Xe điện giá rẻ Trung Quốc bị nghi ngờ về an toàn cháy nổ, có tới 7 vụ cháy diễn ra mỗi ngày

Năm 2023, Trung Quốc đã vượt Nhật Bản để trở thành nước xuất khẩu nhiều ô tô nhất thế giới với gần 5 triệu chiếc, trong đó 1,2 triệu là xe hơi dùng năng lượng mới (xe điện, Hybrid).

Tuy nhiên chất lượng của những chiếc xe điện này đang là một dấu hỏi lớn khi công nghệ còn quá mới trong bối cảnh các hãng dìm giá nhau giành thị phần, qua đó buộc phải cắt giảm tối đa chi phí.

Lấy BYD làm ví dụ, ngày 5/12/2023, cửa hàng BYD 4S tại Giang Môn-Quảng Đông bốc cháy. Ngày 13/12/2023, chi nhánh BYD 4S tại Thẩm Dương cũng bốc cháy.

Đến ngày 18/12/2023, chi nhánh ở Thành Đô-Tứ Xuyên cũng xảy ra hỏa hoạn bên trong cửa hàng. Ngày 30/12/2023, vụ việc tương tự diễn ra ở BYD 4S tại Tân Châu-Sơn Đông.

Vụ việc này đã gây chấn động dư luận Trung Quốc khi BYD là cái tên cực kỳ nổi tiếng không những tại nội địa mà còn trên toàn cầu. Các cửa hàng 4S của hãng bao gồm cả bán hàng, cung cấp dịch vụ, thay thế phụ tùng và khảo sát. Bởi vậy các vụ cháy liên tiếp khiến nhiều người đặt câu hỏi về chất lượng và độ an toàn của xe điện.

7 vụ cháy mỗi ngày

Tháng 4/2024, một video về hình ảnh xe chở hàng ô tô điện BYD bốc cháy dữ dội trên đường cao tốc cho thấy mối lo ngại về mức độ an toàn của sản phẩm mới này. Đây không phải là một tai nạn cá biệt khi vào ngày 1/5/2024, một xe tải chở ô tô BYD mới khác cũng bốc cháy trên cao tốc ở Huệ Châu-Quảng Đông.

Đầu năm 2024, một vụ cháy xe điện BYD khi đang sạc tại trạm ở Kowloon Bay-Hong Kong đã thu hút sự chú ý của công chúng Trung Quốc. Dù không gây thiệt hại về người nhưng vụ việc làm dấy lên sự lo ngại của công chúng về chất lượng sản phẩm xe điện, vốn đang trở thành đề tài tranh cãi hiện nay giữa các chuyên gia.

"Lính cứu hỏa không tìm thấy điều gì đáng nghi từ vụ cháy và họ cho rằng nguyên nhân có thể là do chập điện bộ sạc xe điện", tờ SCMP nêu rõ.

"Nếu dây sạc bị hỏng thì chúng rất dễ dẫn đến chập điện và bắt lửa. Tệ hơn nữa là phần đầu trái bên sạc điện lại cũng có thể bắt lửa với lốp cao su và vỏ nhựa", Giáo sư Eric Cheng Ka Wai của trường đại học Bách khoa Hong Kong cho hay.

"Ngày càng nhiều người chuyển sang lái xe điện ở Hong Kong nhưng họ lại không được cảnh báo về những hiểm họa tiềm tàng", Chủ tịch danh dự Ringo Lee Yiu Pui của Hiệp hội ô tô Hong Kong đồng quan điểm.

Số liệu của Cục cứu hỏa và cứu hộ Trung Quốc thuộc Bộ quản lý khẩn cấp cho thấy đã có 640 trường hợp xe điện bốc cháy trong quý I/2022, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước đó, tương đương 7 chiếc xe điện cháy mỗi ngày.

Báo cáo trên khác hoàn toàn với những gì truyền thông chính thống Trung Quốc đưa tin khi chỉ có 86 vụ cháy xe điện trong 2 năm trước đó, tương đương 1 vụ cháy mỗi tuần.

Ngày 28/3/2022, một chiếc Xpeng G3 cháy rụi chỉ còn trơ khung tại quận Longhua-Thâm Quyến. Ngày 5/4/2022, một chiếc Aiways U5 bắt lửa khi đang sạc tại quận Jinjiang-Chengdu.

Hầu hết các thương hiệu xe điện, kể cả Tesla cũng từng xảy ra cháy nổ đầu năm 2022. Nhiều nhất là BYD với 11 vụ và ít nhất là Tesla với 5 vụ.

Về lý thuyết, xe điện đáng lẽ phải an toàn hơn ô tô dùng động cơ đốt trong nhưng hàng loạt các vụ cháy đang khiến người dùng lo lắng. Pin Lithium-ion sẽ thải ra lượng lớn oxy khi bị làm nóng quá mức và dễ dàng bắt lửa nếu có chập mạch, đồng thời khó dập tắt một khi đám cháy bùng phát mạnh.

