Xu thế tất yếu hậu Covid diễn ra, Việt Nam ngày càng trở thành mắt xích không thể thay thế trong chuỗi cung ứng

Xu hướng "Trung Quốc+1"

Một số nhà cung cấp lớn nhất cho các công ty công nghệ toàn cầu như Apple tập trung tại đây, nơi gần cảng lớn nhất miền bắc Việt Nam, Hải Phòng.

Koen Soenens, Giám đốc tiếp thị và bán hàng của Deep C cho biết ở các nền kinh tế như Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Trung Quốc Đại lục - dường như có một sự chuyển dịch hoạt động sản xuất không thể ngăn cản hoặc ít nhất là chuyển từ Trung Quốc Đại lục sang các khu vực khác.

Giờ đây, căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington cùng những rủi ro đối với hoạt động kinh doanh do đại dịch Covid-19 gây ra đang thúc đẩy ngày càng nhiều nhà sản xuất đa dạng hóa hoạt động bên ngoài Trung Quốc.

Sự dịch chuyển nhanh chóng sang các quốc gia như Việt Nam là một phần của chiến lược “Trung Quốc+1” đang phát triển nhằm vẽ lại chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tăng trưởng dựa vào xuất khẩu của Việt Nam đã giúp hàng triệu người thoát nghèo trong 30 năm qua và Việt Nam đã giành được vai trò lớn trong chuỗi cung ứng công nghệ: Apple đã sản xuất hàng triệu AirPods tại đây.

Theo dữ liệu của chính phủ, Việt Nam đã tạo ra 22,4 tỷ USD từ các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài vào năm 2022, tăng 13,5% so với năm trước.

Trong khi vốn FDI giảm nhẹ trong 5 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái, các nhà đầu tư, nhà phân tích và quan chức cho biết lãi suất vẫn cao. Việt Nam đã thu hút 962 dự án FDI mới trong 5 tháng đầu năm, tăng so với 578 dự án cùng kỳ năm ngoái.

Việt Nam ngày càng đóng vai trò lớn trong chuỗi cung ứng

Trước đó, Financial Times đưa tin, Tập đoàn Siemens của Đức đang "lùng sục" khắp Đông Nam Á để tìm kiếm các thỏa thuận.

Tập đoàn của Đức, một trong những tập đoàn công nghiệp lớn nhất thế giới, đang tuyển nhân viên và xem xét bổ sung các nhà máy tại các nền kinh tế đang phát triển nhanh bao gồm Indonesia, và Thái Lan - Judith Wiese, Giám đốc nhân sự của Siemens, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

Đó là một khu vực rất đa dạng và có nhiều tiềm năng, bà Wiese nói thêm.

Các chuỗi cung ứng đang bị ảnh hưởng trong bối cảnh Mỹ nỗ lực hạn chế khả năng tiếp cận công nghệ tiên tiến của Trung Quốc, cộng thêm hệ quả từ dịch Covid-19 trước đây tại nước này cũng như tốc độ tăng trưởng chậm lại.

Bên cạnh đó, tờ Nikkei (Nhật Bản) đưa tin, tập đoàn Keppel của Singapore đang khai thác các thị trường mới nổi như Việt Nam để tăng trưởng.

Nikkei viết, Việt Nam đang có sức hút như một trung tâm sản xuất cho các nhà đầu tư đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

Giám đốc điều hành của công ty, Loh Chin Hua, đã lưu ý trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei Asia rằng các doanh nghiệp đang nghiêng về chiến lược "Trung Quốc+1" - nỗ lực nhằm đa dạng hóa các khoản đầu tư từ Đại lục sang các điểm đến thay thế để giảm rủi ro.

Các công ty công nghệ đã bắt đầu vào Việt Nam, coi Việt Nam là một cơ sở sản xuất khả thi, ông Loh nói.

"Chúng tôi đang ở một vị trí rất tốt để... đầu tư nhiều hơn nữa vào Việt Nam. Chúng tôi cũng nhận thấy rất nhiều cơ hội ở Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng,” Loh nói thêm.

Một số công ty đa quốc gia cũng đang trong chiến lược sản xuất “Trung Quốc+1”.

Sony, Apple, Samsung và Adidas nằm trong số các doanh nghiệp đã chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam và Thái Lan - tờ Financial Times cho hay.

Nhưng xu hướng này cũng đặt ra những yêu cầu về cơ sở hạ tầng vật chất bao gồm cả mạng lưới điện, đang phải chịu sức ép của nhu cầu khi đất nước phải đối mặt với những cơn gió ngược từ nền kinh tế toàn cầu đầy biến động...

Bên cạnh đó, thị trường lao động căng thẳng và “ngày càng khó khăn hơn ... Công ty nào cũng cần lao động có tay nghề cao”, ông Torben Minko, Giám đốc điều hành của B. Braun Việt Nam, cho biết.

Tại khu công nghiệp Thanh Oai, Hà Nội, nơi B. Braun sử dụng khoảng 1.100 nhân viên, công ty công nghệ y tế này đang xem xét xây dựng ký túc xá tại chỗ vì họ có kế hoạch tăng gấp đôi đầu tư và lực lượng lao động trong vòng 5 năm tới.

“Thách thức là nguồn nhân lực", ông nói thêm.

Một giải pháp khác là các công ty di chuyển theo cụm. Deep C trích dẫn ví dụ về Pyeong Hwa Automotive, đã chuyển đến khu vực Hải Phòng cùng với ba công ty khác vào năm 2019.

Tuy nhiên, không ít người cho rằng xu hướng “Trung Quốc+1” sẽ còn kéo dài.