'Việt Nam sẽ có thêm cơ hội hút vốn FDI vào ngành bán dẫn'

Nhà máy Intel Products Việt Nam tại Khu công nghệ cao nằm ở quận 9, TP.HCM bắt đầu hoạt động từ tháng tháng 7/2010. Đến nay, nhà máy xuất xưởng hơn 3,5 tỷ đơn vị sản phẩm. Ông Kim Huat Ooi, Tổng giám đốc Intel Products Việt Nam, vừa có cuộc trò chuyện với Nhadautu.vn về sản xuất chip, môi trường đầu tư, sức ảnh hưởng chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới dòng vốn FDI.

Chào ông, năm 2020 đánh dấu thời điểm Intel sản xuất được 2 tỷ sản phẩm tại Việt Nam cũng là thời điểm nhà máy của Intel hoạt động tại Việt Nam được 13 năm. Xin ông cho biết, tình hình sản xuất hiện nay và những đóng góp của Intel cho thành phố?

Ông Kim Huat Ooi: Tính đến thời điểm hiện tại, chúng tôi đã xuất xưởng tổng cộng hơn 3,5 tỷ đơn vị sản phẩm. Điều đáng chú ý là sản phẩm thứ 2 tỷ của chúng tôi đã xuất xưởng vào đầu năm 2020, điều này nêu bật lên được sự tăng tốc trong sản xuất của chúng tôi. 2 tỷ đầu tiên mất hơn một thập kỷ, một tỷ tiếp theo chỉ mất hơn một năm!

Bắt đầu từ nhà máy sản xuất chip năm 2010, Intel Việt Nam ngày nay đã sản xuất nhiều sản phẩm đa dạng của công ty bao gồm cả vi xử lý Meteor Lake mới nhất chuẩn bị ra mắt. Sản lượng của Intel Việt Nam hiện chiếm tổng cộng trên 50% sản lượng lắp ráp và thử nghiệm trên toàn cầu.

Nhà máy Intel Products Việt Nam đã đóng góp khoảng 78,6 tỷ USD giá trị xuất khẩu kể từ khi nhà máy có mặt tại Việt Nam. Tính riêng năm 2022, con số là 11,5 tỷ USD và nửa đầu năm 2023 là 4,1 tỷ.

Con số này chiếm khoảng 52% tổng kim ngạch xuất khẩu của Khu Công nghệ cao TP.HCM, 16% kim ngạch xuất khẩu điện tử/linh kiện cả nước và khoảng 21% tổng kim ngạch xuất khẩu của TP.HCM. Hiện tại, nhà máy tạo ra khoảng 6.500 việc làm.

Môi trường đầu tư của Việt Nam hiện nay ra sao thưa ông, so với thời điểm Intel đặt chân vào Việt Nam, môi trường đã được cải thiện thế nào?

Ông Kim Huat Ooi: Môi trường chính trị xã hội ổn định, các chính sách đầu tư và thương mại được tự do hóa, cũng như lực lượng lao động trẻ, tài năng và dồi dào là những lý do thu hút Intel đầu tư vào Việt Nam.

Tất cả những khía cạnh này giúp thúc đẩy tiềm năng kinh doanh và sản xuất công nghệ của Việt Nam. Sự hiện diện của nhà máy Intel ở đây rõ ràng đã đưa Việt Nam lên bản đồ công nghệ cao và điều đó cho thấy rằng Việt Nam có sẵn tất cả cơ sở hạ tầng và chính sách cần thiết để hỗ trợ bất kỳ loại hoạt động sản xuất tiên tiến nào.

Sau 13 năm hoạt động tại Việt Nam, xin ông cho biết đâu là các yếu tố giữ chân Intel tới và ở lại Việt Nam?

Ông Kim Huat Ooi: Tình hình chính trị, xã hội ổn định, lực lượng lao động trẻ, có học vấn cao là các yếu tố giữ chân chúng tôi. Bên cạnh đó, vị trí địa lý tuyệt vời, ở trung tâm châu Á, với khả năng tiếp cận trực tiếp tới các tuyến đường thương mại và kênh vận chuyển quan trọng cũng là yếu tố giữ chúng tôi ở lại với Việt Nam.

Có nhận định cho rằng Việt Nam có thể là trung tâm sản xuất chip của khu vực, ông đánh giá thế nào về khả năng này?

Ông Kim Huat Ooi: Việt Nam đã đi được một chặng đường dài. Không chỉ Intel mà các công ty đa quốc gia khác cũng có mặt tại Việt Nam. Theo thời gian, số lượng các công ty nước ngoài sẽ tiếp tục tăng lên. Lúc này, Việt Nam cần giải quyết các vấn đề như thay đổi chính sách ưu đãi và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Mô hình hiện tại mà các công ty đang hướng tới đòi hỏi khả năng phục hồi và cân bằng về mặt địa lý. Mô hình này cần được đặt ở đúng vị trí, vào đúng thời điểm và có trọng tâm phù hợp.

