Xu thế dòng tiền: Thị trường phái sinh phản ánh sức mạnh đầu cơ hơn là kỳ vọng?

Mặc dù diễn biến của thị trường cổ phiếu tuần qua khá xấu nhưng thị trường phái sinh lại có độ chênh lệch cơ sở rất lớn. Các chuyên gia cho rằng điều đó không nhất thiết phản ánh kỳ vọng cao của nhà đầu tư.

Kết thúc phiên giao dịch cuối tuần, giá của hợp đồng phái sinh kỳ hạn tháng 6 vẫn cao hơn chỉ số VN30 hơn 16 điểm. Mức chênh lệch quá lớn này được cho là thể hiện kỳ vọng không hợp lý. Diễn biến trên thị trường phái sinh chỉ phản ánh một phần kỳ vọng của nhà đầu tư về thị trường cơ sở, phần còn lại phụ thuộc rất lớn vào quan hệ cung cầu trên thị trường.

Ở một số thời điểm chênh lệch giữa phái sinh và cơ sở là rất lớn còn là do tác động của bên có vốn mạnh muốn làm lệch đi quan hệ cung cầu nhằm đưa đến kết cục có lợi. Tuy nhiên lúc này thị trường đang thiếu vắng thông tin hỗ trợ nên việc chênh lệch này mang nhiều tính chất đầu cơ và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Đánh giá về diễn biến ngắn hạn, các chuyên gia nghiêng về khả năng thị trường tiếp tục điều chỉnh giảm xuống vùng thấp hơn khoảng 958-962 điểm đối với VN-Index và có thể củng cố đáy tới cuối tháng 5 và đầu tháng 6.

Nguyễn Hoàng, VnEconomy

Nhịp rướn cuối cùng vào ngày thứ Hai đã kết thúc nhịp phục hồi ngắn hạn bằng 4 phiên giảm liên tục sau đó, nhất là phiên cuối tuần giảm rất mạnh. Các cổ phiếu lớn đã tăng luân phiên nên dù nhịp tăng vừa rồi kéo dài tới 8 phiên liên tục nhưng cũng chỉ có số ít cổ phiếu đạt mức tăng trưởng vượt chỉ số. Vì vậy, hoạt động đầu cơ ngắn hạn thực tế cũng không hiệu quả. Có phải thị trường đã tạo một bẫy tăng giá trong tuần này bằng việc kéo các trụ?

Ông Trần Hữu Phúc, Trưởng phòng Môi giới Hội sở chính, Chứng khoán VCBS

VN-Index có một tuần điều chỉnh giảm nhẹ sau khi đã tăng điểm khá tích cực trong tuần trước dưới áp lực chốt lời ngắn hạn của nhà đầu tư trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung tiếp tục leo thang. Thị trường chứng khoán trong nước mở đầu tuần mới với một phiên tăng điểm ấn tượng và lực cầu giá cao có sự lan tỏa mạnh mẽ ra nhiều nhóm ngành.

Tuy nhiên, những phiên tiếp theo chứng kiến áp lực chốt lời ngắn hạn xuất hiện và áp đảo lực cầu khiến chỉ số lao dốc. Lực bán dồn nhiều vào nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn như VIC, VNM, HPG…, và đặc biệt là nhóm cổ phiếu dầu khí sau một xu hướng bứt phá đi lên mạnh mẽ trong giai đoạn trước. Thanh khoản thị trường trong tuần vừa qua giảm nhẹ với hơn 844 triệu cổ phiếu được giao dịch trong tuần.

Khối ngoại mua ròng trong tuần này, tuy nhiên chiếm một phần lớn trong đó là giao dịch thỏa thuận cổ phiếu VIC với giá trị khoảng 5.800 tỷ đồng. Đóng cửa tuần giao dịch, VN-Index giảm 6,45 điểm (-0,66%) về mức 970,03 điểm, còn HNX Index giảm 0,40 điểm (-0,38%) về mức 105,39 điểm.

Áp lực chốt lời mạnh xuất hiện khi chỉ số tiệm cận ngưỡng 1.000 điểm cho thấy đây vẫn đang là ngưỡng kháng cự mạnh và dòng tiền vào thị trường chưa đủ lớn để chỉ số có thể tạo ra được sự bứt phá. Bên cạnh đó, diễn biến căng thẳng thương mại Mỹ - Trung vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt cũng khiến cho nhiều nhà đầu tư chủ động thoát khỏi thị trường.

Tuy nhiên, tôi cho rằng thị trường vẫn ở trong xu hướng tăng ngắn hạn với mức hỗ trợ mạnh tại 962 điểm tương đương trung bình 200 phiên.

