"Cánh cửa đặc biệt" đang mở ra với kinh tế Việt Nam

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1/2024 (ngày 1/2) dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh, các thành viên Chính phủ cho rằng, tình hình kinh tế - xã hội tháng 1/2024 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, đạt những kết quả quan trọng, đáng ghi nhận trên nhiều lĩnh vực.

Cụ thể như kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 3,37% so với cùng kỳ. Thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất huy động và cho vay duy trì xu hướng giảm. Thu ngân sách nhà nước đạt 231 nghìn tỷ đồng, bằng 13,6% dự toán.

Song song với đó, xuất nhập khẩu tiếp tục tăng mạnh. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 64,22 tỷ USD, tăng 37,7% so với cùng kỳ, xuất siêu 2,92 tỷ USD. An ninh năng lượng, lương thực được bảo đảm (xuất khẩu gạo tháng 1 đạt 347 triệu USD, tăng 86,1% so với cùng kỳ); cung ứng lao động cơ bản đáp ứng nhu cầu.

Đặc biệt, các ngành, lĩnh vực chủ yếu có nhiều tín hiệu tích cực. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 18,3% so với cùng kỳ, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 19,3%. Sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản phát triển ổn định; bảo đảm nhu cầu tăng vào dịp Tết.

Thương mại, dịch vụ khá sôi động; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1 tăng 8,1%, đón trên 1,5 triệu lượt khách quốc tế, tăng 73,6% so với cùng kỳ.

Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực. Giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 2,58% kế hoạch, cao hơn so cùng kỳ (1,81%). Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký đạt 2,36 tỷ USD, tăng 40,2%; vốn FDI thực hiện đạt 1,48 tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ.

Đáng chú ý, các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam . “ Chúng tôi cho rằng những cú sốc lớn nhất trong năm 2023 với nền kinh tế Việt Nam dường như đã ở phía sau. Nền kinh tế đã sẵn sàng cho sự phục hồi trong năm nay”, ông Ramachandran A.S. (RamC), Tổng giám đốc Citi Việt Nam nhận định.

Lãnh đạo Citi cũng dự báo, kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 5 - 6% năm nay, lạm phát trung bình là 3,5 - 4%. Như vậy, ở kịch bản tốt nhất, tăng trưởng GDP sẽ tương đương với mức Quốc hội giao.

Phân tích kỹ hơn, chuyên gia kinh tế của Citi Việt Nam, cho biết, quá trình dịch chuyển chuỗi cung ứng hiện nay có thể hỗ trợ xuất khẩu, sản xuất công nghiệp của Việt Nam trong 2024. Theo đó, xuất khẩu được kỳ vọng có thể phục hồi sau khi giảm khoảng 5% năm ngoái.

“Nhu cầu từ bên ngoài có thể tiếp tục yếu vì GDP toàn cầu tăng trưởng chậm, tuy nhiên, Việt Nam tiếp tục được hưởng lợi từ quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng, từ đó mở rộng năng lực thâm nhập của các ngành xuất khẩu”, đại diện Citi cho biết.

Về sản xuất công nghiệp, Citi cho biết, cơ bản là ổn định với các ngành được ngân hàng này phân loại là “định hướng xuất khẩu” như dệt may, da giày, điện tử đóng vai trò dẫn dắt so với các ngành “định hướng nội địa” như vật liệu cơ bản, ôtô.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI vào lĩnh vực sản xuất vẫn mạnh mẽ trong năm 2023 cho dù tăng trưởng có chậm lại. Điều này khiến Citi tin rằng dòng vốn FDI vào lĩnh vực sản xuất tiếp tục dồi dào trong năm 2024 và câu chuyện Việt Nam nổi lên như một trung tâm sản xuất mới của thế giới vẫn nguyên vẹn.

Nhìn về phía trước, Citi kỳ vọng những áp lực chi phí trong công nghiệp hàng năm sẽ bình thường lại, đồng thời chuyển biến tích cực trong 2024. Về lương thực, nhu cầu gạo từ các nền kinh tế láng giềng tăng cao vẫn có thể tác động đến giá cả trong nước, nhưng sản xuất lúa gạo của Việt Nam từ lâu đã chứng tỏ năng lực phục hồi tốt trước El-Nino.

Với bất động sản, Citi nói, dù đã ổn định vào nửa cuối năm 2023, vẫn khó hồi phục theo đồ thị hình chữ V. Sau khi sụt giảm vào đầu năm ngoái, giao dịch bất động sản bắt đầu tăng lên nửa cuối năm nhờ các đợt cắt giảm lãi suất và thực hiện tái cơ cấu nợ theo những quy định mới. Citi tin rằng mảng nhà ở xã hội có tiềm năng phục hồi do tốc độ đô thị hóa của Việt Nam vẫn còn thấp và dòng vốn FDI vẫn mạnh.

Citi cũng nhận thấy nhu cầu tín dụng đang dần hồi phục cùng với triển vọng tăng trưởng GDP và bình thường hóa chi phí sản xuất, điều này làm tăng tự nhiên nhu cầu tín dụng vốn lưu động. Thặng dư thương mại của Việt Nam có thể sẽ thu hẹp vào năm 2024 khi nhu cầu trong nước phục hồi. Do đó, Citi dự báo thặng dư tài khoản vãng lai sẽ giảm từ mức ước tính 6% GDP trong năm 2023 xuống mức khả dĩ 4%.

Tuy nhiên, ông RamC cũng lưu ý, để tạo điều kiện tăng trưởng cao hơn, nhu cầu cấp thiết của Việt Nam là phải có nguồn vốn quốc tế lớn hơn để tài trợ cho các dự án năng lượng và cơ sở hạ tầng, cũng như tài chính cho phát triển xanh. “ Việt Nam cần hơn 135 tỷ USD trong 7 năm tới chỉ riêng cho sản xuất và truyền tải điện. Nguồn vốn quốc tế là cấp thiết để đạt được mục tiêu này”, ông nói.

“Triển vọng trung, dài hạn của Việt Nam rất mạnh mẽ. Mỗi quốc gia có vận mệnh của mình và luôn có những cánh cửa cơ hội đặc biệt đôi khi mở ra. Việt Nam hiện đang trải qua điều này”, ông RamC nói thêm.