷ lệ này ở Mỹ, Bắc Mỹ chỉ đạt khoảng 75%. Đức, Pháp… chỉ 60-70%.

>>>Cục Hàng không “ra tay”, tình trạng chậm và hủy chuyến giảm mạnh