Ông Lê Hoàng Tân, Giám đốc chi nhánh Sài Gòn - Chứng khoán MBS

Như đã trao đổi ở tuần trước, thị trường đã chính thức tạo đáy ngắn hạn nhưng không đồng nghĩa là sẽ bước vào một chu kỳ tăng giá mạnh.

Các tín hiệu hiện nay vẫn ủng hộ cho kịch bản giằng co và sideway trong kênh giá cân bằng của năm 2019: từ 950 - 1.000 điểm. Các sóng phục hồi hoặc điều chỉnh đều có xu hướng nằm trong kênh giá này.

Chính vì vậy, chiến lược phù hợp hiện nay là trading chu kỳ ngắn và tập trung vào các cổ phiếu thu hút dòng tiền mạnh, hạn chế mua đuổi khi giá đã cao hoặc vượt đỉnh mà không có sự hỗ trợ của yếu tố cơ bản.

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Kết thúc phiên giao dịch cuối tuần, thị trường giảm 1,29%, tương đương với 12,68 điểm với sự đóng góp giảm thuộc về họ cổ phiếu Vingroup như VIC, VHM, đồng thời GAS, VCB, MSN cũng đóng góp chỉ số giảm đáng kể. Chiều ngược lại MWG, POW, DHG, VJC, là những cổ phiếu đóng góp vào chỉ số tăng yếu ớt.

Tôi cho rằng đây là kết quả tất yếu khi lực cầu đã suy yếu rõ rệt trong các phiên vừa qua, thị trường chỉ xanh nhờ 1 số blue-chip kéo chỉ số.

Phiên cuối tuần ngày 24/5, với tâm lý bi quan khi giá chứng khoán thế giới và giá dầu giảm sâu, dòng dầu khí đã không thể nâng đỡ được thị trường và chìm trong sắc đỏ khi mà nhà đầu tư chủ động bán ra, đặc biệt đây là phiên mà nước ngoài xả khá nhiều gần 300 tỷ tập trung vào các cổ phiếu blue-chip như HPG, VIC, VNM, VHM.

Như vậy thị trường chính thức rơi vào nhịp điều chỉnh thay vì đi ngang và cơ hội phục hồi tạo đỉnh mới gần như không còn. Theo tôi thị trường sẽ rơi vào trạng thái điều chỉnh tiếp với các mốc hỗ trợ 958 và vùng 945 điểm, khi đó nhiều cổ phiếu trụ sẽ về mặt bằng giá thấp hơn.

Nguyễn Hoàng, VnEconomy

Thị trường phái sinh tuần này có những diễn biến khá bất thường khi chênh lệch giữa giá hợp đồng phái sinh với chỉ số cơ sở rất cao. Mức chênh lệch lớn thường là biểu hiện của sự lạc quan về khả năng VN30 sẽ tăng. Theo anh chị sự kỳ vọng đó có yếu tố hỗ trợ cơ bản thuyết phục hay không? Có thể lý giải hiện tượng này như thế nào?

Ông Lê Hoàng Tân, Giám đốc chi nhánh Sài Gòn - Chứng khoán MBS

Theo lý thuyết thì thị trường phái sinh thể hiện kỳ vọng của nhà đầu tư về thị trường cơ sở, tuy nhiên ở Việt Nam lại rất khác, thị trường phái sinh là nơi nhà đầu tư có xu hướng giao dịch ngắn hạn và đặt cược vào các biến động nhỏ của thị trường. Họ thích đầu cơ hơn là dùng phái sinh để "hedging" vị thế như đúng mục đích ra đời của công cụ này.

Chính vì vậy, phái sinh chỉ phản ánh một phần kỳ vọng của nhà đầu tư về thị trường cơ sở, phần còn lại phụ thuộc rất lớn vào quan hệ cung cầu trên thị trường. Qua đó, ở một số thời điểm chênh lệch giữa phái sinh và cơ sở là rất lớn, nó không đơn thuần chỉ phản ánh kỳ vọng và dẫn dắt đối với thị trường cơ sở mà là bên có vốn mạnh muốn làm lệch đi quan hệ cung cầu nhằm đưa đến kết cục có lợi.

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Đóng cửa phiên ngày thứ 6 thị trường phái sinh tuy đã quay đầu giảm điểm nhưng vẫn cao hơn thị trường cơ sở 16,52 điểm.

Việc này xảy ra tôi cho rằng thị trường đang quá kì vọng vào thị trường cơ sở trong bối cảnh thị trường cơ sở đã có chuỗi phiên tăng điểm khá tốt.

