Việt Nam sở hữu kho báu dưới nước được 2/3 thế giới 'thèm khát': Người Trung Quốc thừa nhận 'ăn đứt' hàng nội, thu về hàng tỷ USD năm qua

Việt Nam là quốc gia xuất khẩu thủy sản đứng thứ 3 thế giới và được mệnh danh là kho báu dưới biển của Việt Nam. Theo thống cục Thống kê, tính đến hết tháng 12/2023, tổng sản lượng thủy sản đạt 9,269 triệu tấn, tăng 2% so với năm 2022. Trong đó khai thác thủy sản đạt 3,861 triệu tấn, tương đương với năm 2022, nuôi trồng thủy sản đạt hơn 5,408 triệu tấn, tăng 3,5% so với năm 2022.

Cá tra còn được gọi là cá tỷ đô khi mang về hàng tỷ USD trong những năm qua. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu cá tra tháng 12 đạt hơn 158 triệu USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2022. Lũy kế năm 2023, nước ta thu về 1,8 tỷ USD từ cá tra, giảm 25%.

Về thị trường xuất khẩu, trong năm 2023, Trung Quốc và Hong Kong (TQ) tiếp tục là thị trường nhập khẩu nhiều nhất cá tra từ Việt Nam. Năm 2023, xuất khẩu cá tra sang thị trường này về đích với gần 573 triệu USD, giảm 20% so với cùng kỳ năm 2022. Thị trường này đã tăng nhập khẩu các sản phẩm cá tra từ tháng 9/2023 và liên tiếp ghi nhận tăng trưởng dương trong 2 tháng sau đó.

Theo thống kê của Seafood Guide, 11 tháng đầu năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu khoảng 154 nghìn tấn cá tra, giảm 35% so với cùng kỳ. Nhiều đại lý tại quốc gia này đang bắt đầu tích trữ và nhập khẩu thêm các sản phẩm cá tra để đáp ứng nhu cầu trước Tết Nguyên đán 2024.

Tại thị trường Trung Quốc, Ông Lin Xiaowen, Tổng Giám đốc của Hải Nam Xiangtai Fish cho biết công ty của ông gần đây đã vượt qua những thách thức trong nuôi cá tra và khám phá các kỹ thuật mới sau 4 năm nuôi thử nghiệm. Ông Lin hy vọng sản lượng cá tra của Xiangtai sẽ đạt 10.000 tấn trong năm nay.

Tuy nhiên ông Lin cũng phải thừa nhận rằng ngay cả ở điều kiện khí hậu tương tự như Hải Nam, kích cỡ cá tra nuôi nhìn chung nhỏ hơn của Việt Nam. Ông cho biết hiện tại, cá tra nội địa của Trung Quốc không thể cạnh tranh trực tiếp với hàng nhập khẩu từ Việt Nam.

Cũng trong tháng 12, xuất khẩu cá tra sang Mỹ lần đầu ghi nhận tăng trưởng dương 21% sau 11 tháng sụt giảm liên tiếp. Kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ trong tháng cuối năm 2023 đạt gần 20 triệu USD, giảm 15% so với tháng trước đó.

Năm 2023, ngành cá tra gặp nhiều khó khăn như kinh tế suy thoái, người dân các nước phát triển hạn chế chi tiêu, tồn kho lớn và lạm phát toàn cầu. Tuy vậy, với sự điều hành linh hoạt của Chính phủ và nỗ lực của toàn ngành, các sản phẩm cá tra Việt Nam tiếp tục chinh phục thị trường 146 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Ngoài mặt hàng chủ lực là cá tra phi-lê, các sản phẩm phụ (bong bóng cá tra phơi khô, chả, cá tra ướp thì là…) được thị trường Mỹ, Trung Quốc, Malaysia, Singapore ưa chuộng.

Năm 2024, ngành cá tra đặt mục tiêu phấn đấu diện tích thả nuôi cá tra đạt 5.700ha, sản lượng cá tra thương phẩm đạt khoảng 1,7 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt 2 tỷ USD.