Vì sao hàng ngàn máy nhắn tin của Hezbollah phát nổ cùng một lúc?

Ít nhất 11 người đã thiệt mạng và khoảng 4.000 người bị thương, bao gồm đại sứ Iran tại Lebanon, khi các máy nhắn tin phát nổ tại các thành trì của Hezbollah trên khắp Lebanon trong một cuộc tấn công đồng thời chưa từng có.

Vì sao Hezbollah vẫn dùng máy nhắn tin?

Hezbollah vẫn sử dụng máy nhắn tin để liên lạc nội bộ hơn là điện thoại thông minh vì lý do an ninh, ít để lộ tung tích về địa điểm.

Theo Al Jazeera, Hezbollah mua lại máy nhắn tin sau khi thủ lĩnh của nhóm này ra lệnh cho các thành viên ngừng sử dụng điện thoại di động, cảnh báo rằng họ có thể bị tình báo Israel theo dõi. 

Một quan chức của Hezbollah cho biết các máy nhắn tin phát nổ là một thương hiệu mới mà nhóm này chưa từng sử dụng trước đây. Hezbollah đã phân phối máy nhắn tin cho các thành viên của họ trên khắp Lebanon, một số máy cũng đã đến tay các đồng minh của Hezbollah.

Vụ việc ngày 17-9 cho thấy không có gì là an toàn tuyệt đối.

Hai quan chức Hezbollah cho biết vào lúc 15 giờ 30 phút chiều 17-9 tại Lebanon, các máy nhắn tin đã nhận được tin nhắn dường như đến từ ban lãnh đạo Hezbollah. Tin nhắn đó đã kích hoạt chất nổ.

Ba trong số các quan chức Hezbollah nói với tờ The New York Times rằng các thiết bị được lập trình để phát ra tiếng bíp trong vài giây trước khi phát nổ.

Lô hàng bị can thiệp trước khi nhập khẩu vào Lebanon?

Như mọi khi, Israel không lên tiếng phủ nhận hay xác nhận dù giới quan sát tin rằng Israel đã nhúng tay vào vụ kích nổ máy nhắn tin này.

Sky News dẫn các nguồn tin cho biết cơ quan tình báo Mossad (Israel) dường như đã tiếp cận và can thiệp sửa đổi các thiết bị trước khi chúng được giao hàng, khiến chúng phát nổ vào một thời điểm cụ thể. 

Một nguồn tin thân cận với Hezbollah tiết lộ các máy nhắn tin phát nổ liên quan đến một lô hàng gần đây do Hezbollah nhập khẩu gồm 1.000 thiết bị, có vẻ đã bị "phá hoại ngay từ nguồn". Có thông tin Hezbollah đặt hàng tới 3.000 máy nhắn tin.

Kênh Al Jazeera dẫn nguồn tin an ninh Lebanon cho biết khoảng 20 g PETN, loại vật liệu dễ nổ, đã được đặt vào pin trong mỗi máy nhắn tin. Chúng được kích nổ bằng cách tăng nhiệt độ của pin từ xa.

Các chuyên gia nói gì?

Ông Charles Lister tại Viện Trung Đông ám chỉ Mossad đã xâm nhập vào chuỗi cung ứng. Theo chuyên gia này, gần như chắc chắn một chất nổ dẻo nhỏ đã được giấu bên cạnh pin, để kích nổ từ xa thông qua tin nhắn. 

Chuyên gia về vũ khí tại Hội đồng Đại Tây Dương Alex Plitsas cho hay Hezbollah ban đầu nghi ngờ pin lithium-ion quá nóng có thể làm máy nhắn tin phát nổ. Tuy nhiên, hình ảnh các thiết bị bị phá hủy hôm 17-9 cho thấy có dấu hiệu phát nổ.

Ông Paul Christensen, chuyên gia về an toàn pin lithium-ion tại Trường ĐH Newcastle, cũng chỉ ra mức độ thiệt hại trong vụ nổ máy nhắn tin này không giống với các trường hợp pin bị hỏng trước đây. 

Ông Yehoshua Kalisky, nhà khoa học và nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel, lập luận đây không phải là hành động ngẫu nhiên, đó là hành động có chủ đích và đã biết từ trước. 

Hiện vẫn chưa rõ chính xác Hezbollah đã đặt hàng và nhận được máy nhắn tin khi nào.