Bãi rác 'khủng' nhất Thủ đô, mỗi ngày tiếp nhận 5.000 tấn rác sẽ trở thành điểm check in mới của giới trẻ?

Bãi rác lớn nhất Hà Nội sẽ thành công viên

Vừa qua, tại buổi tiếp xúc cử tri huyện Sóc Sơn của Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh cùng các đại biểu Quốc hội trước kỳ họp giữa năm, cử tri đã phản ánh vấn đề ô nhiễm môi trường tại bãi rác Nam Sơn.

Trả lời cử tri, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội Lê Thanh Nam cho biết, trong thời gian qua, thành phố đã thi hành nhiều chính sách ưu đãi và đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho cư dân sống gần khu vực bãi rác Nam Sơn. Theo ông, sau khi các nhà máy mới đi vào hoạt động, rác thải hàng ngày sẽ được xử lý một cách dứt điểm. Ngoài ra, thành phố còn dự định sẽ xử lý toàn bộ lượng rác đã được chôn lấp trước đó.

"Khi những phần việc trên được triển khai, môi trường bãi rác gần như công viên, trở thành điểm check-in, nơi quảng bá công nghệ xử lý môi trường của thành phố", báo Công an nhân dẫn lời ông Nam nói.

Thành phố Hà Nội đang triển khai xây dựng thêm một cơ sở xử lý chất thải tại bãi Nam Sơn, ngoài nhà máy xử lý rác Thiên Ý đã có sẵn. Với mục tiêu chuyển đổi bãi rác thành công viên, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường nhanh chóng đề xuất phương án khai quật chất thải và tiến hành các thủ tục đấu thầu để tìm kiếm nhà thầu phù hợp tiếp nhận và xử lý lượng rác thải đó. "5 đến 7 năm nữa toàn bộ số rác đã chôn lấp phải được xử lý hết", VnExpress trích lời ông Thanh tại buổi tiếp xúc cử tri.

Đây không phải là lần đầu tiên người đứng đầu chính quyền thành phố Hà Nội nhắc tới chuyện "biến bãi rác thành công viên". Cuối tháng 9/2023, cũng trong lần tiếp xúc cử tri huyện Sóc Sơn trước kỳ họp thứ 6 - Quốc hội khóa XV, ông Nguyễn Sỹ Thanh thông tin, có một vài nhà đầu tư quan tâm đến việc đưa toàn bộ rác cũ đã được chôn lấp ở bãi rác Nam Sơn lên để đốt, sau này sẽ biến khu đất này thành công viên.

Chủ tịch UBND thành phố còn cam kết với cử tri: "Khó đến mấy chúng ta cũng phải làm", báo Người lao động trích dẫn lời ông Thanh. 

Toàn cảnh bãi rác lớn nhất Thủ đô Hà Nội

Bãi rác Nam Sơn, được hình thành từ năm 1996, đã trải qua nhiều đợt nâng cấp và mở rộng theo từng giai đoạn, hiện chiếm diện tích khoảng 120ha. Dựa theo quy hoạch đã được phê duyệt, diện tích của bãi rác này sẽ tăng lên 257ha vào năm 2030 và 280ha vào năm 2050, nằm trên địa bàn các xã Bắc Sơn, Nam Sơn và Hồng Kỳ thuộc huyện Sóc Sơn. 

Bãi rác này có trọng trách tiếp nhận và xử lý rác thải từ 12 quận thuộc khu vực nội thành và 5 huyện ở khu vực ngoại thành của Hà Nội.

Công ty TNHH một thành viên Môi trường Đô thị Hà Nội, đơn vị chịu trách nhiệm quản lý và vận hành bãi rác Nam Sơn, báo cáo rằng, trong thời gian qua, lượng rác thải trung bình được chuyển tới bãi là khoảng 5.000 tấn mỗi ngày, tương đương với 1.825.000 tấn mỗi năm.