Ngày nay, mọi quốc gia và mọi nơi trên thế giới đều cần đến chip bán dẫn. Vì vậy, mỗi quốc gia nên tập trung chuyên môn hóa vào một lĩnh vực cụ thể để phát huy tối đa thế mạnh của mình và tạo được lợi thế cạnh tranh.

Nhiều nước đang thu hút công nghệ cao. Theo ông Việt Nam cần làm gì để tăng tính hấp dẫn đối với các doanh nghiệp công nghệ cao?

Ông Kim Huat Ooi: Thứ nhất, do tác động của thuế tối thiểu toàn cầu (GMT), nhiều quốc gia xây dựng chính sách ưu đãi tiền mặt (thông qua Đạo luật Chips) để thu hút và giữ chân các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào sản xuất, nghiên cứu và thiết kế chất bán dẫn trong nước. Việt Nam nên xem xét lại để sửa đổi luật ưu đãi bằng các chính sách ưu đãi tiền mặt để duy trì khả năng cạnh tranh, nhằm phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và công nghệ.

Hiện nay các nước Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Ấn Độ đang đổi mới các chương trình ưu đãi dành cho doanh nghiệp. Hiện đại hóa các chương trình ưu đãi hỗ trợ doanh nghiệp sẽ là hành động thiết yếu mà Việt Nam cần thực hiện ngay để hỗ trợ doanh nghiệp, bên cạnh những lợi thế về tối ưu hóa chi phí lao động và chính trị xã hội ổn định.

Thứ hai, khi mới vào thị trường Việt Nam, chúng tôi được cung cấp cơ chế một cửa cho mọi thủ tục hành chính, được sắp xếp thông suốt, giúp chúng tôi triển khai nhanh chóng các kế hoạch kinh doanh của mình. Tuy nhiên, theo thời gian, mọi thứ dần thay đổi, đặt ra nhiều thách thức hơn. Hiện nay, các thủ tục hành chính vẫn còn được phân chia giữa nhiều bộ phận có chức năng, nhiệm vụ khác nhau.

Vì vậy, chúng tôi đã tham gia nhiều cuộc thảo luận với Chính phủ và mong nhận được sự hỗ trợ nhiều hơn để đơn giản hóa hơn nữa các quy trình và thủ tục hành chính. Điều này không chỉ nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp FDI hiện tại mà còn hỗ trợ các doanh nghiệp khác trong tương lai.

Với cột mốc lịch sử vừa qua là Việt - Mỹ đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện vào ngày 10/9, Việt Nam sẽ có thêm cơ hội thu hút FDI vào lĩnh vực đầu tư bán dẫn, đặc biệt là TP.HCM, trung tâm kinh tế của cả nước.

Tôi hy vọng lãnh đạo thành phố sẽ trao quyền cho cơ chế một cửa cho các cơ quan trực thuộc trong việc đưa ra các quyết định hành chính, đẩy nhanh tương tác trực tiếp với các nhà đầu tư để phát triển bền vững.

Phát triển xanh đang là vấn đề được quan tâm và thảo luận trong thời gian gần đây. Intel đã, đang và sẽ thực hiện như thế nào để theo con đường phát triển xanh?

Ông Kim Huat Ooi: Giải quyết những tác động của việc biến đổi khí hậu là một vấn đề lớn và đòi hỏi hành động từ tất cả các doanh nghiệp. Là một trong những công ty dẫn đầu thế giới về thiết kế và sản xuất chip bán dẫn, chúng tôi đang ở một vị thế đặc biệt để thúc đẩy các giải pháp bền vững và giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu thông qua những hành động cụ thể và phát triển hệ sinh thái công nghệ.

Được xây dựng dựa trên một nền tảng vững chắc với sự minh bạch, quản trị có hệ thống, đề cao tính đạo đức, cam kết của chúng tôi phát triển bền vững là tạo ra giá trị cho xã hội, cho các động đồng nơi chúng tôi đang hoạt động, cho nhà đầu tư, khách hàng và các bên liên quan.

Những trường hợp thực tiễn về phát triển doanh nghiệp bền vững giúp hạn chế rủi ro, giảm thiểu chi phí, xây dựng giá trị thương hiệu, và tìm ra những cơ hội mới trên thị trường.

Intel luôn không ngừng tìm kiếm những phương án cải thiện khả năng kinh doanh và phát triển những giải pháp công nghệ mang tính bền vững hơn, cũng như hợp tác với những tổ chức khác để thúc đẩy các phương án thực tiễn tốt nhất trong trách nhiệm doanh nghiệp trên toàn cầu.

Riêng tại nhà máy Intel Products Vietnam, chúng tôi cũng đã nỗ lực để giảm thiểu những tác động đến môi trường và hướng đến sự phát triển bền vững. Nhà máy của Intel tại Việt Nam đã tiết kiệm hơn 40 triệu KWH điện; sử dụng 2,68 triệu KWH điện xanh; giảm phát thải ròng hơn 13.500 tấn carbon; xử lý và tái chế 100% chất thải nguy hiểm; tái chế 95% rác thải; tiết kiệm và tái chế hơn 1,1 triệu m3 nước.

Xin cảm ơn ông!