Các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ được ban hành song song với thời điểm Luật đất đai dự kiến có hiệu lực 1/8/2024

Tại hội thảo, nhiều người quan tâm đặt câu hỏi: Bao giờ các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết của Luật đất đai được thông qua?

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn, Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ TN&MT cho biết, từ ngày 1/8 Luật Đất đai 2024 sẽ chính thức đi vào cuộc sống, sớm hơn 5 tháng so với dự kiến. Việc ra văn bản hướng dẫn chi tiết các Luật đang được xã hội quan tâm.

Ông Nhẫn khẳng định, lãnh đạo Bộ TN&MT thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ rất quyết liệt để xây dựng các văn bản quy định chi tiết cũng như là hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024. Quá trình xây dựng Nghị định và Thông tư đó đồng hành với quá trình xây dựng Luật. Khi Bộ TN&MT trình luật cho Chính phủ để Chính phủ trình Quốc Hội Luật Đất đai, thì khi đó các dự thảo về các văn bản thi hành đã sẵn sàng. Chỉ cần Chủ tịch Quốc Hội công bố là các Nghị định, thông tư hướng dẫn chi tiết có thể đưa vào thực hiện.

“Thường trực Chính phủ đã họp vào cuối tháng 5 vừa qua và thống nhất cho ban hành theo quy trình rút gọn đối với các Nghị định này. Các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật sẽ có hiệu lực cùng với hiệu lực của Luật Đất đai dự kiến vào ngày 1/8/2024”, ông Nhẫn nhấn mạnh tại hội thảo.

Đối với các địa phương, hiện cũng đã báo cáo tiến độ thực hiện bao gồm Nghị quyết HĐND tỉnh và quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh để ban hành cơ chế chính sách đặc thù mà trong Luật đã quy định.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, ông Nhẫn cho hay đã có kế hoạch tuyên truyền cụ thể như tổ chức hội thảo, tập huấn, xây dựng các bộ tài liệu tuyên truyền tới từng nhóm đối tượng như doanh nghiệp, đồng bào thiểu số…

Cũng chia sẻ tại hội thảo, Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai cho hay, Luật Đất đai 2024 có 180 Điều sửa đổi bổ sung của Luật đất đai năm 2013, trong đó có 80 Điều hoàn toàn mới. Luật mới quy định trong phân cấp, phân quyền về chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng. Hiện nay, giao cho Hội đồng Nhân dân tỉnh quyết định, không cần phải trình Thủ tướng Chính phủ như trước đây, việc này đẩy nhanh tiến độ các dự án, trong đó có dự án bất động sản.

Về Quy hoạch sử dụng đất, Luật đất đai 2024 thủ tục đơn giản hơn, phân quyền cho Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thay vì trước đây phải do Quốc hội. Phân cấp, phân quyền trong định giá đất, giao thẩm quyền cho UBND cấp huyện thay vì trước đây do UBND cấp tỉnh.

Theo ông Nhẫn, điểm mới của Luật đất đai 2024 là quyền sở hữu nhà ở thông thoáng hơn. Trong đó người Việt Nam định cư ở nước ngoài được đối xử như người ở Việt Nam. Quyền và nghĩa vụ của các đối tượng như nhau. Ngoài ra, đối với người gốc Việt Nam ở nước ngoài không còn quốc tịch có thể nhận quyền sở hữu nhà, quyền thừa kế theo quy định, đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng đất.

Đặc biệt, Luật đất đai mới quy định, đơn vị công lập được chuyển đổi mục đích sử dụng một phần diện tích trong khu đất đang sử dụng hoặc cho thuê. Quyền thuê trong hợp đồng thuê đất, quyền của người sử dụng đất được chuyển nhượng, được phát sinh khi tổ chức kinh tế thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm thì khi bán tài sản gắn liền với đất thuê có kèm theo đất. Trước đó, nhà nước thu hồi đất, làm các thủ tục tiếp theo mới có thể chuyển nhượng đất.

Cũng theo ông Nhẫn, theo luật mới thu hồi đất để xây dựng dự án đầu tư xây dựng đô thị Điều 27 quy định rõ phải đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, đấu giá nếu đất sạch, đấu thầu nếu đất phải thu hồi. Muốn đấu giá để sử dụng đất thì phải có quy hoạch, phương án bồi thường, tái định cư phải được cơ quan nhà nước phê duyệt.

Ngoài ra, luật mới đã bỏ khung giá đất, HĐND tỉnh quyết định bảng giá đất. Chế độ sử dụng đất được điều chỉnh theo hướng khơi thông nguồn lực. Ví dụ: Nhà ở phố được kinh doanh, đất nông nghiệp được sử dụng sản xuất. Đất trồng lúa phải sử dụng đất lúa nhưng không giới hạn diện tích. Mở rộng đối tượng nhận chuyển nhượng…