Chuyên gia nói gì về bảo hiểm nhân thọ qua kênh ngân hàng?

Dù mang lại nhiều giá trị cho khách hàng, hoạt động phân phối bảo hiểm thông qua kênh ngân hàng trong thời gian gần đây đang nhận về nhiều thảo luận mang tính trái chiều. Bài viết sẽ làm rõ vấn đề này qua phân tích và nhận định từ các chuyên gia trong ngành.

Khách hàng tham gia hợp đồng bảo hiểm mà không hay biết?

Một vài khách hàng cho rằng mình bị nhân viên ngân hàng hoặc nhân viên tư vấn bảo hiểm "lừa" ký tham gia hợp đồng bảo hiểm, và nghĩ đây là một dạng gửi tiết kiệm ngân hàng cho đến khi nhận được thông báo đóng phí bảo hiểm năm thứ 2.

"Thực tế, trước khi ký hợp đồng, khách hàng sẽ phải đọc và ký tên vào một số tài liệu, thông thường đều thể hiện tên gọi, logo của doanh nghiệp bảo hiểm, tên gọi của sản phẩm bảo hiểm. Quy trình ký kết hợp đồng bảo hiểm cũng đòi hỏi khách hàng phải cung cấp cho doanh nghiệp bảo hiểm một số thông tin cá nhân như tình trạng sức khỏe, tuổi tác, nhân thân...," Luật sư Nguyễn Huy Hoàng – Luật sư Thành viên Công ty Luật TNHH Bross và Cộng sự cho biết.

Sau khi ký kết, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ cung cấp bộ hợp đồng bảo hiểm và yêu cầu khách hàng ký vào giấy xác nhận bàn giao hợp đồng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ thực hiện các cuộc gọi để chúc mừng việc tham gia hợp đồng bảo hiểm thành công; gửi tin nhắn hoặc thư thông báo đến khách hàng nhằm xác nhận lại một số nội dung cơ bản trong hợp đồng bảo hiểm, mong muốn tham gia bảo hiểm của họ, đồng thời thông báo tình hình đóng phí, thu phí và chăm sóc khách hàng.

Ngoài ra, khách hàng có nhiều cơ hội để cân nhắc về các hợp đồng bảo hiểm. Đối với hợp đồng bảo hiểm có thời hạn trên 01 năm, khách hàng có 21 ngày kể từ ngày nhận hợp đồng để nghiên cứu kỹ các điều khoản của hợp đồng nhằm chủ động cân nhắc quyết định tiếp tục hoặc từ chối tham gia bảo hiểm.

Luật sư Nguyễn Huy Hoàng, nhấn mạnh: "Nếu các quy trình trên được tuân thủ và khách hàng đã ký kết hợp đồng bảo hiểm thì về nguyên tắc, khách hàng có thể được xem là biết và phải biết về nội dung hợp đồng bảo hiểm, đã tự nguyện ký kết hợp đồng bảo hiểm, trừ khi khách hàng chứng minh được đã bị đại lý bảo hiểm lừa dối theo quy định tại Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015 và Điều 22 Luật Kinh doanh Bảo hiểm".

Tiết kiệm biến thành bảo hiểm?

Theo các chuyên gia, việc nhầm lẫn gửi tiết kiệm ngân hàng thành ký kết hợp đồng bảo hiểm là điều khó xảy ra. "Khi khách hàng đến ngân hàng mở sổ tiết kiệm, ngân hàng có trách nhiệm cấp sổ tiết kiệm cho khách hàng, và trên đó thể hiện rõ nội dung sổ tiết kiệm và thông tin ngân hàng. Dù nhân viên tư vấn có giới thiệu về hợp đồng bảo hiểm tặng kèm miễn phí khi gửi tiền, trước tiên khách hàng vẫn cần yêu cầu được cầm trên tay sổ tiết kiệm phản ảnh đúng số tiền mình đã gửi vào. Như vậy mới chắc chắn đó là gửi tiết kiệm", theo ông Ngô Trung Dũng, phó Tổng Thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam.