Theo Viện công nghệ Bắc Kinh (BIT), các xe điện sạc nhanh trong điều kiện thời tiết nhiệt độ thấp thường dễ bắt lửa nếu hệ thống không kịp làm nóng ắc quy trước khi sạc. Một rủi ro nữa là việc pin Lithium bị kết tủa cũng có thể tác động đến nguy cơ cháy nổ của ắc quy điện.

Xin được nhắc rằng dòng lũ xe điện giá rẻ được đưa vào sử dụng sẽ tạo nên vô số những ô tô điện có chất lượng trung bình, bị sử dụng với cường độ cao và sạc nhanh liên tục, qua đó làm gia tăng các rủi ro.

Số liệu của BIT cho thấy 66% số vụ cháy xe điện diễn ra trong mùa hè do thời tiết quá nóng trong khi 36% vụ cháy diễn ra trong mùa đông vì quá trình sạc nhanh khiến hệ thống không kịp làm nóng ắc quy trước khi sạc.

Đồng quan điểm, Tổng thư ký Dongshu Cui của Hiệp hội xe hơi Trung Quốc (CPCA) cho biết khi đưa vào sử dụng và gặp va đập, ắc quy xe điện dễ chèn ép gây đoản mạch ở những bộ phận khác, qua đó làm tăng nhiệt độ pin. Điều này sẽ không gây cháy ngay nhưng dần dần khi hóa chất rò rỉ ra ngoài, chúng sẽ gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng.

Với Tesla, họ sử dụng công nghệ theo dõi pin và khóa cửa xe không cho hoạt động nếu phát hiện ắc quy có vấn đề. Người dùng chỉ có thể vận hành xe nếu đã giải quyết xong rủi ro ắc quy. Ngoài ra bộ điều hành pin của Tesla cũng sẽ tự động tản nhiệt khỏi khu buồng lái và vùng lõi của ắc quy nhằm giảm thiểu tối đa rủi ro cháy nổ.

Tuy nhiên các sản phẩm giá rẻ của Trung Quốc thì thường cắt bỏ công nghệ này, khiến rủi ro gặp cháy pin tăng cao.

BYD-Thiêu rụi bạn

Tờ Nikkei Asian Review cho hay tập đoàn BYD vào tháng 5/2023 đã được các cơ quan chức năng đồng ý cho phép chi trả 1 triệu USD mua lại hãng bảo hiểm E An và nhiều người đồn đoán rằng động thái này là nhằm hỗ trợ những vụ cháy nổ do xe điện của BYD gây ra trong bối cảnh không có nhiều hãng bảo hiểm dám tham dự quá xa ở mảng sản phẩm mới này.

Việc hàng loạt vụ cháy nổ với BYD đã khiến mạng xã hội Trung Quốc đặt biệt danh là "Burn You Down" (Thiêu rụi bạn) cho hãng xe điện này.

Tháng 1/2024, một vụ cháy tại bãi đậu xe ở tỉnh Hồ Nam đã khiến hàng chục chiếc xe bị thiệt hại nhưng hầu như chưa có công ty bảo hiểm nào đứng ra chịu trách nhiệm. Những chủ xe cho biết dù họ thiệt hại rất nhiều tài sản để trong xe nhưng khi gọi cho phía bảo hiểm, nhân viên cho biết họ nhiều nhất chỉ có thể tính toán đến tổng giá trị chiếc xe.

Xin được nhắc rằng trong năm 2023, chỉ có 3 nhà sản xuất ô tô điện có lãi ở Trung Quốc là BYD, Tesla và Li Auto, còn lại hơn 200 nhà sản xuất ở nước này đều đang phải đốt tiền của nhà đầu tư để gồng lỗ. Như vậy trong khi BYD còn gặp tai tiếng về chất lượng thì những hãng xe khác sẽ tệ đến mức nào?

Ngày 19/1/2024, hình ảnh một chiếc Leapmotor C11 bốc cháy trên đường cao tốc đã gây chú ý bởi cư dân mạng khi sản phẩm này từng được ca ngợi là một sản phẩm xe điện xuất sắc toàn diện năm 2023.

Ngày 18/1/2024, một chiếc Xpeng cũng bốc cháy tại bãi đậu xe Zhapu Wumi-Bình Hồ-Chiết Giang, chỉ còn trơ khung.

Một blogger Trung Quốc từng nhận định nếu xe điện tiên tiến đến vậy thì tại sao các lãnh đạo và nhiều giám đốc hàng đầu không sử dụng chúng. Phải chăng các doanh nghiệp ô tô điện đang biến người dân thành "chuột bạch" để thí nghiệm và cải tiến dần dần loại sản phẩm còn mới này so với ô tô động cơ đốt trong đã được hoàn thiện suốt hàng chục năm qua?

*Nguồn: Tổng hợp