Vì sao đề xuất tăng kịch khung thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu?

Như VnEconomy đã đưa tin, Bộ Tài chính mới đây đã gửi Chính phủ dự thảo nghị quyết về biểu thuế bảo vệ môi trường. 

Trong đó, Bộ Tài chính đề nghị tăng kịch khung thuế bảo vệ môi trường với xăng từ 3.000 đồng/lít lên mức kịch khung cho phép là 4.000 đồng/lít.

Bộ cũng đề xuất tăng thuế môi trường với dầu diesel lên kịch khung 2.000 đồng/lít, thay cho mức 1.500 đồng/lít; thuế với dầu mazut, dầu nhờn tăng lên mức kịch khung 2.000 đồng/lít, thay cho mức 900 đồng/lít như hiện hành.

Với các loại nhiên liệu khác như than antraxit, mức thuế bảo vệ môi trường cũng được đề nghị tăng từ 20.000 đồng lên 30.000 đồng/tấn; than mỡ, than nâu… tăng từ 10.000 đồng lên 15.000 đồng/tấn.

Bộ Tài chính cũng đã có văn bản gửi các bộ ngành và địa phương để xin ý kiến cho dự thảo này, đồng thời đề xuất có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2018.

Nói về đề xuất tăng thuế bảo vệ môi trường như trên, ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết, nguyên nhân của đề xuất là từ việc thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, đặc biệt là nghị quyết của Bộ Chính trị về giải pháp cơ cấu lại ngân sách đảm bảo an toàn nợ công, đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn bền vững.

Cùng với đó là kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016-2020 của Quốc hội, trong đó có một giải pháp là phải hoàn thiện cơ cấu lại nguồn thu ngân sách, khai thác tốt các nguồn thu từ tài sản, tài nguyên và môi trường.

Ông Thi cho biết, trong phiên họp lần thứ 14 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về dự thảo luật sửa đổi bổ sung Luật Thuế bảo vệ môi trường, ngoài một số ý kiến cho rằng cần thiết phải mở rộng đối tượng chịu thuế để hướng tới phát triển kinh tế bền vững, thì có ý kiến cho rằng phải làm rõ cơ sở khoa học để xem xét mở rộng khung, và cũng có ý kiến đề nghị trong lúc khung thuế bảo vệ môi trường của Quốc hội còn cho phép thì nếu cần thiết, Chính phủ nên điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường.

"Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ và Thủ tướng. Thủ tướng đã có ý kiến thông báo Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Tư pháp và các ngành liên quan nghiên cứu đề xuất điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường", ông Thi nói và khẳng định, đề xuất tăng thuế nhằm phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường.

Ông Thi cũng nhắc lại việc Việt Nam đã hội nhập sâu với thế giới, đã tham gia 11 hiệp định thương mại tự do (FTA). Nhất là xăng, mức thuế cam kết trong WTO là nhập khẩu 40%, tuy nhiên mức thuế ưu đãi chỉ có 20%. Theo lộ trình thực hiện các FTA thì Việt Nam còn phải giảm dần mức thuế nhập khẩu đối với xăng dầu. Mức ưu đãi nhất là cả xăng và dầu đều về 0%. Từ 2015, trong ATIGA thì dầu đã về 0%.

Ông cũng nhấn mạnh, đối với xăng dầu, hiện nay, chúng ta đang thực hiện các FTA và thuế nhập khẩu đang giảm rất nhanh. Đây là một nguồn để bù đắp lại nguồn thu ngân sách.

"Giá xăng dầu của chúng ta hiện nay so với các nước có chung đường biên giới, các nước châu Á cũng như một số nước thế giới ở mức thấp. Theo xếp hạng 167 nước thì Việt Nam đứng thứ 45 từ thấp đến cao. Như vậy, giá xăng dầu bán lẻ của chúng ta đang thấp hơn 122 nước", ông Thi nói.

Theo tính toán của Bộ Tài chính, toàn bộ các mặt hàng dự kiến tăng thuế sẽ làm số thu tăng khoảng gần 15.600 tỷ đồng, trong đó riêng xăng là gần 8.000 tỷ đồng. Theo Luật Ngân sách Nhà nước, tất cả nguồn thu từ thuế đều tập trung vào ngân sách. Trên cơ sở đó phân bổ chi cho các nhiệm vụ theo dự toán Quốc hội quyết định, trong đó có nhiệm vụ bảo vệ môi trường.

Dẫn Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, ông Phạm Đình Thi nói, sau khi đề án được nghiên cứu xây dựng thì thời gian xin ý kiến bộ ngành địa phương, thẩm định, báo cáo Chính phủ... cần tới hơn 6 tháng mới hoàn thành. Do đó, việc đưa ra lấy ý kiến trong thời điểm này để đảm bảo nếu được thông qua, việc áp thuế có thể thực hiện từ 1/7/2018.