Câu hỏi lớn trong mùa đại hội đồng cổ đông ngân hàng

Tuần cuối tháng 3 này, thêm hai ngân hàng thương mại tiến hành đại hội đồng cổ đông thường niên 2018. Sang tháng 4, hầu hết các thành viên sẽ tổ chức đại hội xong.

Ngày 28/3, Ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) tổ chức đại hội. Ngày 29/3, Ngân hàng Quân đội (MB) cũng triển khai. Cả hai đều dự kiến có chỉ tiêu lợi nhuận tăng trưởng khá cao năm nay.

Trước đó, Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) và Ngân hàng Kỹ thương (Techcombank) cũng đã lần lượt đại hội. Cả hai đều đặt chỉ tiêu lợi nhuận tăng trưởng mạnh, cũng như gắn với những con số tuyệt đối chưa từng có trong khối ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam, từ 10.000 đến gần 11.000 tỷ đồng.

Đến thời điểm này bước đầu định hình một số thành viên như VPBank, Techcombank, MB, HDBank, ACB… đều cơ bản xác định tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trên 30%, thậm chí trên 40% và trên 60%.

Câu hỏi lớn đặt ra: vì sao năm nay tăng trưởng tín dụng Ngân hàng Nhà nước giao cho các thành viên phổ biến chỉ khoảng 15 - 16%, tổng tài sản dự kiến tăng trưởng quanh 20%, nhưng nhiều thành viên lại mạnh dạn đặt tốc độ tăng trưởng lợi nhuận cao gấp nhiều lần so với hai chỉ tiêu này?

Mỗi thành viên gắn với đặc điểm, điều kiện riêng để tăng trưởng trong năm nay. Nhưng, có những điểm chung mà bước đầu những người trong cuộc đã định hình cho câu trả lời.

Ông Lưu Trung Thái, Tổng giám đốc MB cho biết, kế hoạch tăng trưởng lợi nhuận 44% năm nay của ngân hàng mình là đã tính toán thận trọng, có độ tin cậy và khả thi cao.

Trả lời câu hỏi trên, Tổng giám đốc MB lý giải, bản thân MB cũng như một số ngân hàng thương mại khác đã chủ động dịch chuyển tài sản sang các phân khúc có tỷ lệ sinh lời cao hơn; như trong tín dụng đã gia tăng tỷ trọng tín dụng bán lẻ, tín dụng tiêu dùng để có tỷ lệ lãi biên (NIM) cao hơn.

Gia tăng tỷ trọng tín dụng bán lẻ cũng là lựa chọn chung của nhiều thành viên, đã được xác nhận bằng thực tế hoạt động cũng như thông tin từ lãnh đạo cao cấp tại Vietcombank, VPBank, HDBank… Trong đó, khác biệt chủ yếu ở lựa chọn phân khúc tín chấp hay thế chấp mà thôi.

Thứ nữa, bắt nguồn từ trong 2016 và 2017, một số thành viên đã tất toán xong trái phiếu từ bán nợ xấu cho Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), như Vietcombank, Techcombank và MB, hay trường hợp VietinBank cũng đã dồn được lượng lớn để thực hiện trong 2017.

Tất toán và chủ động xử lý được một cấu phần lớn nợ xấu, gánh nặng trích lập dự phòng trong năm 2018 sẽ nhẹ bớt, qua đó bớt níu kéo tốc độ tăng lợi nhuận. Thậm chí, ở khía cạnh này, càng xử lý được nợ xấu thì càng có điều kiện hoàn nhập dự phòng và tăng lợi nhuận.

Cũng tại MB, lợi nhuận năm nay dự kiến tăng cao không chỉ dựa vào ngân hàng mẹ. Tổng giám đốc Lưu Trung Thái cho biết hầu hết các công ty con trong lĩnh vực chứng khoán, bảo hiểm, tín dụng tiêu dùng năm nay sẽ có đóng góp lớn hơn vào lãi, sau khi những khó khăn hoặc bước chạy đà đã cơ bản gọn trong năm 2017.

Nhìn sang một số trường hợp khác, như VPBank thì FECredit vẫn là "con gà đẻ trứng vàng"; Techcombank năm qua và dự kiến năm nay cũng có đóng góp đáng kể từ thành viên trực thuộc trong lĩnh vực chứng khoán; HDBank dự kiến có đóng góp gia tăng từ HD SAISON…

Ở khía cạnh khác, như tại LienVietPostBank hay tại Maritime Bank, năm 2016 và 2017 là cao điểm đầu tư mở rộng mạng lưới với loạt chi nhánh mới thành lập, loạt chuyển đổi các điểm giao dịch. Quá trình này tốn kém chi phí đầu tư, nhưng đang rút ngắn độ trễ tạo lãi để dự kiến bắt đầu đóng góp rõ hơn về lợi nhuận từ năm nay.

Và điểm nổi bật trong năm 2017, nhiều ngân hàng thương mại đã bắt đầu đón mùa vàng hoa hồng bảo hiểm. Những hợp đồng giá trị lớn đã được ký kết như tại Techcombank, SHB, Sacombank, VietinBank… với các hãng bảo hiểm nhân thọ nước ngoài đã cho đóng góp đột biến về thu dịch vụ trong năm qua.

Đáng chú ý, bên cạnh xu hướng tăng trưởng nhanh của doanh số bán bảo hiểm qua kênh ngân hàng, các hợp đồng trên đều có thời hạn từ 10 - 15 năm, mà giá trị hoa hồng được ghi nhận khá đều đặn qua từng năm, cũng như sẽ tiếp tục nổi bật trong năm nay.

Cũng trong cơ cấu thu dịch vụ, diễn biến gần đây cho thấy các ngân hàng đang có khuynh hướng khai thác mạnh hơn "mỏ vàng thượng đế" qua áp và nâng phí dịch vụ. Những tính toán trong diễn biến này cho thấy việc nâng phí dự kiến sẽ có đóng góp lớn hơn cho lợi nhuận, nhất là ở những thành viên có bề dày cơ sở khách hàng cá nhân.

Những cấu phần và chuyển động trên đang tạo điều kiện để lợi nhuận ngân hàng nói chung bứt phá trong năm 2018. Và nó có xu hướng gia tăng hơn tỷ trọng từ dịch vụ, thay vì dựa nhiều vào tín dụng như trước đây mà thiếu bền vững với nợ xấu.