VEPR: Lạm phát năm 2016 sẽ ở mức 4 – 5% vì bốn lý do dưới đây

Đó là nhận định được Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (Đại học Kinh tế - ĐH Quốc gia Hà Nội) đưa ra trong Báo cáo kinh tế vĩ mô quý IV/2015.

Theo VEPR, điểm sáng đáng chú ý nhất của kinh tế Việt Nam 2015 là tín hiệu tích cực từ tốc độ tăng trưởng kinh tế 6,68%, riêng Quý 4/2014 đạt 7,01%, cao nhất kể từ năm 2011.

Sản xuất công nghiệp và xây dựng được xem là thành tố quan trọng nhất đóng góp cho sự cải thiện về tốc độ tăng trưởng. Mức tăng 9,64% trong năm 2015 đã cao hơn nhiều so với các con số 5,08% và 6,42% của hai năm 2013 và 2014.

Tín hiệu đáng ghi nhận theo VEPR là việc sử dụng lao động trong các doanh nghiệp công nghiệp được cải thiện đáng kể, đặc biệt là DN ngoài Nhà nước. Lượng lao động ngành công nghiệp tăng 6,4% trong năm 2015 và khu vực doanh nghiệp ngoài Nhà nước tăng đến 4,6%, so với mức tăng chỉ 2,5% năm 2014.

Bên cạnh số liệu về sản lượng, các chỉ báo khác về sản xuất công nghiệp cũng cho thấy rõ nét sự phục hồi và thoát khỏi khủng hoảng của nền kinh tế. Chỉ số PMI liên tục cao trên ngưỡng 50 điểm, đặc biệt ở mức rất cao trong hai quý đầu năm 2015. Theo VEPR, tăng trưởng tín dụng trong năm khoảng 18% cho thấy tổng cầu của nền kinh tế đang hồi phục mạnh.

Mức tăng giá tiêu dùng năm 2015 mặc dù thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây khi chỉ ở mức 0,63%. Nếu loại trừ các mặt hàng lương thực-thực phẩm, năng lượng và các mặt hàng do nhà nước quản lý khỏi rổ hàng hóa, lạm phát lõi của Việt Nam tăng 2,05% trong năm 2015.

VEPR cho rằng, lạm phát lõi là tương đối phù hợp và cần được duy trì để giữ kỳ vọng lạm phát ở mức thấp, từ đó giúp cho mặt bằng lãi suất ổn định, tạo thuận lợi cho quá trình hồi phục kinh tế.

Nhận định về năm 2016, VEPR cho rằng lạm phát có thể đứng trước những biến động mạnh hơn. Trước hết là do giá năng lượng và nhiều loại hàng hóa đã ở mức thấp kỷ lục và có khả năng sẽ đi ngang hoặc tăng nhẹ.

Thứ hai, hiện tượng thời tiết El Nino đang tác động bất lợi đến nguồn cung gạo, có thể khiến giá cao hơn trong năm 2016. Đáng chú ý, quyền số của nhóm hàng lương thực sẽ được điều chỉnh giảm giai đoạn 2016-2020 dù vẫn giữ một tỷ trọng cao.

Thứ ba, khả năng tăng giá các nhóm hàng do nhà nước quản lý bao gồm điện, dịch vụ y tế và giáo dục trong năm 2016 là lớn. Thứ tư, tốc độ tăng cung tiền vượt xa GDP danh nghĩa đang tích lũy những rủi ro gây bất ổn về giá. Do đó, VEPR cho rằng lạm phát 2016 sẽ ở mức 4-5%.