Xuất khẩu gạo nóng đến mức doanh nghiệp than không đủ gạo để bán

Ngày 26-4, tại TP HCM, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị Đánh giá tình hình xuất khẩu gạo quý I/2023 định hướng điều hành kinh doanh gạo trong thời gian tới với sự tham gia của lãnh đạo các địa phương ĐBSCL và các doanh nghiệp xuất khẩu gạo hàng đầu.

Theo ông Nguyễn Ngọc Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), tính đến 15-4, Việt Nam đã xuất khẩu được 2,371 triệu tấn gạo, trị giá 1,251 tỉ USD, so với cùng kỳ năm 2022 tăng 33,7% về số lượng và tăng 44,55% về trị giá là kết quả rất ấn tượng.

Nhìn chung về thị trường xuất khẩu gạo năm nay về phía nguồn cung thấp hơn nhu cầu nên đầu ra thuận lợi, vấn đề của ngành gạo năm nay là khâu sản xuất và liên kết sản xuất sao cho có các chủng loại gạo phù hợp với nhu cầu thị trường.

"Chúng ta vẫn cần chất lượng ổn định hơn nữa để doanh nghiệp giữ uy tín trong xuất khẩu. Đặc biệt, cần kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong canh tác để doanh nghiệp mạnh dạn chào hàng vào các thị trường cao cấp, giá cao. Nếu gạo còn tồn dư thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng, doanh nghiệp phải đối mặt với tình trạng bị phạt, bị trả lại, thậm chí là hủy lô hàng, thiệt hại rất lớn" – Chủ tịch VFA nêu.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu tại hội nghị

Phát biểu tại hội nghị, ông Huỳnh Văn Khỏe, Giám đốc Công ty xuất nhập khẩu Đại Dương Xanh (Lotus Rice), cho hay ngành gạo Việt Nam đang có cơ hội rất lớn để vươn lên tầm cao mới.

"Bây giờ mọi người hỏi tôi khó khăn là gì? Trả lời thật, nói không phải chảnh, đó là không đủ gạo để bán. Nói chính xác là không đủ gạo chất lượng theo tiêu chuẩn thị trường châu Âu (EU), Mỹ để xuất khẩu theo nhu cầu khách hàng"- ông Khỏe nói.

Theo ông Khỏe, công ty ông đã xuất khẩu gạo sang EU từ khi chưa cho Hiệp định thương mại tự do EU – Việt Nam (EVFTA), với lượng bán chỉ 1-2 container (khoảng 20 tấn/container) thì nay lên đến vài ngàn tấn/năm nhưng chưa là gì so với nhu cầu của họ. 

"Vấn đề bây giờ không phải là giá cả mà chúng ta cần số lượng đủ để cung cấp cho đối tác. Chúng tôi đã tìm được thị trường ngách giá cao và đang làm việc với các địa phương để mở rộng vùng nguyên liệu. Trước khách hàng mua gạo Việt Nam vì giá rẻ, nay họ mua gạo của chúng ta vì chất lượng" – ông Khỏe bày tỏ.

Lotus Rice hiện chưa đủ số lượng theo đơn hàng xuất khẩu

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân dự báo ngành gạo năm nay chủ yếu là thuận lợi, thời cơ hơn thách thức.

Vấn đề hiện nay là cần tổ chức lại sản xuất, liên kết, thích ứng biến đổi khí hậu để tận dụng được cơ hội thị trường.

"Chúng tôi sẽ phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn định hướng lại cơ cấu chủng loại gạo phù hợp với xuất khẩu. Doanh nghiệp xuất khẩu cần chủ trọng xây dựng thương hiệu, giữ uy tín, thị trường" - Thứ trưởng Bộ Công Thương lưu ý.