Nếu thấy đây là hợp đồng bảo hiểm, "khách hàng có quyền làm rõ các thắc mắc, luôn luôn đọc kỹ các điều khoản để hiểu rõ sản phẩm mình đang mua", ông Dũng cho biết thêm.

Khách hàng bị ép mua bảo hiểm?

Một số khách hàng cho rằng họ bị nhân viên tư vấn "ép" mua bảo hiểm. Ông Dũng chia sẻ: "Quyết định mua bảo hiểm là quyền của khách hàng và khách hàng phải đồng ý ký xác nhận trên đơn yêu cầu bảo hiểm. Không ai có thể bắt ép khách hàng ký kết nếu khách hàng không muốn. Vì vậy, việc "ép" mua bảo hiểm là khó có thể xảy ra nếu không có sự đồng ý, thỏa thuận giữa hai bên".

Thông tin bị kê khai sai?

Theo quy định của Luật Kinh doanh Bảo hiểm và quy định trong hợp đồng bảo hiểm, khách hàng có nghĩa vụ kê khai, hoặc có thể nhờ nhân viên tư vấn bảo hiểm hỗ trợ, nhưng phải đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và trung thực các thông tin theo yêu cầu trên "Đơn yêu cầu bảo hiểm nhân thọ" (như tên, tuổi, địa chỉ, nghề nghiệp, yêu cầu bảo hiểm…). Sau đó, người tham gia sẽ phải đóng phí bảo hiểm theo hợp đồng đã ký kết.

Ông Dũng cũng gửi lời khuyên tới khách hàng: "Khách hàng cần kiểm tra kỹ thông tin khi ký kết hợp đồng bảo hiểm, đảm bảo hiểu rõ ràng và không có sai sót. Đặc biệt, hãy tự kê khai thông tin thay vì để nhân viên tư vấn kê khai giúp. Việc để nhân viên tư vấn điền thông tin giúp có thể giúp khách hàng tiết kiệm thời gian nhưng có thể dẫn đến những mơ hồ và nhầm lẫn sau này. Vì vậy, để hiểu đầy đủ về hợp đồng, tốt nhất là khách hàng phải đọc tất cả các thông tin chi tiết và tự điền vào bảng thông tin. Khách hàng nên nhận thức đầy đủ về những biểu mẫu, bảng thông tin mà khách hàng đã ký."

Khách hàng nên tự kê khai thông tin và đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và trung thực các thông tin theo yêu cầu trên "Đơn yêu cầu bảo hiểm nhân thọ"

Cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra công ty bảo hiểm nào thì công ty đó sai phạm?

Gần đây, một số doanh nghiệp bảo hiểm và ngân hàng đối tác bị khách hàng khiếu nại nên đang được các cơ quan chức năng tăng cường giám sát và kiểm tra hoạt động. Nhiều người lầm tưởng sai phạm luôn nằm ở phía các doanh nghiệp nhưng thực tế, sai sót cũng có thể nằm ở phía khách hàng.   

Theo ông Dũng, kiểm tra doanh nghiệp bảo hiểm là hoạt động bình thường để làm rõ các khiếu nại và đảm bảo quyền lợi cho khách hàng và cả công ty bảo hiểm khi có tranh chấp hoặc khiếu kiện. Việc xác định các công ty bảo hiểm có sai phạm hay không phụ thuộc vào kết luận của cơ quan chức năng. Cho rằng các công ty bảo hiểm sai phạm là không có căn cứ theo pháp luật khi vấn đề cũng có thể nằm ở phía khách hàng hay các cá nhân, đơn vị liên quan. Bên cạnh đó, việc công ty bảo hiểm hoàn tiền cho khách hàng không nhất thiết thể hiện công ty bảo hiểm sai phạm. Trong một số trường hợp, công ty bảo hiểm hoàn lại phí bảo hiểm với mục đích để hỗ trợ khách hàng trên những cơ sở cân nhắc ngoại lệ.