20 triệu tấn ngô bẩn ở Trung Quốc có nguy cơ tràn sang nước khác

Bỏ trợ giá

Mới đây, chính quyền Bắc Kinh vừa tuyên bố dỡ bỏ chương trình trợ giá nông nghiệp cho tất cả các loại cây trồng, trừ lúa mì và gạo. Theo đó, những sản phẩm ngũ cốc này sẽ được bán với giá thị trường thay vì được bảo hộ bới mức giá sàn như trước đây.

Việc Trung Quốc bảo hộ giá các mặt hàng ngũ cốc trước đây đã buộc nhiều công ty quốc doanh phải thu mua ngũ cốc cho người nông dân với mức giá quy định. Tuy nhiên, do nhu cầu tiêu thụ và sản xuất giảm tốc khiến lượng hàng tồn kho của mặt hàng này tăng nhanh.

Hơn nữa, việc nhập khẩu nông sản với giá rẻ hơn đã khiến nhiều công ty quốc doanh không bán được hàng do chịu thiệt về giá bán.

Với chính sách mới này, Bộ Nông nghiệp Mỹ dự đoán sản lượng ngô tồn kho của Trung Quốc sẽ giảm khoảng 6 triệu tấn xuống 103,4 triệu tấn tính đến tháng 6/2017, mức giảm đầu tiên trong 6 năm trước đó.

Việc Trung Quốc từ bỏ trợ giá ngô sẽ khiến sản lượng ngô của nước này giảm mạnh. Hãng nghiên cứu BMI dự đoán thị trường ngô Trung Quốc sẽ chuyển từ thặng dư 5,2 triệu tấn vào năm 2015 xuống thiếu hụt 6,4 triệu tấn vào năm 2020.

Nguy cơ xuất khẩu "ngô bẩn"

Cụ thể, khoảng 20 triệu tấn ngô của Trung Quốc đã bị mốc hoặc không còn đủ tiêu chuẩn cho người cũng như gia súc làm thức ăn. Một số ngô tồn kho vẫn có thể sử dụng để sản xuất xăng sinh học ethanol, trong khi phần lớn còn lại đã hỏng hoàn toàn và vô giá trị.

Nhiều chuyên gia hiện đang lo ngại Trung Quốc có thể xuất khẩu rẻ ngô tồn kho sang các nước khác. Nguy hiểm hơn, những mặt hàng ngô hỏng không đảm bảo an toàn có thể bị xuất theo các đường tiểu ngạch và khiến các cơ quan chính phủ khó lòng kiểm soát.

Lần cuối cùng Trung Quốc xuất khẩu một lượng lớn ngô ra thị trường nước ngoài là vào mùa vụ năm 2006-2007 khi hơn 5 tấn ngô được bán ra nước ngoài.

Thiệt hại hơn 10 tỷ USD

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, việc Trung Quốc thả nổi giá ngô sẽ khiến các công ty quốc doanh của nước này thiệt hại hơn 10 tỷ USD do đã tích trữ một lượng hàng tồn kho khổng lồ mà không tiêu thụ được.

Bộ Nông nghiệp Mỹ cho biết một số công ty quốc doanh thu mua tích trữ ngô tại Trung Quốc sẽ bán một số lượng không nhất định ngô tồn kho ra thị trường trong quý II/2016 với giá khá rẻ, khoảng 216 USD/tấn (1.400 Nhân dân tệ).

Trên thị trường chợ đen Trung Quốc, giá ngô được rao bán với giá 1.550-1.650 Nhân dân tệ/tấn. Trên thị trường giao dịch Đại Liên (DCE), giá ngô được rao 1.779 Nhân dân tệ/tấn trong phiên 14/4.

Trong khi đó, chính phủ Trung Quốc mua ngô cho nông dân với giá 2.000 Nhân dân tệ/tấn và con số này là 2.250 Nhân dân tệ/Tấn vào năm 2014.

Như vậy, nhiều khả năng chính quyền Bắc Kinh sẽ thất thoát 600 Nhân dân tệ/Tấn nếu bán rẻ ngô như hiện nay và khoản lỗ có thể lên tới 10 tỷ USD theo tính toán của Bộ Nông nghiệp Mỹ.