Tuy nhiên trong bối cảnh đang là khoảng trống thông tin, việc thị trường phái sinh tăng nóng cho tâm lí tích cực có phần thái quá của các nhà đầu tư tham gia phái sinh. Nhất là trong bối cảnh thị trường cơ sở tăng giá trong vùng trống thông tin nâng đỡ cho thấy đây mang nhiều tính chất đầu cơ và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Nguyễn Hoàng, VnEconomy

Từ góc độ kỹ thuật anh chị dự kiến giai đoạn đi ngang hiện tại kéo dài trong bao lâu?

Ông Trần Hữu Phúc, Trưởng phòng Môi giới Hội sở chính, Chứng khoán VCBS

Thị trường phục hồi tăng điểm từ ngưỡng thấp 945 điểm lên 992 điểm và điều chỉnh giảm vào phiên cuối tuần. Mặc dù vậy thị trường vẫn ở trong xu hướng tăng điểm ngắn hạn khi mà vẫn duy trì trên ngưỡng 962 điểm tương đương trung bình 200 phiên.

Đàm phán thương mại Mỹ - Trung ngưng trệ, các thị trường chứng khoán chủ chốt giảm điểm, dòng vốn ngoại có xu hướng rút ra khỏi khu vực… Thị trường chứng khoán Việt nam thời gian qua đã có những diễn biến không thực sự đồng pha với thế giới khi dòng tiền luôn có sự luân chuyển giữa các nhóm cổ phiếu và các cổ phiếu vốn hóa lớn.

Tuy nhiên, dòng tiền vào thị trường chưa có sự bứt phá, điểm số từ đó khó có thể tăng khi mà yếu tố tâm lý đang bị chi phối bởi cuộc chiến thương mại. Theo tôi xu hướng đi ngang vì thế có thể sẽ kéo dài.

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Tôi cho rằng thị trường sẽ rơi vào trạng thái điều chỉnh tiếp với các mốc hỗ trợ 958 và vùng 945 điểm, khi đó nhiều cổ phiếu trụ sẽ về mặt bằng giá thấp hơn.

Thanh khoản trong phiên cuối tuần tăng cao hơn là do bên bán chủ động thoát ra bằng cách hạ giá xuống, tuy nhiên lực cầu bắt đáy cũng tốt hơn các phiên trước. Tháng 6 tới là tháng có nhiều thông tin hỗ trợ về kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp, khi đó thông tin nhiều hơn sẽ hỗ trợ giá cổ phiếu.

Tôi cho rằng thị trường có thể sẽ tạo đáy vào cuối tháng 5 và đầu tháng 6 trước khi chính thức bước vào một chu kì tăng mới.

Ông Lê Hoàng Tân, Giám đốc chi nhánh Sài Gòn - Chứng khoán MBS

Theo tôi rất khó để nói thị trường đi ngang bao lâu, cái này cũng giống như câu hỏi khi nào chiến tranh thương mại kết thúc vậy?

Đôi khi không biết hoặc không dự báo gì lại tốt hơn. Khi đó, chúng ta giữ được trạng thái độc lập để nhìn nhận diễn biến thực tế diễn ra trên thị trường và giúp tránh được tối đa các sai lầm.

Nguyễn Hoàng, VnEconomy

Tuần trước anh chị nghiêng nhiều hơn về khả năng thị trường đã tạo đáy, như vậy nhịp điều chỉnh này là bình thường và có thể mua vào?

Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc chi nhánh Hà Nội, Chứng khoán Yuanta Việt Nam

Tôi đã hạ bớt tỉ trọng đối với các cổ phiếu lướt sóng ngắn hạn trong tuần qua, tuy nhiên tôi cũng vẫn tiếp tục theo dõi và tìm cơ hội mua vào đối với cổ phiếu đầu tư trung và dài hạn. Danh mục ngắn hạn tôi đang giữ ở mức 40% cổ phiếu và 60% tiền mặt.

Ông Trần Hữu Phúc, Trưởng phòng Môi giới Hội sở chính, Chứng khoán VCBS

Theo tôi thị trường vẫn đang tạo đáy đi ngang quanh vùng 950-1000 điểm. Thị trường điều chỉnh là cơ hội để gia tăng các cổ phiếu cơ bản tốt và được hưởng lợi từ chiến tranh thương mại như dệt may, thủy sản, cảng biển.

Tuy nhiên nhà đầu tư tuyệt đối không dùng margin vào thời điểm hiện tại, tỷ trọng tiền và cổ phiếu là 50/50.

Ông Lê Hoàng Tân, Giám đốc chi nhánh Sài Gòn - Chứng khoán MBS

Như tuần trước tôi đã cho rằng đây chỉ là sóng phục hồi nên đã chốt lời đa số danh mục, giờ là lúc tiếp tục chờ đợi để nắm bắt các cơ hội tiếp theo.