Xuất khẩu “hạt ngọc trời” tăng trưởng cao nhất 10 năm, nhóm cổ phiếu ngành gạo bứt phá, thậm chí phá đỉnh lịch sử

Thị trường chứng khoán phiên giao dịch đầu tuần chứng kiến sự bùng nổ của một nhóm cổ phiếu đang trở thành hiện tượng gần đây, cổ phiếu nhóm gạo. Một số cái tên như BLT, LTG, PAN, AFX,… đều tăng mạnh từ hơn 6% đến trên 11,4%. Đáng chú ý, VSF, TAR, AGM còn nhuộm sắc tím, đồng loạt “trắng bên bán”. Trong đó, giao dịch tại cổ phiếu TAR của Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An còn khá sôi động khi khớp lệnh kỷ lục hơn 7 triệu cổ phiếu.

Xét rộng hơn từ vùng đáy tháng 11/2022 tới nay, hầu hết các mã cổ phiếu gạo đều tăng trưởng mạnh về giá với mức tăng hàng chục %, thậm chí tăng bằng lần như PAN tăng 80%; LTG, TAR còn gấp đôi vùng đáy; VSF gây ấn tượng khi gấp gần 3 lần,.. Nhờ vậy, các cổ phiếu gạo kể trên nhanh chóng chạm mức giá cao nhất trong vòng hơn 10 tháng, thậm chí lên vùng giá cao nhất gần 2 năm. Nổi bật hơn, BLT của Lương thực Bình Định phá đỉnh lịch sử khi kỷ lục cũ vừa thiết lập gần đây.

Xuất khẩu gạo đạt mức tăng trưởng ấn tượng sau nửa đầu năm

Việc giá xuất khẩu gạo trung bình liên tục tăng từ đầu năm cũng khiến các doanh nghiệp xuất khẩu gạo ở nước ta rục rịch “nổi sóng”. Tính riêng tháng 6, giá xuất khẩu gạo bình quân của Việt Nam đạt gần 552 USD/tấn, tăng xấp xỉ 9% so với hồi đầu năm và cũng là mức giá xuất khẩu bình quân cao nhất trong lịch sử.

Hơn nữa, trong bối cảnh khó khăn chung khi nhiều mặt hàng xuất khẩu tăng trưởng âm, gạo là một mặt hàng hiếm hoi có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng mạnh mẽ. Cụ thể, lượng gạo xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm chính thức vượt mức 4,2 triệu tấn, với giá trị 2,26 tỷ USD, tăng mạnh 21% về khối lượng và tăng 32% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022, đạt mức tăng trưởng nửa năm cao nhất trong giai đoạn 10 năm trở lại đây.

Bên cạnh đó, diễn biến khởi sắc của nhóm cổ phiếu gạo gần đây cũng xuất phát từ thông tin nước cung ứng gạo lớn nhất thế giới - Ấn Độ cấm xuất khẩu mặt hàng này.

Mới đây, Chính phủ Ấn Độ vừa áp lệnh dừng xuất khẩu gạo trắng không thuộc dòng basmati (một loại gạo phổ biến tại Nam Á) để giảm giá gạo nội địa. Trước đó, giá gạo bán lẻ trong nước tại quốc gia này tăng 3% trong một tháng, lên mức cao nhất nhiều năm do tình trạng mưa gió kéo dài gây ảnh hưởng tiêu cực và thiệt hại đáng kể cho hoạt động sản xuất.

Ấn Độ chiếm hơn 40% xuất khẩu gạo thế giới, do đó, việc Ấn Độ đưa lệnh cấm xuất khẩu khiến thị trường gạo thế giới chịu "cú sốc" lớn, các nước nhập khẩu mặt hàng gạo sẽ đi tìm nguồn cung thay thế. Do đó, thị trường Việt Nam được kỳ vọng trở thành điểm đến tiềm năng cho các nhà nhập khẩu. Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này làm điểm cung ứng gạo bền vững cho thị trường lương thực quốc tế.

Ngành gạo đứng trước nhiều thuận lợi  

Trong báo cáo cập nhật mới đây, Chứng khoán Tiên Phong (TPS) đánh giá ngành lương thực đang đối mặt với thách thức về nguồn cung do các yếu tố chính: Ấn Độ và Pakistan giảm sản lượng xuất khẩu do chính sách và thời tiết bất lợi, hiện lượng El-Nino xuất hiện vào tháng 6/2023 sẽ gây tác động lên sản lượng canh tác trên quy mô toàn cầu, Nga chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen,... TPS nhận định Việt Nam sẽ đón nhận những xu hướng tích cực từ chu kỳ thắt chặt nguồn cung lương thực.

Mặt khác, nhóm phân tích dự báo chỉ số lương thực toàn cầu sẽ thiết lập nền giá mới do sự bất đối xứng cung cầu đang mở rộng mạnh trong 2023 và giá gạo cũng thiết lập nền giá mới.

Trên cơ sở Việt Nam nắm giữ thị phần xuất khẩu gạo đáng kể trong các năm trước cùng trữ lượng lúa gạo lớn, TPS kỳ vọng mảng xuất khẩu gạo sẽ tiếp tục hưởng lợi từ mức gia tăng nhập khẩu của các đối tác quốc tế. Đặc biệt từ các nước ghi nhận mức nhập khẩu từ Việt Nam tăng đột biến từ Việt Nam trong 2023 như Phillipines và Trung Quốc.

Ngành gạo Việt Nam đang đứng trước nhiều thuận lợi như: nguồn cung lương thực thế giới đang thiếu hụt, diện tích trồng lúa gạo tại nhiều quốc gia bị thiệt hại và hạn hán do sự xuất hiện của El Nino đẩy giá gạo lên cao. Giá xuất khẩu gạo tiếp tục tăng trong nửa cuối năm 2023 được kỳ vọng là thông tin tích cực đối với các doanh nghiệp ngành gạo.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giá gạo tăng không phải là tin vui đối với tất cả các doanh nghiệp có liên quan tới mặt hàng này. Điển hình như Safoco (mã: SAF), doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm từ gạo như nui, bánh tráng, hủ tiếu, mì khô,… Giá gạo tăng cao khiến chi phí đầu vào tăng mạnh, từ đây sẽ ảnh hưởng tới kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.