Do bãi rác Nam Sơn đã hoạt động trong nhiều năm và chỉ mở rộng ít một, cộng thêm kỹ thuật chôn lấp đã lạc hậu khiến cho các hố chôn lấp rác đang bị quá tải, vượt quá công suất thiết kế khoảng 1,69 triệu tấn.

Điểm nổi bật mới nhất tại bãi rác Nam Sơn chính là Nhà máy điện rác Sóc Sơn, được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt từ cuối năm 2017 với tổng mức đầu tư lên đến 7.000 tỷ đồng. 

Nhà máy có 3 lò đốt với công suất đốt là 2.400 tấn rác mỗi ngày, công suất tiếp nhận là 3.000 tấn mỗi ngày và 2 tổ máy phát điện với tổng công suất khoảng 50MW.

Đây là nhà máy đốt rác phát điện lớn nhất Việt Nam và nằm trong số những nhà máy có quy mô lớn của khu vực. Nhà máy này đã vận hành một cách ổn định, liên tục và an toàn trong cả hai giai đoạn I và II. 

Dự kiến, khi hoàn tất cả 3 giai đoạn xây dựng, nhà máy sẽ có khả năng xử lý đốt rác lên đến 4.000 tấn mỗi đêm, tương đương với gần 5.500 tấn rác ướt mỗi ngày, biến bãi rác Nam Sơn thành một trung tâm năng lượng lớn của khu vực. 

Biến bãi rác thành công viên có khả thi?

Chuyên gia môi trường Chu Thanh Toàn nhấn mạnh rằng, trong suốt 20 năm, rác thải luôn là một trong những vấn đề bức xúc tại Hà Nội. Theo ông, việc chuyển đổi bãi rác Nam Sơn thành một công viên công cộng không chỉ khả thi khi mang lại lợi ích đáng kể cho cộng đồng và kinh tế, mà còn thay đổi nhận thức của người dân, không còn sự kỳ thị với bãi rác.

“Tuy vậy, đây là khu vực được quy hoạch rõ ràng, nơi nào đổ rác, nơi nào làm đường, nơi nào trồng cây do đó thuận lợi hơn bãi rác Nam Sơn. Để làm được công viên trên bãi rác Nam Sơn, cần sự quyết tâm lớn, quy hoạch rõ ràng và triển khai quyết liệt, đồng bộ”, ông Toàn nhận định trên VOV.

Ở nhiều đô thị lớn khắp thế giới, cách làm này đã được áp dụng hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích cho dân cư. Cụ thể, tại Seoul, Hàn Quốc, ngay từ năm 1992, chính quyền thành phố đã chuyển đổi một khu chôn lấp rác thải thành công viên Sodokwon, trở nên nổi tiếng. Được xử lý tốt và có quy hoạch tỉ mỉ, công viên "Dream Park" ở ngay tại khu vực chôn lấp rác thải rộng lớn đã trở thành không gian giải trí cho cộng đồng.

Gần đây, Bangkok, Thái Lan cũng đã biến đổi một bãi rác ở khu vực trung tâm thành công viên xanh mướt có tên là Pa Nai Krung, tức "rừng giữa lòng thành phố". Đúng như cái tên này của nó, nơi đây chính là một lá phổi xanh mới và tươi mát đối với thủ đô Bangkok. 

Nhìn vào không gian xanh nơi đây, có lẽ ít ai ngờ được rằng trên mảnh đất này xưa kia chính là một bãi tập kết phế thải khổng lồ của cư dân Bangkok.

Sau đó, nhờ vào dự án xã hội của tập đoàn xăng dầu Thái Lan, cũng như quyết tâm của chính quyền và người dân địa phương mà Pa Nai Krung mới được phủ xanh và cải tạo lại từ năm 2012. Với diện tích 1,92 héc ta, Pa Nai Krung đã chính thức mở cửa miễn phí từ năm 2016 và trở thành một điểm đến ưa thích của người dân Thái Lan sau những ngày làm việc mệt mỏi.

Tổng hợp