Vì sao các nhà sản xuất pin xe điện lại tỏ ra thèm muốn 'khoai tây biển sâu'?

Có những kho báu được tìm thấy trong lớp trầm tích của vực thẳm dành cho những người sẵn sàng lặn sâu 3.000 đến 6.000 mét dưới đáy biển để tìm kiếm. Tại đây, người ta có thể tìm thấy những "cánh đồng" rộng lớn chứa đầy "khoai tây biển sâu" - củ mangan - giàu kim loại mà các nhà sản xuất pin luôn khát khao sở hữu.

Những khối đa kim loại này phải mất hàng triệu năm để có được kích thước đáng kể. Chúng được so sánh với khoai tây vì kích thước và vị trí của chúng bị chôn vùi một phần hoặc hoàn toàn dưới đáy biển giống như những củ khoai tây nằm trong đất.

Các củ mangan được tạo thành từ bốn kim loại cần thiết để sản xuất pin – coban, đồng, mangan và niken – cũng như một số sắt, titan và một lượng nhỏ kim loại đất hiếm. Vào thời điểm mà các mục tiêu phát triển bền vững đang chứng kiến sự chuyển đổi từ ô tô chạy xăng sang ô tô điện, việc tìm nguồn cung ứng những vật liệu như vậy là một thị trường nóng hơn bao giờ hết và một số người tin rằng các củ mangan này có thể là một phương pháp khai thác an toàn hơn để tiếp cận nguồn nguyên liệu sản xuất pin xe điện.

Khoai tây biển sâu lần đầu tiên được phát hiện dưới đáy biển trong chuyến hành trình năm 1872–1876 của tàu HMS Challenger để nghiên cứu đại dương sâu thẳm. Tuy nhiên, những nỗ lực để đưa chúng vào ngành công nghiệp thời điểm đó đã bị đình trệ. Cụ thể là do chúng rất khó tiếp cận ở độ sâu hàng nghìn mét và có rất ít cách thức quản lý đối với việc khai thác ở độ sâu này.

Công ty Metals là một trong những công ty khai thác khoai tây biển sâu tiềm năng, cho biết họ có kế hoạch "nâng các nốt sần đa kim này lên bề mặt, đưa chúng vào bờ và xử lý chúng với chất thải rắn gần như bằng không, và chú ý cẩn thận để không làm tổn hại đến tính toàn vẹn của hệ sinh thái đại dương sâu". Tuy nhiên tất cả mới chỉ nằm ở bước dự định.

Các củ mangan được tìm thấy dưới đáy biển chứa một lượng đáng kể các kim loại quan trọng cần thiết để xây dựng một tương lai bền vững và chúng bao phủ các khu vực rộng lớn của đáy đại dương sâu thẳm.

Ngoài ra khai thác chúng dưới đáy đại dương có thể tránh được một số vấn đề môi trường đi kèm với hoạt động trên cạn, nhưng việc bước vào những điều chưa biết luôn là thứ cần được thực hiện một cách thận trọng.

Trong một bài báo năm 2019 - "Tình thế tiến thoái lưỡng nan ở biển sâu" - Olive Heffernan, một nhà báo khoa học cảnh báo về nguy cơ tuyệt chủng hàng loạt của các sinh vật biển do khai thác trong môi trường sống của chúng, đặc biệt nếu nó được thực hiện trước khi tiến hành nghiên cứu đầy đủ.

Nó bao gồm câu chuyện cảnh báo của nhà sinh thái học Hjalmar Thiel, người đã mạo hiểm đến một vùng xa xôi của Thái Bình Dương được gọi là Khu vực Clarion–Clipperton vào những năm 1970 và sau đó đã tiến hành thí nghiệm lớn nhất từ trước đến nay về tác động tiềm tàng của việc khai thác thương mại dưới biển sâu.

"Được gọi là DISCOL, thử nghiệm này liên quan đến việc cào trung tâm của một khu đất rộng khoảng 11 km vuông ở Thái Bình Dương bằng một dụng cụ rộng 8 mét gọi là máy bừa biển", Hefferman viết.

"Việc khai thác mô phỏng đã tạo ra một đám trầm tích bị xáo trộn đổ xuống và chôn vùi hầu hết khu vực nghiên cứu, bóp nghẹt các sinh vật dưới đáy biển. Cuộc thử nghiệm cho thấy tác động của việc khai thác dưới đáy biển còn lớn hơn bất kỳ ai có thể tưởng tượng, nhưng bản thân thử nghiệm này không thực sự khai thác bất kỳ loại đá nào từ đáy biển, nhưng nó cho thấy việc khai thác dưới đáy biển đủ khả năng hủy diệt nhiều sinh vật biển".

Vì vậy, kết quả ban đầu cho thấy việc khai thác khoai tây biển sâu là vô cùng mạo hiểm đối với hệ sinh thái, và mọi thứ dường như không cải thiện nhiều trong bốn lần các nhà nghiên cứu đã thực hiện các thử nghiệm tương tự.

Không thể phủ nhận thực tế là chúng ta hiện không có đủ kim loại lưu hành để tái chế nhằm cung cấp đủ kim loại chuyển tiếp năng lượng với số lượng chúng ta cần cho quá trình chuyển đổi xanh. Vì vậy chúng ta đang phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan khi tìm ra phương pháp nào có tỷ lệ năng suất trên tác động tốt nhất.

Hiện tại, 50% thị trường niken đến từ Indonesia, nơi rừng nhiệt đới bị san bằng để nhường chỗ cho các hoạt động khai thác. Vùng đất này được sử dụng bởi cả con người và động vật hoang dã.