Công việc tương lai sẽ ra sao khi trí tuệ nhân tạo dần thay thế con người? Bạn phải làm gì để đảm bảo vị trí của mình

Tuy làm việc trong ngành nhân sự khoảng 8 năm cho một trong những công ty hàng đầu Canada nhưng tôi đã mù quáng, không nhận ra rằng công việc đang được thúc đẩy bởi trí tuệ nhân tạo và công nghệ tự động hóa, cho đến khi tôi đọc Báo cáo tương lai việc làm năm 2018 của Diễn đàn kinh tế thế giới.

Theo báo cáo, vào năm 2022, 50% công ty dự tính sẽ cắt giảm nhân sự hành chính thay bởi công nghệ tự động. Một điều đáng báo động đó là gần ¼ các công ty dường như không đào tạo lại nhân viên của họ, và 2/3 trong số đó muốn nhân viên của họ tự đào tạo lại bản thân. 

Điều đó làm dấy lên một câu hỏi “Làm thế nào nhân viên có thể biết cách tự đào tạo trong khi công việc đó chưa được tạo ra?”. Hơn nữa không có gì đảm bảo được rằng số công việc tạo ra sẽ tương đương với lượng công việc mất đi do tự động hóa và trí tuệ nhân tạo.

Ví dụ nghiên cứu Công nghệ tại Work v2.0 của Citi GPS cho thấy từ năm 2002 đến 2012, cứ mỗi công việc kỹ thuật số mới được tạo ra thì có 33 công việc truyền thống bị mất đi.

Frey và Osbond, hai nhà nghiên cứu của đại học Oxford nói rằng vào năm 2013 đã có 47% nghề nghiệp ở Mỹ có nguy cơ tự động hóa. Dự đoán này có vẻ không quá xa vời so với thực tế. Vào năm 2000, Goldman Sachs đã thuê 600 nhà đầu tư thu mua cổ phiếu của Mỹ có tay nghề cao và được trả lương cao, tuy nhiên, theo một báo cáo của CBC, bây giờ chỉ còn 2 người. 

Đồng thời nó cũng tiết lộ rằng 40% chuyên gia thế chấp ở ngân hàng lớn của Canada bị sa thải, họ được thay thế bởi công nghệ tự động hóa. Những phát hiện này đánh tan ảo tưởng của nhiều giả định rằng chỉ có công nhân mới có nguy cơ tự động hóa.

Một số “gã khổng lồ công nghệ” đã sử dụng các chương trình trí tuệ nhân tạo thay thế những nhà tuyển dụng con người trong các cuộc phỏng vấn việc làm sàng lọc hồ sơ ban đầu.

Thật không may, phần lớn các nhà tuyển dụng chuyên nghiệp không cập nhật thông tin và cho rằng tự động hóa, AI và phỏng vấn video không có khả năng loại bỏ công việc của họ trong tương lai gần.

Khi tuyển dụng quản lý không còn cần dịch vụ nhân sự nữa, khi việc tuyển thí sinh trở thành tự động hóa, khi AI có thể lọc sơ yếu lý lịch trong vài giây và khi việc phỏng vấn được thực hiện thông qua video, thế sau cùng vai trò của nhà tuyển dụng con người là gì? Và những công việc lặp lại khác liên quan đến tuyển dụng nhân tài (đăng tin tuyển dụng, đề nghị thương lượng, …) có thể được thực hiện bởi quản trị hay thậm chí là robot hay không?

Những loại câu hỏi như thế khiến tôi trằn trọc mấy đêm gần đây vì tôi sợ ban giám đốc sẽ tự động sa thải hàng loạt để cắt giảm chi phí nhân sự thay vào đó là tự động hóa và AI như ví dụ phía trên.

Vậy giải pháp là gì?

Nếu bạn muốn có sự chuẩn bị sẵn sàng cho công việc tương lai và điều đó có tác động như thế nào đến vai trò hiện tại của bạn, xem xét và cân nhắc các hành động sau:

- Đánh giá vai trò hiện tại của bạn: Bao nhiêu trong số đó bao gồm các nhiệm vụ lặp đi lặp lại? Nếu là 50%, thì nên biết rằng một nửa vai trò của bạn có khả năng được tự động hóa qua đêm với công nghệ có sẵn ngay bây giờ.

- Lên kế hoạch và phát triển các chiến lược để thay thế những nhiệm vụ lặp lại đó bởi các nhiệm vụ sáng tạo như xây dựng các kênh tài năng tự động cho các vai trò khó hoàn thành cho các đơn vị kinh doanh khác nhau trong tổ chức của bạn. Đề xuất cách bạn có thể nâng cao vai trò của mình thông qua tự động hóa hoặc AI.

- Làm việc với niềm đam mê, rõ ràng và tốc độ. Đã đến lúc chúng ta có được tư duy nhân sự điển hình về "áp dụng các thực tiễn tốt nhất" mà chúng ta không có, bởi vì tương lai thuộc về các chuyên gia tuyển dụng, những người có thể tạo ra các thực tiễn hàng đầu trong việc áp dụng tự động hóa và trí tuệ nhân tạo.

Sáng tạo trong công việc của bạn hoặc nhìn công nghệ tự động hóa/AI tước đi công việc ngay trước mắt. Quyết định là ở bạn.

*Chia sẻ của Shahid Wazed, một chuyên viên tuyển dụng nhân sự, chuyên gia phát triển tài năng và nhà sáng lập Top Talent Summit.