Cơn bĩ cực của người nghèo Hàn Quốc: Tiết kiệm 62 năm mới mua nổi nhà, không thì phải chấp nhận nhịn chi tiêu 17 năm

Hãng tin Reuters cho hay trong nhiều thập niên kể từ sau khi kết thúc chiến tranh, người dân Hàn Quốc quan niệm rằng một tấm bằng đại học và 1 căn nhà là cách nhanh nhất để trở thành giới trung lưu cũng như để được đánh giá thành công về sự nghiệp. Lý do này giải thích vì sao ¾ số tài sản của các hộ gia đình thường tập trung vào bất động sản.

Thế nhưng ngày nay, tầng lớp "thìa đất", ám chỉ những người sinh ra trong gia đình không có điều kiện đang gặp khó khăn cho việc mua nhà. Kể cả khi họ đã tốt nghiệp đại học, kiếm được công việc ổn định với mức lương cao thì cũng khó có thể mua được một căn hộ ở thủ đô Seoul.

Một nhân viên ngân hàng tên Ahn nói với tờ Korea Times rằng anh đã mua một chung cư ở Yongsan với giá chưa đến 900 triệu Won, tương đương 772.000 USD cách đây 5 năm khi mới cưới vợ. Anh đã dồn toàn bộ tiền tiết kiệm và vay mượn thêm ngân hàng cũng như nhận tiền trợ giúp từ gia đình để mua nhà.

Hiện giá căn nhà của anh đã lên đến 2 tỷ Won và cặp đôi ngoài 30 tuổi này đang ngồi trên đống tài sản khá lớn do thị trường bất động sản ngày càng nóng.

Trái ngược lại, chủ một tiệm sửa đồ nhỏ tại Changwon tên Han lại đang phải thuê nhà sống cùng cha mẹ mình. Gia đình này chưa bao giờ sở hữu nổi một căn nhà và tài sản của họ cũng không tăng trưởng mấy trong vài năm qua.

Giờ đây khi đã ngoài 40 tuổi, anh Han hy vọng sẽ kiếm được căn chung cư với khoản tiền tiết kiệm ít ỏi 100 triệu Won, nhưng rõ ràng số tiền này chẳng đủ so với giá nhà hiện nay.

"Khoảng cách giữa những người có tài sản và tầng lớp nghèo tại Hàn Quốc đang ngày càng nới rộng. Thậm chí khoảng cách giữa những người có tài sản cũng bị nới rộng dựa trên số bất động sản mà họ nắm giữ. Trước đâu một người có thể tiết kiệm đủ tiền để mua nhà thì giờ đây điều đó gần như là không thể do chênh lệch về thu nhập", giáo sư kinh tế học Kim Jin Bang của trường Inha University nhận định.

Số liệu của Tổng cục thống kê Hàn Quốc và Ngân hàng KB Kookmin Bank cho thấy mức lương bình quân của người lao động hiện vào khoảng 1,49 triệu Won trong khi giá bình quân 1 căn hộ tại Seoul hiện đã lên đến 1,99 tỷ Won.

Tờ ChosunIlbo cho biết thu nhập bình quân của người lao động Hàn Quốc 5 năm qua đã tăng 14,4% lên 5,37 triệu Won/tháng trong khi chi tiêu trung bình của họ tăng 10,2% lên 3,89 triệu Won/tháng. Dẫu vậy, giá nhà tại Seoul lại tăng tới 98%.

Theo hãng tin Reuters, bất chấp hơn 20 quy định ban hành mới của chính phủ nhằm hạ nhiệt bất động sản, giá nhà tại Seoul vẫn tăng hơn 50% kể từ năm 2017, mức cao nhất trên thế giới.

Nhịn tiêu 17 năm mới mua nổi nhà

Báo cáo của ngân hàng KB Kookmin Bank cho thấy tỷ lệ chi phí trên thu nhập bình quân (PIR) tại thủ đô Seoul đã tăng lên mức 17,4% trong năm 2021, cao hơn so với 13,9% năm trước. Điều này nghĩa là một người bình thường sẽ phải tiết kiệm đến 17,4 năm mà không chi tiêu gì mới đủ mua nhà ở Seoul.

Trong khi đó, tờ ChosunIlbo thì cho biết nếu vẫn chi tiêu bình thường và chỉ để dành được một chút tiền thì một người lao động bình thường sẽ phải tiết kiệm 62 năm mới mua nổi một căn chung cư.

Trong một báo cáo được đệ trình lên Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia về Kinh tế, Nhân văn và Khoa học Xã hội dưới quyền Thủ tướng, các chuyên gia đã nhận định rằng chính sách điều hành thị trường bất động sản hiện nay của Hàn Quốc đã thất bại. Cụ thể, chúng làm xói mòn niềm tin trong dân chúng do giá nhà ngày một cao bất chấp những quy định nhằm bình ổn thị trường.

