Vựa dầu giá rẻ mới của thế giới vừa được khai phá: Sản lượng gần 3 triệu thùng mỗi ngày, Trung Quốc nhanh chân đến đặt gạch

Theo Nikkei Asia, xuất khẩu dầu thô của Iran năm 2023 đã tăng khoảng 50% lên mức cao nhất trong vòng 5 năm với sản lượng khoảng 1,29 triệu thùng/ngày. Phần lớn lượng dầu này được xuất khẩu sang Trung Quốc trong bối cảnh xung đột đang gia tăng ở Trung Đông.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Iran đã sản xuất 2,99 triệu thùng dầu mỗi ngày vào năm ngoái, nhiều hơn 440.000 thùng so với năm 2022 và dự đoán mức tăng thêm 160.000 thùng vào năm 2024.

Sự gia tăng này cùng với sản lượng từ Mỹ và Brazil dự kiến sẽ giúp thị trường dầu thô tránh khỏi tình trạng nguồn cung thắt chặt. IEA dự kiến nguồn cung toàn cầu tăng 1,5 triệu thùng/ngày lên mức cao nhất mọi thời đại trong năm nay. Tổ chức An ninh Kim loại và Năng lượng Nhật Bản cũng dự báo cán cân cung cầu sẽ chuyển từ mức thiếu hụt 110.000 thùng mỗi ngày vào năm ngoái sang dư thừa 600.000 thùng vào năm 2024.

Nhu cầu tăng nhanh của Trung Quốc đang khuyến khích Iran tăng cường sản xuất dầu thô. Dữ liệu từ công ty nghiên cứu châu Âu Kpler cho thấy khoảng 90% lượng dầu thô xuất khẩu của Iran là sang Trung Quốc.

Trong khi các thành viên OPEC và Nga đang phối hợp cắt giảm sản lượng, Iran không phải chịu hạn ngạch này mặc dù là một phần của khối bởi các lệnh trừng phạt liên quan đến thương mại trước đó.

Theo Reuters và các nguồn tin khác, hơn 40 nhà máy lọc dầu độc lập vừa và nhỏ của Trung Quốc thường mua dầu từ Iran bằng đồng nhân dân tệ. Dầu thô Iran được giao dịch ở mức chênh lệch trung bình 13 USD so với dầu Brent tiêu chuẩn quốc tế vào năm ngoái.

Để vận chuyển các lô hàng dầu thô và né tránh lệnh trừng phạt, các tàu chở dầu khởi hành từ Iran sử dụng các phương pháp như chuyển tàu này sang tàu khác trên biển và làm sai lệch các dữ liệu vị trí.

Về thị trường dầu thô tại Trung Quốc, theo số liệu hải quan, quốc gia này dựa vào nhập khẩu từ nước ngoài để đáp ứng hơn 70% nhu cầu dầu thô và đã nhập khẩu 564 triệu tấn trong năm 2023, tăng 11% so với 508 triệu tấn vào năm 2022. Quốc gia này cũng đã mua kỷ lục 107 triệu tấn dầu thô từ Nga trong năm 2023, nhiều hơn gần 25% so với năm trước đó và tương đương khoảng 2,15 triệu thùng/ngày.

Từ trước tới nay Saudi Arabia là nhà cung cấp lớn nhất của Trung Quốc, tuy nhiên năm 2023 láng giềng Việt Nam chỉ nhập khẩu 86 triệu tấn dầu thô từ Saudi Arabia. Đây là lần đầu tiên Nga trở thành nhà cung cấp dầu thô lớn nhất của Trung Quốc kể từ năm 2018.

Năm ngoái, Trung Quốc đã sản xuất hơn 390 triệu tấn dầu và khí đốt, trong đó có 208 triệu tấn dầu thô. Dữ liệu gần đây nhất của Bộ Tài nguyên, trữ lượng dầu của Trung Quốc đạt khoảng 3,8 tỷ tấn vào năm 2022, chiếm khoảng 1,58% trữ lượng toàn cầu và đứng thứ 13 trên thế giới.

Theo Nikkei Asia