Tổng giá trị bất động sản của các tầng lớp giàu nghèo Hàn Quốc. Nguồn ảnh: Lab2050

Tờ Korea Times nhận định ngày nay địa vị xã hội của mọi người được đánh giá dựa trên số bất động sản mà họ có thay vì kiếm được bao nhiêu tiền. Trong khi các số liệu thì chỉ ra rằng giá nhà cao kỷ lục đang khiến người dân ngày càng khó leo lên địa vị xã hội cao hơn.

Một báo cáo khác của tổ chức tư vấn LAB2050 cho thấy top 2% giàu nhất Hàn Quốc tính theo sở hữu nhà ở đang nắm giữ bình quân 3.08 tỷ Won giá trị bất động sản, tương đương 2,63 triệu USD.

Khoảng 80% số người giàu này sống ở trung tâm các thành phố lớn như Seoul trong khi những hộ gia đình thuộc 30% tầng lớp nghèo nhất lại chẳng có bất động sản nào.

Cũng theo báo cáo trên, tổng giá trị bất động sản của 2% giàu nhất theo sở hữu nhà ở đã gia tăng 555 triệu Won nhờ giá nhà tăng mạnh trong 3 năm qua. Trái lại, những người trong nhóm 30% nghèo nhất lại phải chứng kiến tổng giá trị bất động sản bình quân giảm từ 9 triệu Won xuống 0 chỉ trong khoảng 2017-2020.

Trên thực tế, Hàn Quốc đã trải qua rất nhiều đợt tăng giá nhà nhưng chưa có lần nào nghiêm trọng như hiện nay bởi người dân cảm thấy họ không còn cơ hội nào để vươn lên như những lần trước.

Hệ quả là giới trẻ Hàn ngày nay khá bi quan. Khảo sát của Viện Seoul Institute cho thấy chỉ 24,8% số bạn trẻ trong độ tuổi 20-39 là có quan điểm tích cực về tương lai nếu tiếp tục cố gắng.

Trong khi đó có đến 87,2% số người cho rằng xã hội Hàn Quốc đang mất cân bằng trong 10 năm qua và 86,9% nhận định tình trạng này sẽ còn tồi tệ hơn trong 10 năm tới.

Những người bị bỏ lại

Các chuyên gia kinh tế nhận định sự bất bình đẳng thu nhập và tài sản là khác nhau ở Hàn Quốc. Báo cáo của chuyên gia nghiên cứu Lee Jin Hee thuộc Viện chính sách kinh tế quốc gia Hàn Quốc (KIIEP) cho thấy khi cơ hội phát triển được đảm bảo thì người dân vẫn chấp nhận sự chênh lệch về thu nhập.

Thế nhưng điều này lại chẳng làm được với sự bất bình đẳng bất động sản khi các hoạt động đầu cơ, thừa kế khiến rất nhiều người hưởng lợi từ đầu còn những hộ nghèo không có nổi nhà lại chẳng kiếm đủ tiền mua căn hộ. Tồi tệ hơn, cơ hội kiếm nhà ngày càng gian nan với đà tăng giá như hiện nay.

Giá nhà tại một số thành phố Hàn Quốc (USD). Nguồn ảnh: Statista

Giáo sư Kim của trường đại học Inha nhận định sự bất bình đẳng này đang đe dọa đến nền kinh tế bởi thay vì cố găng tăng thu nhập bằng cách đóng góp cho xã hội, mọi người lại chỉ chăm chăm kiếm tiền nhờ cho thuê bất động sản hoặc đầu cơ nhà đất.

"Hoạt động này cuối cùng sẽ kéo tụt sản lượng của cả nền kinh tế", giáo sư Kim cảnh báo.

Nghiêm trọng hơn, CEO Lee Won Jae của Lab2050 còn cảnh báo sự bất bình đẳng bất động sản có thể dẫn tới khoảng cách trong giáo dục. Top 2% những người sở hữu nhiều bất động sản giá trị nhất có thể kiếm được bình quân 20,35 triệu Won tiền cho thuê nhà mỗi năm và họ đầu tư cho giáo dục con cái nhiều gấp 4 lần so với những người thuộc 30% nghèo nhất.

"Phần lớn những người giàu nhờ bất động sản thường là tầng lớp có giáo dục cao. Họ đang gia tăng khối bất động sản của mình nhanh hơn tầng lớp khác và đương nhiên cũng đầu tư mạnh tay cho giáo dục con cái. Nói cách khác, cả bất động sản và giáo dục đều là những thứ mà tầng lớp này được thừa kế, qua đó nới rộng khoảng cách giàu nghèo", CEO Lee cho biết.

Theo CEO Lee, niềm hy vọng mua được nhà nhờ chăm chỉ làm việc và tiết kiệm đã là một trong những động lực cho sự hiệu quả, năng suất và đóng góp cho phát triển kinh tế Hàn Quốc. Thế nhưng giờ đây hy vọng này đang dần dập tắt và có thể tạo ra vô số hệ lụy cho cả kinh tế lẫn xã hội.

*Nguồn: Korea Times, Reuters